Grabarz pospolity (Nicrophorus vespillo)
Występowanie
Grabarz pospolity jest szeroko rozpowszechnionym gatunkiem w całej holarktyce. W Europie od południowych krańców po północną Skandynawię, w Azji głównie w północnej części kontynentu. W Ameryce Północnej obecny jest w południowej Kanadzie i USA.
Budowa
Grabarz pospolity należy do rodziny omarlicowate (Silphidae). Ciało jest krępe. Barwa ciała czarna, z pomarańczowymi plamami na pokrywach w poprzeczne przepaski. Głowa wyposażona jest w oczy złożone, czułki i aparat gębowy typu gryzącego. Czułki są buławkowate. Przedplecze pokryte jest złotymi włoskami. Pokrywy z tyłu są ścięte, ostatnie segmenty odwłoka są odsłonięte. Odnóża kroczne. Gatunkiem podobnym jest grabarz żółtoczarny (Nicrophorus vespilloides).
Biologia
Grabarz pospolity jest obserwowany w różnorodnych środowiskach. Występuje najliczniej w lasach nizinnych, jak i górskich. Spotykany jest również w parkach, ogrodach, na terenach otwartych, łąkach, wrzosowiskach i bagnach. Grabarz pospolity jest aktywny od wiosny do jesieni. Dorosłe polują na larwy owadów. Larwy są padlinożerne. Grabarz pospolity ma rozwinięty zmysł węchu. Po odnalezieniu padliny wydaje dźwięk podcierając odwłokiem o listewki na tylnych krawędziach pokryw, którym zwabia inne osobniki. Padlina małego kręgowca (ptaka, gryzonia) zakopywana jest na głębokość kilkudziesięciu centymetrów (trwa to kilka godzin). Największa samica przegania pozostałe. Na końcu zagrzebywania pozostaje jedna para. Po zakopaniu padliny samica składa jaja (do 200), z których po kilkunastu dniach wychodzą larwy. Larwa przechodzi trzy stadia larwalne. Występuje opieka nad potomstwem. Rodzice tworzą chodniki w padlinie, przygotowują, rozdrabniają pokarm i karmią nim larwy. Opieka nad larwami trwa do końca ich rozwoju. Przepoczwarczenie ma miejsce w ziemi. Zimuje w stadium larwy lub jako osobnik dorosły.