Gołąbek brzozowy (Russula betularum)

Wstęp

Gołąbek brzozowy to grzyb niejadalny z rodziny gołąbkowatych Russulaceae. Wyglądem i właściwościami przypomina lepiej znany gołąbek wymiotny R. emetica, do którego dawniej go zaliczano jako odmianę/ekotyp związany z brzozami.

Sezon

Gołąbek brzozowy produkuje owocniki od lipca do października.

Występowanie

Gołąbek brzozowy jako partner mikoryzowy brzóz: omszonej i brodawkowatej przywiązany do podmokłych lub zmiennowilgotnych gleb torfiastych rośnie na torfowiskach wysokich i przejściowych oraz w wielu typach lasów brzozowych, sosnowych, świerkowych, jodłowych i mieszanych, o ile brzozy występują tam licznie jako domieszka.

Podawano go z Europy, Dalekiego Wschodu, tudzież niemal całej Ameryki Północnej i Środkowej od Alaski po Meksyk i Kostarykę.

Wygląd

Gołąbek brzozowy posiada owocniki o kleistej, lśniącej skórce, z kapeluszem w rozmaitych odcieniach różu oraz łamliwych nóżkach.

Blaszki białe, rzadko rozmieszczone, najszersze przy skraju kapelusza.

Kapelusz zazwyczaj wklęsły pośrodku, początkowo, potem. 2-5 cm średnicy, w wielorakich odcieniach różu, od bladych, niemal białych po wpadające w bord i lilę.

Trzon maczugowaty bądź cylindryczny, biały, kruchy, wyrastający centralnie, szerszy na dole, 7-12 cm wysoki.

Miąższ mięsisty, biały, o miłej miodowej woni, ale bardzo przykrym, palącym smaku, prowokującym wymioty.

Wysyp zarodników biały. Spory o widocznej plamce i siateczce, jajowate, osiągają 8 – 10 x 7,5 – 8 µm z licznymi, zwężającymi się brodawkami, mierzącymi nawet 0,5–0,7 µm. Zarodniki gołąbka brzozowego łączą się częściowo ze sobą cienkimi nićmi, tworząc swego rodzaju sieć. Podstawki tego grzyba są czterosporowe, mierzą 44–55 µm długości, a szerokość 11–14,5 µm szerokości.

Od blisko z nim spokrewnionego gołąbka wymiotnego („czartopłocha”, „stegnówki”) różni się znacznie bladszym kolorem kapelusza.

Właściwości

Gołąbek brzozowy to grzyb niejadalny z racji piekącego smaku. Jego spożycie może powodować wymioty, rozwolnienie i bóle brzucha.

Zastosowanie

Brak jest zastosowania gołąbka brzozowego.