Alka (Alca torda)
![Alka. By jack_spellingbacon from Scotland (Razorbill3) [CC BY 2.0], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/11/Alca_torda_Caithness_Scotland_max.jpg)
Wstęp
Alka średniej wielkości, nieco mniejsza od nurzyka (Uria aalge). Kształtem ciała przypomina pingwina. Gatunek towarzyski. W Polsce gatunek nieliczny, regularnie zimujący oraz na przelotach. Jedyny przedstawiciel rodzaju Alca. Jest gatunkiem bliskim zagrożenia (kategoria NT na liście IUCN). W locie nogi są schowane pod ogonem. Może być mylona z nurzykiem polarnym (Uria lomvia), rozróżniane po kształtce dzioba.
Wygląd
Tęczówka oczna ciemnobrązowa. Dziób czarny, z białą linią przy końcu, bocznie spłaszczony, krótki, wysoki, tępy. Biały kantarek. Szyja gruba. Ubarwienie ciała czarno-białe. Wierzch czarny, spód biały. Sylwetka wydłużona. Skrzydła wąskie i krótkie. Nogi czarne, krótkie, osadzone z tyłu. Stopy spięte błoną pływną. Ogon długi, ostro zakończony, podczas pływania podniesiony. Występuje dymorfizm sezonowy. W szacie zimowej większa ilość bieli na głowie, gardle, brak białego kantarka. Brak dymorfizmu płciowego. Osobniki młodociane w pierwszej zimie mają mniejszy dziób.
Występowanie
W sezonie lęgowym ptak ten zamieszkuje wybrzeża morskie wschodniej Kanady, Grenlandii, Islandii, Wysp Brytyjskich, północno-zachodniej Francji oraz Półwyspu Fennoskandzkiego. Poza okresem rozmnażania spotykana jest na otwartych wodach północnego Atlantyku, Morza Północnego i Bałtyku.
Biotop
Gnieździ się na wybrzeżach morskich (obszary skaliste i klify). Zimuje na otwartym morzu. W tym okresie w pobliżu lądu pojawia się głównie podczas sztormów.
Lęgi
Gatunek monogamiczny. Gnieździ się pojedynczo lub w koloniach, na półkach, w szczelinach skalnych lub w norach. Przystępuje do jednego lęgu w roku. Samica składa jedno (ciemno nakrapiane, barwy od jasnej po ciemną) jajo na gołej skale lub na wyściółkę składającą się z roślin, kamieni, fragmentów kości. Czas wysiadywania (przez oboje rodziców) wynosi ponad miesiąc. Młode po trzech tygodniach od wyklucia skacze z klifu do morza. Pozostaje pod opieką rodziców, aż do uzyskania zdolności lotu. Młode karmione jest w gnieździe oraz do czasu usamodzielnienia się. Dojrzałość płciową osiąga między trzecim a piątym rokiem życia.
Pokarm
W jej diecie znaleźć można kręgowce (ryby) oraz bezkręgowce (skorupiaki, mięczaki). Pokarm zdobywa nurkując.