jod
Jod —
pierwiastek chemiczny z VII grupy układu okresowego pierwiastków o liczbie atomowej 53 i masie atomowej 126.95. W normalnych warunkach jest to stała fioletowoczarna substancja krystaliczna o połysku metalowym. Gęstość jodu stałego wynosi 4.94 g·cm-3, ma on temperaturę topnienia Tt =113.5°C i temperaturę wrzenia Tw =184.35°C. Paruje w temperaturze pokojowej, a powstające fioletowe pary mają drażniący zapach. Wykryty został w 1811 roku przez Curtoisa w popiele wodorostów morskich. Najwięcej znajduje się go w wodzie morskiej, w ilości 2-3 miligramów w jednym litrze wody. W małych ilościach występuje w niektórych solankach. Jod otrzymuje się z jodków przez działanie na nie chlorem: 2hbox[KJ] + Cl2 = 2KCl + J2. Stosowany w medycynie ze względu na swoje bakteriobójcze działanie.
Najczęściej stosuje się 10% roztwory jodku w alkoholu etylowym, zwane jodyną. Jod jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania gruczołu tarczycowego, który wytwarza wiele enzymów koniecznych do życia organizmu człowieka. Hormony tarczycy regulują tempo przemian energetycznych, m.in. decydują o ilości wyzwalanego ciepła. Dzienne zapotrzebowanie na jod wynosi 1-2
g/kg masy ciała. Jego źródłem są wszelkie owoce morza. Brak jodu może powodować zmiany chorobowe. U dzieci wywołuje kretynizm.
