Morele owoce - właściwości, witaminy i wartości odżywcze moreli

Morele są bardzo smaczne, ale i zdrowe. Poza walorami smakowymi morele posiadają bardzo dużą ilość substancji odżywczych, niezbędnych do zachowania dobrego samopoczucia. Jedna szklanka soku z tych owoców w pełni zaspokaja zapotrzebowanie organizmu na witaminę C! Morele regulują ciśnienie, są pomocne na diecie oraz opóźniają starzenie.



Morele, fot. shutterstockMorele, fot. shutterstock
  1. Morele z dalekiej Azji
  2. Biblijne spory o morelkę
  3. Delikatne drzewko moreli
  4. Bardzo zdrowy kolor morelowy
  5. Morele - witaminy i wartości odżywcze
  6. Pestki moreli poważane są od tysiącleci
  7. Morele na zdrową cerę!
  8. Morele w perfumerii
  9. Domowe sposoby na morele
  10. Dżem z moreli
  11. Czy warto jeść morele?

Morele z dalekiej Azji


Rodzimym obszarem dla moreli jest współczesny Kirgistan, Chiny i Korea. Dzikie morele rosną również w Japonii. W Chinach uprawia się morelę od ponad 4 000 lat! Wysoce cenione w tym kraju są jej walory ozdobne oraz smakowe. Ślady upraw sprzed 3 000 lat znaleziono również w Indiach. Do Europy dotarła z Armenii, uważanej przez niektórych badaczy za kolebkę moreli. Co więcej, jednym z kolorów na fladze ormiańskiej jest właśnie morelowy! Nazwa łacińska brzmi Prunus armeniaca, co oznacza w dosłownym tłumaczeniu „śliwa armeńska”… W Armenii rozróżnia się ponad 50 odmian moreli! Coś więc musi być na rzeczy. Na terenie obecnych Włoch morela znana była już w I wieku naszej ery. Drzewka doskonale przyjęły się na ciepłych terenach południowej Europy, a późnej rozprzestrzeniły się na północ Europy.  W 1720 roku nasionka morelowe powędrowały do Virginii, by zdobyć popularność na kolejnym kontynencie. Pod koniec XVIII wieku drzewko morelowe stało się popularne w Ameryce Północnej. Obecnie morela uprawiana jest na wszystkich kontynentach wyjąwszy Antarktydę!

Biblijne spory o morelkę


Spór dotyczący występowania moreli na kartach Pisma Świętego toczy się wśród znawców roślin biblijnych od dawien dawna. Niektórzy twierdzą, że pod hebrajskim słowem tappûaḥ  kryje się właśnie morela zwyczajna, inni zaś, że chodzi raczej o dziką jabłoń. Potencjalnie morela występuje aż w trzech miejscach w Starym Testamecie! W Pieśni nad Pieśniami 2,3 i 8,5  oraz  w Księdze Joela 1,12. Michael Zohary autor dzieła "Plants of the Bible" (Rośliny Biblijne) twierdzi, że morela nie występowała w tak zamierzchłych czasach na terenach Palestyny. Inny znawca, Frank Nigel Hepper zwraca jednak uwagę, iż król Salomon sprowadzał rośliny z najdalszych zakątków antycznego świata, by zbudować najokazalsze ogrody na ziemi. 

Delikatne drzewko moreli


Morela należy do rodzaju roślin różowatych, jej uprawa wymaga dużej ilości światła i ciepła. Jest bardzo odporna na zimno, bo przetrwać może nawet mrozy dochodzące do -30 stopni, natomiast ze względu na to, że wcześnie wypuszcza pąki, wiosenne przymrozki nie są dla niej wskazane. Z tego powodu w naszym klimacie jest hodowana przede wszystkim przez amatorów, a największe uprawy znajdują się na obszarach o łagodniejszym klimacie. W roku 2014 głównymi ośrodkami uprawy były: Turcja, Iran, Uzbekistan, Algieria i Włochy. W Polsce największe uprawy znajdują się w okolicy Tarnobrzega.

Bardzo zdrowy kolor morelowy


Swój słoneczny, pomarańczowo- złoty kolor morele zawdzięczają bardzo dużej zawartości beta- karotenu (źródło witaminy A). Choć ich siostry- brzoskwinie, posiadają bardzo wiele wartości odżywczych, morele mają ich jeszcze więcej! Zawartość beta- karotenu w morelach jest ponad trzykrotnie większa! Beta- karoten jest przeciwutleniaczem, którego zadaniem jest zatrzymywanie niebezpiecznego działania wolnych rodników odpowiedzialnych za proces starzenia się i powstawanie chorób nowotworowych. Chroni też skórę przed nadmiernym działaniem promieni UV, zachowuje świeżość i jasność cery oraz chroni nasze oczy. Beta- karoten jest składnikiem rodopsyny odpowiedzialnej za widzenie barw, więc pozwala zachować normalny obraz. Unieszkodliwia ponadto wolne rodniki, których działanie może prowadzić do powstawania zaćmy.
Morele zawierają wiele witamin i minerałów, fot. shutterstock

Morele - witaminy i wartości odżywcze


Morele zawierają błonnik, flawonoidy, garbniki, pektyny, kwasy organiczne (w tym m.in.: cytrynowy, jabłkowy i winowy),  witamin - witamina A, witaminy z grupy B (m. in. witamina B3) i witamina C oraz soli mineralnych - fosfor, potas, wapń i żelazo. Karotenoidy oraz zawarty w nich w olbrzymich ilościach potas (aż 300 mg w 100g!) reguluje pracę układu krążenia, obniżając ciśnienie tętnicze oraz wspomagając usuwanie "złego" cholesterolu z krwi. Czyści nerki i usprawnia ich działanie. Morele zawierają duże ilości żelaza, więc wskazane są dla osób z anemią. Mają też działanie krwiotwórcze. Bogate w witaminę C, chronią przed przeziębieniem i wzmacniają organizm, zawierają również witaminy z grupy B oraz witaminę PP. Dzięki zasadotwórczemu działaniu, morele pomagają leczenie nadkwasoty i zapobiegają problemom związanym z funkcjonowaniem wątroby i woreczka żółciowego.

Pestki moreli poważane są od tysiącleci


Kluczowym elementem medycyny chińskiej są właśnie pestki moreli. Wyróżnia się pestki gorzkie- pochodzące z Europy, oraz słodkie- pochodzące z Azji. Niegdyś wierzono, że nasionka zwiększają płodność kobiet.

Obecnie używa się ich w leczeniu dolegliwości związanych z układem oddechowym, takich jak: astma, zapalenie oskrzeli, rozedma płuc, świszczący oddech i kaszel oraz jako pomoc na zaparcia. Uwaga! Należy być jednak bardzo ostrożnym przy stosowaniu pestek moreli, gdyż witamina B-17 zawarta w nasionach w orgazmie tworzy niebezpieczne metabolity cyjanku.

Morele na zdrową cerę!


Morele mają działanie ściągające i łagodzące stany zapalne, więc osoby ze skłonnościami do trądziku powinny przyjrzeć się im bliżej w dosłownym sensie! Maseczka z rozgniecionych moreli nawilża i poprawia kondycję skóry. Beta-karoten i witaminy A i C odżywią zmęczoną skórę i nadadzą jej blask.

Morele w perfumerii


Producenci kosmetyków wykorzystują przede wszystkim olejki z nasion moreli. Morelowe nuty znajdziemy w wielu kobiecych zapachach, przede wszystkim w tych kwiatowych i letnich. Oprócz  perfum i wód perfumowanych, zapachy morelowe znajdziemy w delikatnych mgiełkach do ciała.

Domowe sposoby na morele


Morele w kuchni wykorzystać można na wiele sposobów. Najbardziej wskazane jest spożywanie świeżych owoców, ale i przetwory zawierają wiele odżywczych składników. Morele są doskonałym składnikiem dżemów i konfitur, należy pamiętać jednak, że zbyt duża ilość cukru do nich dodanych wpływa negatywnie zarówno na walory smakowe, jak i na te zdrowotne.

Morele, w letnie dni, posłużyć mogą jako farsz do pierogów czy knedli. Na bazie owoców produkuje się również likiery i nalewki. Pieczone morele to doskonały dodatek do mięs. W zimę wskazane jest spożywanie suszonych moreli, które są co prawda znacznie bardziej kaloryczne, ale bardzo zdrowe. Pamiętajmy jednak by myć owoce, nawet te suszone, gdyż używany do konserwowania dwutlenek siarki jest silnie alergizujący! Poniżej przepis na prosty dżem morelowy. Powodzenia!
Dżem z moreli, fot. shutterstock

Dżem z moreli


Składniki:

Przygotowanie:
Wybrać mocno dojrzałe morele. Umyć pod bieżącą wodą i wysuszyć. Przekroić na połówki i usunąć pestki, a następnie owoce podzielić na mniejsze części. Pokrojone owoce umieścić w dużym rondlu, wlać wodę i gotować na wolnym ogniu. Gdy owoce puszczą sok dodać cukier i wymieszać. Następnie dodać sok z cytryny i gotować około 40 minut, aż owoce się rozpadną. Wrzący dżem przelać do wyparzonych słoików, zakręcić i odstawić wieczkiem do dołu do ostygnięcia. Z 2,2 kg moreli wychodzi około 7 słoików średniej wielkości.
Smacznego!

Czy warto jeść morele?


Zarówno świeże, jak i suszone morele są szeroko dostępne. Możesz je jeść samodzielnie lub dodawać do ulubionych dań, sałatek czy deserów. Morele to pyszny owoc pełen witamin, błonnika i przeciwutleniaczy. Mają wiele zalet, poprawiają zdrowie oczu, skóry i jelit. Jeśli jesteś przyzwyczajona/przyzwyczajony do jedzenia brzoskwiń i śliwek, morele mogą być świetnym sposobem na urozmaicenie rutyny.
Ekologia.pl (AK)

Bibliografia

1. “http://whfoods.org/genpage.php?tname=foodspice&dbid=3”; data dostępu: 2018-06-15
2. “http://www.kingsburgorchards.com/apricot-history-blog”; data dostępu:
3. “http://www.altcancer.net/”; data dostępu: 2018-06-15
4. “https://www.healthline.com/nutrition/apricots-benefits”; data dostępu: 2018-06-15

Ocena (3.6) Oceń: