Rusałka kratkowiec (Araschnia levana)

Wstęp
Rusałka kratkowiec to jeden z najmniejszych motyli z rodziny rusałkowatych. Jedyny przedstawiciel spotykany w naszym kraju, spośród rodzaju Araschnia. Formę letnią można pomylić z pokłonnikiem kamilla (Limenitis camilla). Rozróżnić je można po braku pomarańczowych wstawek na wierzchu skrzydeł u pokłonnika.
Wygląd
U rusałki kratkowiec występuje wyraźny dymorfizm sezonowy – dwa pokolenia (wiosenne oraz letnie) z różnym ubarwieniem. U formy wiosennej (zwanej Araschnia levana f. levana) barwa wierzchniej strony skrzydeł ceglastoczerwona, z czarnym rysunkiem. Forma letnia (Araschnia levana f. prorsa) z ciemnobrązowymi skrzydłami, w białe bądź śmietankowo-żółte pasy. Wierzch przedniej pary skrzydeł z kilkoma jasnymi kropkami oraz przerwaną przepaską w obszarze dyskalnym. Występują także formy pośrednie. Spód skrzydeł brunatno-fioletowy, z biało-żółtą przepaską (wyraźniejszą u drugiego pokolenia) oraz jasnym, siateczkowatym deseniem. Występuje nieznaczny dymorfizm płciowy. Samice są nieco większe, o bardziej zaokrąglonych skrzydłach. Gąsienice są czarne, pokryte żółtobrunatnymi kolcami.
Występowanie
Rusałka kratkowiec zamieszkuje całą Europę, północną Afrykę, Azję, Borneo, Jawę, Filipiny, Papuę i Nową Gwineę, aż po Australię i Nową Zelandię. Szeroki zasięg występowania związany jest z zasięgiem rośliny żywicielskiej (pokrzywy). Rusałka kratkowiec spotykana jest w różnorodnych siedliskach: skrajach lasów liściastych, terenach zakrzaczonych, polanach, obszarach podmokłych, w pobliżu rowów i cieków wodnych.
Pokarm
Gąsienice rusałki kratkowiec żerują gromadnie na pokrzywie zwyczajnej. Dorosłe żywią się nektarem kwiatów (roślin baldaszkowatych), spijają sole z ziemi, a także pożywiają się na ekskrementach zwierząt.
Rozród
Samica rusałki kratkowiec składa zielonkawe jaja w postaci wieżyczek (imitacja kwiatów i pączków pokrzywy) na spodniej stronie liścia. W roku przeważnie dwa pokolenia (trzecie w sprzyjających warunkach). Pierwsze pokolenie lata od maja do czerwca, drugie od lipca do sierpnia. Zimuje w stadium poczwarki. Przepoczwarzenie odbywa się na spodniej stronie liści pokrzyw.