Jabłko owoc - właściwości, witaminy i wartości odżywcze jabłka

Jabłko znane jest z tego, że zbawiennie wpływa na pracę układu trawiennego. Owoc ten pomaga przyspieszyć metabolizm i schudnąć. Ale oprócz tego jabłko chroni przed rakiem, przeciwdziała miażdżycy i innym chorobom układu krążenia, a także wspomaga regenerację organizmu. Jest powszechne i tanie, jedzmy więc jabłko jak najczęściej. Koniecznie ze skórką.



Jedno jabłko, o wadze około 150 gramów, pokrywa 10 proc. dziennego zapotrzebowania na witaminę CJedno jabłko, o wadze około 150 gramów, pokrywa 10 proc. dziennego zapotrzebowania na witaminę C, fot. shutterstock
  1. Jabłko na różne sposoby... Jonagold, Jonatan, Piękna z Boskoop, Reneta
  2. Jedz jabłko ze skórką!
  3. Jabłko - witaminy i wartości odżywcze
  4. Jabłko jako sok czy owoc?
  5. Jabłko to Cydr jabłkowy
  6. Jabłko inaczej - szarlotka
  7. Jedzmy jabłka przez cały rok!

Jabłko na różne sposoby... Jonagold, Jonatan, Piękna z Boskoop, Reneta


Smaku, ani wyglądu jabłek nie trzeba chyba nikomu przybliżać. To najpopularniejsze owoce w krajach klimatu umiarkowanego, często uważane też za najzdrowsze. Mają tysiące odmian. Lobo, Jonagold, Jonatan, Piękna z Boskoop, Reneta, Antonówka i wiele innych są nam dobrze znane. Różnią się wielkością, kolorem skórki; kolorem, smakiem i fakturą miąższu oraz intensywnością aromatu. Jedne są bardzo słodkie i soczyste – te najchętniej jemy na surowo. Odmiany kwaśne nadają się na przetwory – kompoty, dżemy, konfitury. Natomiast okazy słodko-kwaśne najczęściej wykorzystujemy  jako dodatek do mięsa, szczególnie kaczki czy schabu. Świetnie dopełniają też smak sałatek warzywnych i surówek. Aby jabłka po obraniu nie sczerniały, pamiętajmy by pokropić je sokiem z cytryny.

Niestety, wciąż pojawiają się nowe odmiany jabłek, o mniejszych walorach smakowych i zdrowotnych. Nowe gatunki jabłoni wypierają stare, bo sadownicy chcą mieć drzewa jak najbardziej odporne na mróz, szkodniki i choroby.

Jedz jabłko ze skórką!


Opisane wyżej substancje fitochemiczne znajdują się w większości w skórce i gniazdach nasiennych jabłek. Jedząc sam miąższ pozbawiamy się znacznej ilości związków bioaktywnych, które wykazują pozytywny wpływ na nasz organizm. Nie ma w nim w ogóle antocyjanów, a zawartość procyjanidyn jest dwu, a nawet trzykrotnie niższa, niż w skórce. Jeśli więc chcemy schudnąć, usprawnić pracę jelit, pozbyć się zaparć i wzmocnić pracę serca i naczyń krwionośnych, spożywajmy jabłka w całości. Pamiętajmy tylko, aby skórkę dokładnie wcześniej wyszorować. Szczególnie istotne jest to w przypadku jabłek mocno błyszczących. Są one zwyczajnie woskowane, aby lepiej prezentowały się w sklepie. Podczas zakupów oglądajmy dokładnie jabłka, zwłaszcza te pakowane w worki foliowe.
Jonagold, fot. shutterstock

Jabłko - witaminy i wartości odżywcze


Jedno jabłko, o wadze około 150 gramów, pokrywa 10 proc. dziennego zapotrzebowania na witaminę C, czyli dostarcza nam jej około 6 miligramów. To niewiele, ale pamiętajmy, że kwas askorbinowy w naturalnej formie, pochodzący z owoców i warzyw, jest nieporównywalnie lepiej wchłaniany przez organizm, niż syntetyczna witamina C. Ponadto jabłka zawierają jeszcze inne korzystne dla zdrowia substancje. Zaliczmy do nich witaminy - witamina A, witaminę z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina E i K. Poza tym sole mineralne, takie jak cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Należy wspomnieć również o błonniku, acetylocholinie, procyjanidynach, florydzynie i glikozydach. To właśnie te związki decydują o wysokich walorach zdrowotnych jabłek.

Błonnik, należący do węglowodanów złożonych, pomaga w odchudzaniu, przyspiesza ruchy perystaltyczne jelit, zapobiega miażdżycy oraz obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II. Wzmaga też produkcję śliny oraz neutralizuje nadmiar kwasu żołądkowego. Jelita pracują dzięki niemu na tyle sprawnie, że prawdopodobieństwo wystąpienia zaparć znacznie maleje. Jabłka zawierają wyjątkowo dużo pektyn, czyli błonnika rozpuszczalnego w wodzie. Po dostaniu się do żołądka, pektyny tworzą w nim rodzaj galaretki, która sprzyja naturalnej florze bakteryjnej i nadaje gęstości trawionemu pokarmowi.

Acetylocholina jest zaś neuroprzekaźnikiem, który reguluje wiele funkcji życiowych organizmu. Pozwala, między innymi, na szybszą regenerację, pełniejszy odpoczynek, normalizuje ciśnienie krwi oraz pracę serca. Uchodzi także za substancję poprawiającą pamięć i koncentrację oraz chroniącą przed chorobą Alzheimera.

Procyjanidyny, z kolei, to związki zaliczane do grupy flawonoidów. Wykazują działanie bakteriobójcze i pomagają zrównoważyć ciśnienie krwi. Przede wszystkim jednak są silnymi antyutleniaczami – skutecznie wymiatają nadmiar wolnych rodników, przez co zapobiegają rozwojowi chorób nowotworowych między innymi wątroby, jelit czy płuc. Badania naukowe wykazały również, że procyjanidyny przyśpieszają porost włosów. W przeciętnym jabłku procyjanidyn jest tyle samo, co w lampce czerwonego wina. A przypomnijmy, że jest to napój wyjątkowo ceniony właśnie przez wysoką zawartość polifenoli.

Wreszcie glikozydy, w tym florydzyna, to substancje wzmacniające układ sercowo-naczyniowy oraz kostny. Kwercetyna również, podobnie jak procyjanidyny i inne związki fenolowe, działa przeciwkancerogennie i chroni naczynia krwionośne przed odkładaniem się w nich blaszek miażdżycowych.

Poszczególne odmiany jabłek różnią się zasobnością wymienionych związków. W jednych ilość polifenoli i witamin jest niższa, w innych wyższa. Niestety, badania nad odmianami jabłek dostępnych w Polsce nie są na tyle rozwinięte, by można było tu podać wiążące dane. Wiadomo jednak, że wyjątkowo bogata w dobroczynne flawonoidy jest odmiana Elstar.

Jedno średnie jabłko (182 g) oferuje następujące składniki odżywcze:
  • Kalorie: 95
  • Węglowodany: 25 g
  • Błonnik: 4 g
  • Białko: 0,49 g
  • Tłuszcze: 0.25 g
  • Witamina C: 14% *ZDS
  • Potas: 6% ZDS
  • Witamina K: 5% ZDS
  • Polifenole
  • Minerały: wapń, żelazo, magnez, sód, fosfor, cynk
  • Witaminy: E, witaminy z grupy B, beta-karoten

*ZDS – zalecane dzienne spożycie dla osoby dorosłej

Tabela przedstawiająca wartości odżywcze jabłka; opracowanie własne na podstawie https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/?query=apple


Jabłko jako sok czy owoc?


O wiele korzystniejsze jest jedzenie całych owoców, niż picie soków jabłkowych. Szczególnie te sklepowe, przefiltrowane, są w rzeczywistości ubogie w substancje odżywcze. Jeśli już decydujemy się na zakup soku jabłkowego, wybierzmy ten naturalnie mętny, niefiltrowany. Mamy wówczas pewność, że nie został on pozbawiony procyjanidyn.

Jabłko to Cydr jabłkowy


Cydr jabłkowy to napój alkoholowy wyjątkowo popularny w Ameryce Północnej, Wielkiej Brytanii i Francji. W ostatnich latach stał się też jednym z ulubionych napojów Polaków. Produkuje się go z drożdży i soku jabłkowego poddanego procesowi fermentacji. Do prawdziwego cydru nie dodaje się cukru. Jest on stosunkowo niskokalorycznym alkoholem, słabszym od wina i zawierającym antyoksydanty.
Szarlotka z jabłkami, fot. shutterstock

Jabłko inaczej - szarlotka


Szarlotka, znana też jako jabłecznik, to proste do wykonania ciasto, nadające się na dowolną okazję. Każdy, kto w swoim ogrodzie posiada jabłoń, coroczne zbiory przeznacza przede wszystkim na przetwory i na wypieki właśnie. Na szarlotkę świetnie nadają się odmiany Antonówka i Reneta.

Składniki:
  • 1,5-2 kg jabłek
  • 400 g mąki pszennej
  • 250 g masła
  • 4 żółtka
  • cukier biały i cukier waniliowy
  • łyżeczka proszku do pieczenia
  • cynamon

Przygotowanie:
Na stolnicy przesiać mąkę z proszkiem do pieczenia, dodać niecałą szklankę cukru białego, jedno opakowanie cukru waniliowego, masło i żółtka. Ciasto zagnieść, podzielić na dwie części i zawinięte w folię włożyć do zamrażarki na pół godziny. W międzyczasie jabłka obrać, pokroić w kostkę i podsmażyć z cukrem waniliowym i cynamonem. Wyjęte z zamrażarki ciasto rozwałkować. Jedną część ciasta wyłożyć w formie do pieczenia, a następnie w środku umieścić jabłka i przykryć drugą warstwą ciasta. Wstawić do piekarnika na godzinę i piec w temperaturze 175 stopni C. Po wyjęciu ciasto można posypać cukrem pudrem i płatkami migdałów.

Jedzmy jabłka przez cały rok!


Pełne witamin, przeciwutleniaczy i błonnika jabłka są jednym z naszych ulubionych zdrowych owoców. Tanie i łatwo dostępne występują w różnych kolorach w zależności od odmiany: od jasnożółtego i zielonego do głębokiej czerwieni. Ich smak i konsystencja również się różnią, od soczystego do jędrnego i słodkiego po pikantny. Ze względu na dużą różnorodność, jabłka można kupić prawie przez cały rok, ale tradycyjnie najsmaczniejsze owoce dostaniemy od września do lutego. Najważniejsze! Jabłka są dobrym źródłem przeciwutleniaczy, błonnika, minerałów i wielu składników odżywczych. Włączenie tego owocu do zdrowej i dobrze zbilansowanej diety może rzeczywiście być przydatne w odchudzaniu.
Ekologia.pl (Elżbieta Gwóźdź)

Bibliografia

1. Rebecca Rupp; “The History of the Fruit”; data dostępu: 2019-05-15
2. Bioinformatics and Evolutionary Genomics; “Malus domestica”; data dostępu: 2019-05-15
3. Harvard School of Public Health; “Apples”; data dostępu: 2019-05-15
4. Jeanelle Boyer, Rui Hai; “Apple phytochemicals and their health benefits”; data dostępu: 2019-05-15
5. Dianne A. Hyson, Advances in Nutrition; “A Comprehensive Review of Apples and Apple Components and Their Relationship to Human Health”; data dostępu: 2019-05-15

Moim zdaniem
Często jesz jabłka?
Ocena (3.3) Oceń: