Krętogłów (Jynx torquilla)

Ptak mniejszy od szpaka. Ubarwienie ciała maskujące, trudno go wypatrzeć (szczególnie jak siedzi na drzewie). W Polsce lęgowy, rzadki choć zasięg jego występowania obejmuje cały kraj. Gatunek wędrowny. Lot u niego jest szybki i w miarę falisty. W przeciwieństwie do innych dzięciołowatych, przesiaduje w poprzek na gałęziach.

Smukła sylwetka ciała. Grzbiet szaro-brązowy, z czarnym paskiem na środku ciągnącym się od ciemienia, oraz białymi, czarnymi i brązowymi plamkami. Spód ciała brunatnobiały w szare prążki. Ogon jest u niego długi i pręgowany. Gardło i pierś delikatnie żółta, w ciemne prążki. Brązowy pasek oczny. Nad nim delikatna, jasna brew. Szpiczasty, krótki dziób. Brak dymorfizmu płciowego i wiekowego. Ma mocne stopy, na nich po 4 palce (dwa skierowane do przodu, dwa do tyłu) z ostrymi pazurami.

Obszar jego zasięgu obejmuje prawie całą Europę (z wyjątkiem północnych obszarów Wielkiej Brytanii i Półwyspu Skandynawskiego). występuje również na terenie Azji, aż do Japonii. Na zimowiska migruje do Afryki oraz do południowej Azji.

Preferuje lasy liściaste, mieszane, ich skraje, duże polany, pastwiska oraz sady. Spotykany również w parkach, na cmentarzach jak i w ogrodach.

Podczas toków partnerzy stojąc naprzeciwko, kręcą głowami, stroszą pióra. Nie wykuwa dziupli, choć w nich się gnieździ. Nieraz przepędzają z nich inne ptaki, oraz wyrzucają z nich ich jaja. W roku jeden, do dwóch lęgów (maj-czerwiec). Zakłada gniazdo również w budkach lęgowych. Składa do około 12 białych jaj (przeważnie 4-8). Wysiadują je oboje rodzice (przez około 12 dni). Po około 3 tygodniach od wyklucia młode opuszczają gniazdo.

Żywi się głównie mrówkami (we wszystkich ich stadiach rozwojowych) które zbiera z liści, gałęzi, lub z ziemi, czasem bezpośrednio z mrowiska. Rzadziej żeruje na spróchniałych drzewach, dłubiąc w drewnie szuka owadów drążących drewno. Po za nimi mszyce, pajęczaki oraz mięczakami. Okazjonalnie zjada też jaja ptasie, pisklęta, jagody.