Rozpucz lepiężnikowiec (Liparus glabrirostris)

Rozpucz lepiężnikowiec jest dużym, nielotnym chrząszczem z rodziny ryjkowcowatych. Występuje w Europie, głównie na terenach górskich i podgórskich. Jego głowa, jak u wszystkich ryjkowców, ma bardzo charakterystyczny, wydłużony kształt.

Rozpucz lepiężnikowiec jest jednym z największych europejskich chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych – ciało osobników dorosłych osiąga długość 14-21 mm. Pokrywy skrzydłowe rozpucza lepiężnikowca są czarne, pokryte żółtymi plamkami z maleńkich łuseczek. Przedplecze oraz głowa są również czarne, pozbawione plamek (występują one czasem na bokach przedplecza). Jak u pozostałych ryjkowców, głowa rozpucza lepiężnikowca jest charakterystycznie wydłużona i znajdują się na niej duże czułki zakończone buławkami. Występuje u nich dymorfizm płciowy – samice rozpucza są zwykle większe od samców.

Obszar występowania rozpucza lepiężnikowca to góry i tereny pogórza środkowej Europy, odnotowano również populacje na południu kontynentu (Pireneje, północne Włochy). Pojedyncze, izolowane stanowiska rozpucza lepiężnikowca odnaleziono również na nizinach – na północy Polski, na Łotwie i Litwie oraz w obwodzie kaliningradzkim. Jeśli chodzi o siedliska, preferuje on tereny leśne, wilgotne, często w okolicach źródlisk oraz wzdłuż cieków wodnych, gdzie licznie rosną lepiężniki – roślina żywicielska rozpucza lepiężnikowca.

Jak wskazuje polska nazwa gatunku, rozpucz lepiężnikowiec jest ściśle związany z lepiężnikiem (różowym oraz białym), które stanowią podstawę jego diety. Postaci larwalne żywią się również korzeniami barszczów oraz ostrożenia warzywnego.

Dorosłe rozpucze lepiężnikowce spotyka się w okresie kwiecień – sierpień. Do rozwoju larw niezbędne są rośliny żywicielskie – larwy rozpucza lepiężnikowca żerują na korzeniach i kłączach lepiężników, barszczów oraz ostrożenia warzywnego.