Hełmiatka zwyczajna (Netta rufina)

Wstęp

Kaczka w wielkości krzyżówki. Do Polski nielicznie przylatuje. Skrajnie rzadki wędrownym gatunek lęgowy. W locie, zarówno u samic jak i u samców dobrze widoczne białe, szerokie pasy na skrzydłach. Ptak dosyć towarzyski, w zimie tworzy duże, mieszane stada.

Wygląd

Głowa okrągła. Dziób względnie długi. Szyja krótka. Sylwetka dosyć krępej budowy. Ogon krótki. Wyraźny dymorfizm płciowy oraz sezonowy. Samce w okresie godowym mają intensywnie ubarwioną, rdzawo-pomarańczową głowę (puszysty czub), z nieco jaśniejszym ciemieniem. Tęczówki oczne czerwone. Dziób czerwony. Szyja, pierś, boki brzucha oraz tył są czarne. Wierzch brązowy. Białe plamy na bokach ciała. W szacie spoczynkowej mogą przypominać samice, choć tęczówki oraz dziób są u nich czerwone. Samice szarobure, czoło, ciemię, kark o ciemnobrązowym ubarwieniu, policzki jaśniejsze. Tęczówki oczne brązowe. Dziób ciemny, na zakończeniu różowa plama. Osobniki młode podobne są do samic, rozróżniane po ciemnym dziobie.

Występowanie

Występuje w Europie południowej i centralnej, na Biskim Wschodzie oraz centralnej Azji. Populacje zamieszkujące południowe krańce zasięgu są często osiadłe, pozostałe migrują. Europejskie hełmiatki zimują głównie w rejonach basenu Morza Śródziemnego, natomiast Azjatyckie w południowej Azji – głównie w Pakistanie, Indiach i Chinach

Biotop

Zamieszkuje czyste, duże jeziora, stawy, ujścia rzek, zatoki morskie, słone mokradła.

Lęgi

Gatunek monogamiczny. Gnieździ się pojedynczo, bądź w luźnych koloniach. Gniazdo na ziemi, wśród szuwarów, lub na pływającej roślinności, zbudowane z materiałów roślinnych (korzeni, liści, gałęzi), bogato wyścielone jest piórami puchowymi. Wyprowadza jeden lęg w roku. Wysiadywaniem oraz opieką nad potomstwem zajmuje się samica. Składa od 6 do 12 jasnych jaj. Czas wysiadywania wynosi od 26 do 28 dni. Po niecałych dwóch miesiącach młode stają się lotne. Dojrzałość płciową osiąga w pierwszym bądź drugim roku życia.

Pokarm

Żywi się głównie pokarmem roślinnym (nasionnasionami, korzeniami, pędami), rzadziej pokarmem zwierzęcym (z kręgowców w jego diecie znaleźć można: płazy, ryby, a z bezkręgowców pożywia się: owadami, mięczakami) który zdobywa z powierzchni wody, bądź spławikując, czyli zanurzając przednią część ciała.