Ta skamielina ujawnia, jak dinozaury uprawiały seks

Wiemy dużo o dinozaurach – jak wyglądały, co jadały i co je zabiło – ale do tej pory nie odkryto żadnych skamieniałości, które pozwoliłyby definitywnie znaleźć odpowiedź na pytanie ‒ jak dinozaury kopulowały.  

Rekonstrukcja jedynej istniejącej skamieniałej kloaki dinozaura może pomóc wyjaśnić, w jaki sposób prehistoryczne zwierzęta kojarzyły się w pary. Kloaka jest uniwersalnym otworem na ciele wielu zwierząt ‒ w tym jaszczurek, żółwi i ptaków ‒ używanym do krycia, składania jaj, oddawania moczu i wypróżniania. W 2016 roku Jakob Vinther z Uniwersytetu w Bristolu w Wielkiej Brytanii wraz z kolegami oceniali dowody kamuflażu w dobrze zachowanej skórze metrowego dinozaura rogatego zwanego Psitakozaur.

Zauważyli, że zwierzę wydawało się również mieć zaskakująco nienaruszoną kloakę. Vinther i jego koledzy wzięli skamielinę spłaszczoną przez lata zagęszczania i zamienili ją w cyfrowy model 3D. Zespół następnie próbował porównać kloakę Psittacosaurus z kloaką innych zwierząt.

Chociaż analiza nie oferuje żadnych konkretnych odpowiedzi na temat tego, w jaki sposób mogły się rozmnażać dinozaury, daje pewne wskazówki. „Nie mamy żadnych skamieniałości dinozaurów, co do których można by mieć pewność, że zostały przyłapane na gorącym uczynku” ‒ powiedział Jakob Vinther, paleontolog i starszy wykładowca w Szkole Nauk o Ziemi Uniwersytetu w Bristolu.  

Badanie, które zostało opublikowane we wtorek w czasopiśmie Current Biology, wykazało, że duże, pigmentowane płaty po obu stronach kloaki mogły zawierać piżmowe gruczoły, jak u żywych krokodyli i aligatorów. Co więcej, zewnętrzne brzegi kloaki są mocno napigmentowane melaniną. Chociaż badacze nie wiedzą na pewno, jaki to był kolor, prawdopodobnie kontrastowałby z bladym podbrzuszem dinozaura.

Vinther początkowo uważał, że melanina ma chronić przed infekcją mikrobiologiczną. Ale melanina znajduje się w zewnętrznej skórze, a nie w ciele, „więc prawdopodobnie ma to na celu wyróżnienie kloaki” ‒ mówi. Taka wizualna sygnalizacja jest niezwykła, mówi Vinther, który stawia hipotezę, że Psittacosaurus mógł wabić partnerów trochę jak pies, poprzez sygnały wzrokowe i zapachowe.

Vinther ma nadzieję, że ta analiza kloaki zachęci innych badaczy do ponownego przyjrzenia się ich skamielinom, aby sprawdzić, czy istnieje więcej informacji na temat tego, jak dinozaury przyciągały partnerów.

Jednak przyznaje, że prawdopodobieństwo znalezienia skamieniałości, które zachowują miękkie struktury płciowe, jest niskie.