Czerniczka - opis, wygląd, występowanie
Ekologia.pl Wiedza Atlas zwierząt Strunowce Kręgowce Ptaki Blaszkodziobe Kaczkowate Aythya Czerniczka
Indeks nazw
Szukaj lub wybierz według alfabetu
A B C D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

Czerniczka (Aythya collaris)

Nazywana/y także: czernica amerykańska, czernica obrożna
Czerniczka, fot. shutterstock
Spis treści

Czerniczka to średniej wielkości migrujący ptak wodny występujący w Ameryce Północnej, szczególnie na Alasce. W Polsce objęty ścisłą ochroną.

Występowanie

Naturalny zasięg występowania czerniczki obejmuje krainę nearktyczną. Gatunek ten zamieszkuje południową i centralną Alaskę, centralną Kanadę, a także rejony takie jak Minnesota i Maine w Stanach Zjednoczonych. Zimą ptaki migrują w cieplejsze rejony. Może je wtedy spotkać w Nowej Anglii i na Wielkich Równinach w Ameryce Północnej. Odlatują także bardziej na południe, do Meksyku, Kostaryki, Jamajki i Portoryko w Ameryce Południowej. Czerniczka występuje również w Europie i na północy Afryki, choć są to niewielkie populacje. Spotykano ją między innymi w Austrii, Belgii, Danii, Francji, Niemczech, Norwegii, Hiszpanii, Portugalii, Wielkiej Brytanii i Japonii. Kilkakrotnie została zaobserwowano także w Polsce. Żyje w niezbyt głębokich, słodkowodnych zbiornikach wodnych, takich jak jeziora, bagna czy mokradła.

Wygląd

Czerniczki są średniej wielkości ptakami, samce są nieco większe od samic. Całkowita długość ciała samca wynosi przeciętnie od 40 do 46 cm, a u samic od 39 do 43 cm. Masa ciała samców wynosi między 542 a 910 g. U samic jest to of 490 do 894 g. Masa ciała zależy w dużej mierze od pory roku. Rozpiętość skrzydeł wynosi średnio 63, 5 cm. U tego gatunku występuje dymorfizm płciowy w wielkości ciała i ubarwieniu. Ptaki te są bardzo podobne do innego gatunku z tego rodzaju – czernicy. Dorosły, dojrzały seksualnie samiec ma czarną głowę (stąd polska nazwa tego gatunku), szyję, pierś i wierzch ciała. U podstawy szyi widnieje czerwonawa obrączka. Spód ciała jest biały. Na złożonych skrzydłach można zauważyć charakterystyczną białą linię w okolicy ramienia. Ubarwienie samic jest szaro-brązowe, czubek głowy ma ciemniejszy kolor. Oczy są intensywnie pomarańczowej barwy i mają wokół białą otoczkę. Dziób jest ciemnoszary z jasnymi zdobieniami.

Rozmnażanie i rozwój

Czerniczka to gatunek monogamiczny, osobniki łączą się w stałe pary. Parowanie zachodzi w trakcie wiosennej migracji, od marca do kwietnia. W czasie sezonu godowego zarówno samce, jak i samice wykazują gotowość do rozrodu poprzez specyficzne zachowania. Przedstawiciele obu płci wyciągają wysoko szyje I podnoszą głowy, a także pływają blisko siebie w parach. Samce dodatkowo kiwają głowami, odrzucają głowy do tyłu I prezentują samicom skrzydła. Rozród jest sezonowy. Okres rozrodczy rozpoczyna się w połowie maja i kończy na początku sierpnia. Osobniki kopulują w swoich parach, kopulacje poza nimi są bardzo rzadko spotykane. Oba ptaki z pary szukają dobrego miejsca na gniazdo, czyli suchego miejsca w pobliżu wody. Samice budują gniazdo przypominające kształtem miskę. Zajmuje to kilka dni, samiec w tym czasie strzeże okolicy. Gniazdo jest wyłożone trawą i piórami. Samice składają około 6-14 jaj w jednym sezonie rozrodczym. Jaja są owalne, mają oliwkowy kolor i gładką skorupkę. Samica czerniczki wysiaduje jaja przed 26 lub 27 dni. Samiec dostarcza jej w tym czasie pożywienie. Wykluwające się następnie pisklęta są zagniazdownikami, a więc mają już pióra puchowe, potrafią samodzielnie się poruszać i odżywiać. Tuż po wykluciu ważą od 28 do 31 g. Matki opiekują się potomstwem, doglądając je i chroniąc przed niebezpieczeństwem. Pisklęta nie potrzebują pomocy przy pływaniu czy zdobywaniu pożywienia. Po około 50-55 dniach stają się w pełni opierzone, a miesiąc do dwóch później uzyskują już samodzielność. W ciągu pierwszego roku po wykluciu obie płcie osiągają dojrzałość płciową. Czerniczki dożywają średnio do około 20 lat.

Biologia

Czerniczki poruszają się poprzez pływanie, nurkowanie, chodzenie, skakanie oraz latanie. Są aktywne w ciągu dnia. Czerniczki są socjalnymi ptakami. Poza sezonem rozrodczym przebywają w grupach liczących około czterdziestu osobników. Liczba ta zwiększa się jednak znacznie w trakcie migracji i zimą, kiedy ptaki te grupują się nawet po 10 000 osobników. Komunikują się za pomocą sygnałów dźwiękowych i wizualnych.

Odżywianie

Czerniczka jest ptakiem głównie roślinożernym, chociaż czasem poluje również na niewielkie bezkręgowce, takie jak owady czy mięczaki. Bezkręgowcami żywią się głównie młodociane osobniki. Dorosłe czerniczki pożywiają się roślinami wodnymi i lądowymi. Często nurkują, by zdobyć pożywienie z dna zbiornika wodnego.

Bibliografia
  1. Bendell, B., D. McNicol; "The diet of insectivorous ducklings and the acidification of small Ontario lakes"; Canadian Journal of Zoology; 1995;
  2. Hohman, W., R. Eberhardt.; "The Birds of North America Online"; The Birds of North America Online; 1998;
  3. Hohman, W., M. Weller.; "Body Mass and Composition of Ring-Necked Ducks Wintering in Southern Florida."; The Wilson Bulletin; 1994;
  4. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego; "Raport nr 35. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2018"; Ornis Polonica; 2019;
  5. "Animal Diversity Web"; https://animaldiversity.org/accounts/Aythya_collaris/#D7067A8D-49A3-4014-A452-F64B3E057401; 2021-06-27;
  6. https://ptaki.info/czerniczka; 2021-06-27;
4.8/5 - (19 votes)
Default Banner Post Banner
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments