Rośliny trujące dla kota – których warto się wystrzegać?
Mogłoby się wydawać, że jako klasyczny mięsożerca kot nie musi się obawiać botanicznych toksyn. Nic bardziej mylnego! Zarówno dzikie koty, jak i ich domowi kuzyni okazyjnie podjadają liście i trawy dla ich smaku, w wyniku stresu albo po prostu z nudy. Podpowiadamy, jakie rośliny doniczkowe są trujące dla kota, a jakie niebezpieczeństwa czają się w ogrodzie.
Rośliny nie są w diecie kotów ważnym elementem odżywczym, ale pełnią funkcję wspomagania trawienia. W szczególności pomagają kulkom z futra, w naturalny sposób połykanym podczas kociego mycia, przesuwać się w dół układu pokarmowego. Niestety, kot instynktownie nie jest w stanie wyczuć, który liść pomoże jego zdrowiu gastrycznemu, a który możne zaszkodzić. Obowiązkiem opiekuna jest więc ochrona ciekawskiego pupila przed zielonymi pokusami.
Lilie – koci wróg nr 1
W przypadku kotów i roślin konsekwencje konsumpcji mogą być bardzo różne – od lokalnych podrażnień skóry lub śluzówki żołądka po niewydolność lub fizyczne uszkodzenie organów zewnętrznych. Nie wszystkich gatunków trzeba się więc bać i wystrzegać w ten sam sposób.
Zdaniem weterynarzy w czołówce listy roślin trujących dla kota znajdują się lilie. Mowa zarówno o kwiatach ciętych, doniczkowych, jak i rosnących w ogrodzie. Wszystkie części rośliny – od cebulki po płatki kwiatu, a nawet pyłek – są śmiertelnie toksyczne i mogą w przeciągu trzech dni doprowadzić do śmierci z powodu niewydolności nerek. Z niektórych doniesień wynika, że nawet wypicie wody z wazonu, w którym stały lilie, może skończyć się tragicznie dla mruczących podopiecznych. W przeciwieństwie do innych roślin toksycznych dla kotów, w przypadku lilii do tragedii wystarczy naprawdę niewiele.
Nie wiadomo, który związek jest przyczyną tak gwałtownych reakcji na lilie, ale niebezpieczeństwo dotyczy wszystkich gatunków i odmian. Dla pewności pięknych kwiatów najlepiej jest więc nie przynosić w ogóle do domu i nie sadzić na ogrodowych zagonach.
Jakie jeszcze rośliny są trujące dla kota?
Opiekunowie kotów powinni tak naprawdę być dość dobrymi botanikami. Lista gatunków roślin toksycznych dla kotów jest bowiem niestety bardzo długa i chwilami zaskakująca. Oto zagrożenia, które czekają na pupilów w domu:
- Azalia – jest w całości toksyczna ze względu na obecność grajanotoksyn, a spożycie jej części może u kota wywoływać poważne reakcje żołądkowe, arytmię, osłabienie, przejściową ślepotę, drgawki oraz śmierć.
- Cyklamen perski – piękne doniczkowe kwiaty zawierają w sobie saponiny i powodują głównie podrażnienia układu pokarmowego, w tym wymioty i biegunkę. Jeśli kot zjadłby jednak większą ilość kłącza, grozi mu nawet śmierć.
- Kalanchoe – uroczy sukulent o zdobnych kwiatach jest przede wszystkim winny kociej biegunki, wymiotów i ślinotoku. Konsumpcja większej ilości liści grozi jednak także poważną arytmią, zapaścią i drgawkami.
- Sagowiec – urocza palma jest doskonałą ozdobą wnętrz, ale dla kota bywa bardzo niebezpieczna. Zawarta w niej cykasyna powoduje poważne uszkodzenia wątroby. Po spożyciu liści u pupila zaobserwujemy wymioty, czarną biegunkę, zwiększone pragnienie i letargiczność. Bez odpowiedniego leczenia zatrucie jest często śmiertelne.
- Amarylis – mięsiste liście i kwiaty są niestety bogate w likorynę i mogą powodować wymioty, biegunkę, depresję, niechęć do jedzenia i drżenia.
Inne rośliny trujące dla kota nie stwarzają co prawda zagrożenia dla życia, ale ich spożycie może się wiązać ze sporym dyskomfortem, zwłaszcza gastrycznym. W tej kategorii znajdują się przede wszystkim rośliny, których tkanki zawierają kryształki szczawianu wapnia, wywołujące u kotów ślinotok, biegunkę, wymioty i brak apetytu. Należą do nich m.in. difenbachia, alokazja i filodendron. Niestety, lista doniczkowych gatunków toksycznych dla kota jest znacznie dłuższa i obejmuje również m.in. draceny, begonie, skrzydłokwiaty czy juki.
Co jest trujące dla kota w ogrodzie?
Zagrożenie dla kotów czyha również na ogrodowych grządkach. A futrzani milusińscy bardzo lubią zwiedzać przydomowe zarośla, grzebać w ziemi i z ciekawości podgryzać to lub owo. Skromny zimowit jesienny zawiera tymczasem w swoich tkankach alkaloid zwany kolchicyną, który u kotów powoduje wymioty, krwawą biegunkę, zaburzenia oddychania, drgawki, uszkodzenia nerek i wątroby i nierzadko i zgon.
Niebezpieczne są również różanecznik oraz pieris japoński, które należą do tej samej rodziny co wspomniane wyżej azalie i mają ten sam zgubny wpływ wskutek zawartości grajanotoksyn. Popularne wiosną narcyzy i żonkile kryją natomiast w swoich tkankach likorynę, trujący alkaloid, którego najwięcej jest w cebulce. Konsumpcja może wywołać zaburzenia żołądkowe, oddechowe oraz arytmię. Problemy z sercem, drgawki i zaburzenia równowagi powoduje również spożycie trującego oleandra, który szkodzi nie tylko kotom, ale również psom i ludziom. Za wysoce trujący uważany jest również bukszpan, który oprócz silnych zaburzeń żołądkowych powoduje letargiczność, konwulsje, zaburzenia oddychania, a nawet paraliż. Naparstnice ze swoim zestawem toksyn bardzo poważnie zaburzają pracę serca u kotów.
Prawdopodobnie niebezpieczne są również inne wiosenne rośliny cebulowe takie jak tulipany i hiacynty. Zawierają one alkaloidy podobne narcyzom, których natężenie największe jest w cebulach. Jeśli nawet nie jesteśmy więc ochotni zrezygnować z uprawy kolorowych kwiatów, upewnijmy się przynajmniej, że cebule przed sadzeniem nie leżą w miejscu łatwo dostępnym dla kota.
Zaburzenia żołądkowe i ogólnoustrojowe mogą również wywoływać u kotów m.in. piwonie, różne gatunki bluszczu, ostrokrzew, funkie, hortensje, konwalie, wilce wodne i wiele innych.
Co robić, jeśli kot zjadł trującą roślinę?
Niestety, samodzielnie nie jesteśmy w stanie pomóc żarłocznemu kotu, który zjadł toksyczny liść. Niepokojące objawy powinny skłaniać do natychmiastowej wizyty u weterynarza, na którą idealnie jest ów obgryziony zabrać liść lub chociaż zdjęcie rośliny będącej najbardziej prawdopodobną przyczyną zatrucia.
Co zrobi lekarz? W zależności od stopnia zagrożenia może podać zwierzęciu leki prowokujące wymioty oraz kroplówkę, która pomoże wypłukać toksyny obecne w krwiobiegu. Czasami wymagane bywa pozostawienie kota pod obserwacją.
Rośliny bezpieczne dla kota
Kocią ciekawość i apetyt na zielone warto jest uszanować – w końcu to część jego dzikiej natury. Na szczęście jest bardzo wiele gatunków roślin bezpiecznych dla kotów, którymi możemy bez żadnych wyrzutów sumienia dekorować wnętrza.
A ponieważ mało kto z obojętnością przygląda się niszczeniu doniczkowych okazów, dla kota najlepiej jest posiać trawę. W tym celu szczególnie poleca się pszenicę, owies, zielistkę Sternberga, trawę cypryjską oraz bambus wiechowaty. Podgryzanie tych sympatycznych roślin nie tylko eliminuje ryzyko zaparć i niedrożności jelit, ale także odwraca uwagę od innych, bardziej prestiżowych gatunków.
Do ozdobnych gatunków całkowicie bezpiecznych dla kotów należą m.in. fiołek afrykański, oplątwy, chamedora wyniosła, płaskla, niekropień, nefrolepis, rozchodniki, orchidee, a z ogrodowych również stokrotki, róże, słoneczniki, lwie paszcze i cynie.
Rośliny trujące dla kota – najczęściej zadawane pytania
W jaki sposób kot może otruć się lilią?
Zjedzenie jakiejkolwiek części rośliny, a nawet otarcie się o pyłek w kielichu i późniejsze wylizanie futra może mieć dla kota katastroficzne skutki.
Które koty są najbardziej zagrożone zatruciem?
Największe niebezpieczeństwo dotyczy kociąt o niewielkiej masie ciała oraz starych kotów, które bardzo często mają już problemy z nerkami i nie reagują dobrze na leczenie.
Jak rozpoznać, że kot się zatruł?
Pierwsze oznaki otrucia to zazwyczaj ślinotok, wymioty i biegunka, potem dochodzi do nich często senność, brak apetytu, drgawki.
- „Why Do Cats Eat Plants?” Grady Veterinary Hospital, https://www.gradyvet.com/blog/why-do-cats-eat-plants-2/, 20/02/2024;
- “Poisonous Plants” ASPCA, https://www.aspca.org/pet-care/animal-poison-control/toxic-and-non-toxic-plants?field_toxicity_value%5B%5D=02, 20/02/2024;
- “Dangerous plants” Cats Protection, https://www.cats.org.uk/help-and-advice/home-and-environment/dangerous-plants, 20/02/2024;
- “Poisonous Plants for Cats” Jennifer Coats, https://www.petmd.com/cat/emergency/poisoning-toxicity/e_ct_poisonous_plants, 20/02/2024;
- “The 5 Most Poisonous Plants for Cats” Emilie Bess, https://www.rover.com/blog/poisonous-plants-for-cats/, 20/02/2024;
- “20 Houseplants That Are Toxic to Cats” Cori Sears, https://www.thespruce.com/houseplants-toxic-to-cats-4775359, 20/02/2024;
