Jaszczurnik (Gampsonyx swainsonii)

Wygląd
Jaszczurnik należy do rodziny jastrzębiowate (Accipitridae). Reprezentowany jest przez trzy podgatunki. Jest ptakiem w przybliżeniu wielkości kosa. Dziób jest mały, ciemny i haczykowaty. Tęczówka jest brązowa lub czerwona. Ciemię i wierzch ciała są czarne. Podbródek i gardło białe. Ubarwienie spodu jest białe. Boki ciała rdzawe. Policzki i czoło są od żółtych do pomarańczowych. Kark jest rdzawy. Nogawice są żółtawe. Nogi żółte, zakończone czarnymi szponami. Skrzydła są wąskie i spiczaste. Samice są większe o 10-20 procent od samców. Osobniki młodociane podobne są do dorosłych, różnią się żółtawą barwą karku.
Występowanie
Obszar występowania jaszczurnika znajduje się w Ameryce Środkowej i Południowej i rozciąga się od Gwatemali i Kostaryki na północy, przez Panamę, Kolumbię, Wenezuelę, Gujanę, Ekwador, Brazylię, Boliwię po Paragwaj i północną Argentynę. Spotykany jest do około 1200 m n.p.m.
Biotop
Jaszczurnik przystosowuje się do bardzo różnych środowisk. Spotykany jest głównie w lasach tropikalnych, ale może zamieszkiwać również inne typy lasów, luźne zadrzewienia i obszary otwarte ze skąpą roślinnością i krzewami. Na liście IUCN ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC). Wpisany jest do konwencji CITES (załącznik II).
Lęgi
Jaszczurnik gnieździ się wysoko na drzewie. Może przystępować do dwóch lęgów w roku. Gniazdo w formie miski, zbudowane z gałązek. Samica składa od 1 do 4 kremowobiałych, w brązowe, rdzawe plamki jaj. Inkubacja wynosi 28-35 dni. Wysiadywaniem jaj zajmuje się głównie samica. Samiec dostarcza do gniazda pokarm. Po upływie 33-35 dni od wyklucia młode opuszczają gniazdo.
Pokarm
Główny składnik diety jaszczurnika stanowią jaszczurki, ponadto w jego diecie znaleźć można inne kręgowce (ptaki, płazy) oraz bezkręgowce (owady). Na swoje ofiary poluje z zasadzki.