Międzynarodowe liczenie nietoperzy

Chiropterolodzy po raz dziewiąty przeprowadzą liczenie nietoperzy w podziemiach Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU) w Lubuskiem – największym zimowisku tych ssaków w Europie. Nietoperze przyciągają tam korzystne warunki do hibernacji m.in. stała temperatura i wysoka wilgotność powietrza – poinformował PAP dr Tomasz Kokurewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Akcja liczenia latających ssaków rozpocznie się o godzinie piątej rano w sobotę i potrwa 12 godzin. Naukowcy będą podzieleni na 10 grup po sześć osób. Każda z nich zajmie się „inwentaryzacją” w przydzielonym fragmencie fortyfikacji. Podziemny system korytarzy ciągnący się od Lubrzy do Międzyrzecza został podzielony na dziewięć odcinków. W celu uzyskania wiarygodnych wyników i ograniczenia niepokojenia tych ssaków do minimum, liczenie jest przeprowadzane w ciągu jednego dnia, co przy łącznej długości podziemnych korytarzy wynoszącej 32 km, wymaga udziału co najmniej 60 osób.

Zimowa kolonia nietoperzy w MRU jest doskonale znana badaczom nietoperzy z Unii Europejskiej, a prowadzone tam co roku liczenia są wspólnym międzynarodowym przedsięwzięciem badawczym. Większość uczestników tegorocznego liczenia będą stanowili chiropterolodzy z Zachodniej Europy (łącznie – 37 osób). Z Polski przyjadą 32 osoby. Podobnie jak w ubiegłym roku, najliczniejszą grupą obcokrajowców będą Brytyjczycy (18 osób), przyjadą też przyrodnicy z Niemiec, Holandii i Belgii.

Od 1999 r. program monitoringu liczebności nietoperzy jest koordynowany przez dr. Kokurewicza z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wieloletnie badania wykazały, że nietoperze przylatują do tego zimowiska z ogromnego obszaru Nizin Środkowoeuropejskich, o powierzchni co najmniej 17 000 km². Maksymalne długości przelotów nietoperzy wynoszą 260 km, co świadczy o bezcennym znaczeniu podziemi dla zimowania tych ssaków.

W czasie ostatniego liczenia przeprowadzonego 10 stycznia ub. roku w podziemiach odnotowano zimowanie 34 127 nietoperzy należących do 12 gatunków (m in. nocek rudy i gacek brunatny). W porównaniu z wynikami uzyskanymi 12 stycznia 2008, kiedy w podziemiach zimowało 37 693 nietoperzy, wynik ten oznacza spadek liczebności o 3 566 osobników (9,5%.) „Wyniki tegorocznego liczenia będą szczególnie interesujące, ponieważ powinny odpowiedzieć na pytanie, czy na obszarze Natura 2000 „Nietoperek” rozpoczął się spadek liczebności tych chronionych ssaków, spowodowany niekorzystnymi przekształceniami środowiska, czy też spadek liczebności odnotowany w styczniu 2009 był błędem pomiarowym, spowodowanym wyjątkowo surową zimą i ukrywaniem się nietoperzy w miejscach niedostępnych dla obserwatorów” – powiedział Kokurewicz.
 
W grudniu 2009 r. zakończyły się prace nad Planem Ochrony Obszaru Natura 2000 „Nietoperek”. Po zatwierdzeniu przez Ministra Środowiska i Generalną Dyrekcję Środowiska Komisji Europejskiej, będzie to pierwszy w Polsce i jeden z niewielu w Europie plan ochrony „nietoperzowego” obszaru Natura 2000.