Skójka gruboskorupowa (Unio crassus)

Występowanie

Skójka gruboskorupowa zamieszkuje niemal całą Europę, prócz Wysp Brytyjskich i południowych krańców kontynentu (brak jej na Półwyspie Apenińskim i Półwyspie Iberyjskim). Jej zasięg na wschód sięga przez całą Syberię.

Budowa

Skójka gruboskorupowa ma ciało dwubocznie spłaszczone, które składa się z tułowia i nogi i okryte jest dwuklapową muszlą. Muszla jest masywna, grubościenna, jajowata, składa się z dwóch symetrycznych połówek. Tylny jej koniec jest zaokrąglony. Barwa muszli różnorodna, od jasnobrązowej do czarnej. Na muszli znajdują się ciemne pierścienie przyrostów. Wierzchołki słabo wystają. Zamek posiada ząbki, zagłębienia i listwy. Z wiekiem muszla ciemnieje. Gatunkiem podobnym jest m.in. skójka zaostrzona (Unio tumidus).

Biologia

Skójka gruboskorupowa zamieszkuje czyste wody płynące (o dość szybkim nurcie): rzeki, strumienie i kanały melioracyjne. Żyje na dnie. Preferuje dno piaszczyste lub żwirowe, wyjątkowy skaliste. Jest dobrym bioindykatorem – zanika w przypadku wystąpienia zanieczyszczenia wody. Organizm rozdzielnopłciowym. Rozród odbywa się między majem a kwietniem. Samica może złożyć do 100 tys. jaj. Samce uwalniają nasienie do wody, które wraz z wodą trafia do skrzeli samic. Zapłodnienie odbywa się w płatach zewnętrznych skrzeli. Z jaj po 3-4 miesiącach wykluwają się larwy (glochidium) które pasożytują na skrzelach ryb. Dojrzałe larwy uwalniane są do wody. Larwy do dalszego rozwoju muszą przyczepić się do skrzeli ryby. W miejscu przytwierdzenia się larwy tworzy się cysta która ją obrasta. W cyście larwa przebywa kilka tygodni, aż do momentu przeobrażenia. Po przeobrażeniu się opada na dno. Dojrzewa płciowo gdy osiągnie długość 30-40 mm. Żyje do 20-40 lat. Jest gatunkiem wrażliwym na zanieczyszczania, w związku z czym jej liczebność maleje. W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt figuruje jako gatunek zagrożony wymarciem (kategoria EN). Według IUCN jest również zagrożona wyginięciem (kategoria EN). Filtrator. Odżywia się poprzez odfiltrowywanie z wody mikroorganizmów oraz substancji organicznych.