Bieliki online. Zobacz narodziny króla przestworzy

Od środy 18 kwietnia wszyscy internauci mogą na stronie internetowej Lasów Państwowych na żywo podglądać parę bielików, gniazdującą na terenie Nadleśnictwa Kutno. W ciągu najbliższych 2-3 tygodni wyklują im się młode. Transmisja online z gniazda naszych największych ptaków szponiastych to wspólny projekt edukacyjny Lasów Państwowych i Komitetu Ochrony Orłów – pionierski w Polsce i jeden z niewielu tego rodzaju w Europie.

– Wykorzystujemy nowoczesne technologie po to, by dbać o polskie lasy, ale również ułatwiać podziwianie ich piękna i bogactwa. Cieszę się, że teraz nie tylko ornitolodzy i leśnicy, lecz także wszyscy miłośnicy przyrody będą mogli uczestniczyć w misterium natury, jakim są narodziny bielików – mówi Adam Wasiak, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

Transmisję można oglądać na stronie: www.lasy.gov.pl/bielik. Znajdują się tam też ciekawostki przyrodnicze o bielikach, ich zwyczajach gniazdowych, pokarmowych, lęgowych czy zasięgu występowania.

Jak bielik z popiołów

Po II wojnie światowej bieliki w Polsce niemal wyginęły – ich populację oceniano zaledwie na 45-50 par. Dzięki wysiłkom leśników, naukowców i miłośników przyrody udało się je ocalić i stworzyć im odpowiednie warunki bytowania. Według szacunków Komitetu Ochrony Orłów mamy dziś w kraju 1000-1400 par bielików. Spotkać je można niemal wszędzie poza regionami górskimi, najczęściej na Pomorzu Zachodnim i Mazurach. Szybko też wzrasta ich liczba w centralnej Polsce, gdzie kiedyś nie występowały w ogóle. – Dzięki podglądowi gniazda w Nadleśnictwie Kutno możemy się przekonać o tym na własne oczy. To, że bielików przybywa w takich regionach jak łódzki, świadczy o coraz lepszym stanie naszych lasów i środowiska nawet w mocno zurbanizowanym i uprzemysłowionym otoczeniu – wskazuje Adam Wasiak.

Gatunek podlega ochronie ścisłej, a wokół gniazd bielików Lasy Państwowe wyznaczają strefy ochronne. Dokładna lokalizacja gniazd jest objęta tajemnicą, by chronić ptaki przed intruzami. W program ochrony i monitoringu populacji gatunku zaangażowanych jest około 1000 leśników w całej Polsce.

W styczniu tego roku leśnicy i ornitolodzy wytypowali trzy stałe miejsca gniazdowania bielików w województwach warmińsko-mazurskim i łódzkim. Kilka tygodni później w każdej z lokalizacji w koronach drzew na wysokości 30 m zainstalowali kamery z funkcją podczerwieni. Cała operacja odbyła się bez zakłócania spokoju bielików i za zgodą właściwych regionalnych dyrekcji ochrony środowiska. – Wszystkie prace wykonaliśmy, zanim ptaki rozpoczęły odbudowę gniazd, a później rozród. Nie mieliśmy pewności, czy akurat w wybranych przez nas gniazdach bieliki przystąpią do lęgu – wyjaśnia Dariusz Anderwald, wiceprezes Komitetu Ochrony Orłów.

W marcu okazało się, że dwa z trzech miejsc zostały zasiedlone. Do transmisji on-line wybrano kamerę umieszczoną na terenie Nadleśnictwa Kutno (Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Łodzi), która zapewnia najlepszy podgląd – jest zamontowana 3,5 m od gniazda, na tej samej 120-letniej sośnie. – To było wyzwanie od strony technicznej. Oprócz znalezienia odpowiedniego łącza internetowego, największym problemem było przesłanie obrazu z kamery do leśniczówki, gdzie umieściliśmy sprzęt odpowiedzialny za rejestrowanie i kompresowanie obrazu wysyłanego do internetu. Niezbędnym okazało się ułożenie światłowodu w lesie – tylko tak można było przesłać obraz bez strat i zakłóceń. – mówi Marek Matecki z Centrum Informacyjnego Lasów Państwowych, koordynator projektu.

Kronika rodzinna

Pierwsze gniazdo pary bielików w miejscu, które od dziś można podglądać na stronie internetowej Lasów Państwowych, powstało w 2002 r., ale po kilku latach spadło na ziemię. Ptaki szybko wybudowały nowe na wierzchołku tego samego drzewa i co roku je powiększają. Obecnie ma ono około 2,5 m średnicy i 2 m wysokości, a waży nawet 500 kg. W marcu samica złożyła dwa jaja, które są teraz wysiadywane przez oboje rodziców (okres ten trwa 38-42 dni). Bieliki są ptakami monogamicznymi, które po połączeniu się w pary zmieniają partnera tylko w razie jego śmierci. W wypadku interesującej nas pary tak się właśnie stało jesienią 2007 r., gdy poprzednia samica została śmiertelnie postrzelona śrutem przez nieustalonego sprawcę. Doleciała jeszcze ze schwytanym w stawie karpiem w pobliże lasu z gniazdem i padła na polu na oczach rolnika. W kolejnym sezonie bielik znalazł nową partnerkę i od tego czasu co roku mają młode.