Krzyżak ogrodowy (Araneus diadematus)

Występowanie

Krzyżak ogrodowy zamieszkuje głównie północną część Europy, od Wysp Brytyjskich na zachodzie po Ural na wschodzie. Wszędzie, gdzie jest spotykany jest bardzo liczny. Występuje również w Ameryce Północnej, gdzie zamieszkuje kilka stanów USA.

Budowa

Ciało krzyżaka ogrodowego składa się z głowotułowia i odwłoka. Na głowotułowiu występuje 6 par odnóży, w tym 4 pary odnóży krocznych. Na końcu pazurów szczękoczułkowych znajdują się gruczoły jadowe. Na nogogłaszczkach samców znajduje się aparat kopulacyjny. Posiada 8 oczu. Barwa ciała różnorodna, od żółtawej do czarnej. Głowotułów zwykle brązowawy lub szarawy. Na odwłoku posiada charakterystyczny wzór. Na jego przedniej grzbietowej części znajduje się biały krzyż. Odwłok jest masywny, jajowaty, barwy czarnej lub pomarańczowej. W tylnej części odwłoka znajdują się kądziołki przędne. Nogi masywne, krótkie, kolczaste. Dymorfizm płciowy jest wyraźny. Samice są większe od samców. Gatunkiem podobnym jest m.in. krzyżak dwubarwny (Araneus marmoreus).

Biologia

Krzyżak ogrodowy zamieszkuje bardzo różnorodne siedliska. Wymaga występowania roślin (drzew, krzewów), na których może budować swoje sieci, czasem funkcję rusztowania pełnią płoty, słupy, barierki i elementy konstrukcyjne ludzkich domów. Prowadzi samotny tryb życia. Spotykany pod koniec lata oraz na jesień. Organizm rozdzielnopłciowy. Zapłodnienie jest wewnętrzne. Rozwój trwa dwa lata. Do rozrodu przystępuje między wrześniem a październikiem. Samica składa jaja do kokonów. Może złożyć do 100 jasnożółtych jaj. Osobniki dorosłe po rozrodzie giną. Jaja zimują w kokonach. W maju z jaj wylęgają się młode pająki. Kolejną zimę kilkumilimetrowe osobniki spędzą m.in. w liściach. Dojrzałość płciową osiągają w drugim roku. Żyje do dwóch lat, samce krócej. Jest drapieżnikiem. W głównej mierze żywi się owadami. Swoje ofiary łapie w okrągłą sieć. Jad nie stanowi zagrożenia dla człowieka.