Największe jeziora świata tracą wodę! Może to mieć dramatyczny wpływ na nasze życie

Międzynarodowy zespół naukowców odkrył, że ponad połowa dużych jezior i zbiorników wodnych na naszej planecie zmniejszyła się od wczesnych lat 90. XX wieku. Przyczyny? Zmiany klimatyczne, działalność człowieka i nadmierny konsumpcjonizm. Może to mieć dramatyczny wpływ ludzi, którzy są uzależnieni od dostaw słodkiej wody do picia, energii wodnej i rolnictwa.

Podczas gdy jeziora pokrywają tylko około 3% powierzchni planety, utrzymują prawie 90% słodkiej wody powierzchniowej w stanie ciekłym i są podstawowymi źródłami wody pitnej, nawadniania i energii, a także zapewniają ważne siedliska dla zwierząt i roślin. Ale na horyzoncie widać kryzys.

Naukowcy przyjrzeli się prawie 2000 największym jeziorom na świecie i stwierdzili, że tracą one około około 22 miliardy ton wody rocznie. To mniej więcej tyle samo, ile całe Stany Zjednoczone zużyły w 2015 r. W przypadku jezior w chłodniejszych częściach świata parowanie zimą jest coraz większym problemem, ponieważ wyższe temperatury topią lód, który zwykle je pokrywa, pozostawiając wodę wyeksponowaną na działanie atmosfery.

„Ponad połowa spadku wynika przede wszystkim ze spożycia wody przez ludzi lub w wyniku ocieplenia klimatu” – powiedział główny autor badania Fangfang Yao, klimatolog z University of Colorado Boulder, jak donosi The Associated Press.

Kryzys ten dotyczy najważniejszych źródeł słodkiej wody na Ziemi, w tym jeziora Titicaca w Ameryce Południowej. Jezioro Mead w rzece Kolorado w południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych dramatycznie się zmniejszyło w wyniku megasuszy i dziesięcioleci nadużywania. Morze Kaspijskie, między Azją a Europą – największy śródlądowy zbiornik wodny na świecie – od dawna zmniejsza się z powodu zmian klimatu i zużycia wody.

Yao powiedział, że konsumpcja i ocieplenie klimatu były odpowiedzialne za 56 procent spadku wody, ale to ocieplenie stanowiło główną przyczynę ubytku wody w jeziorach.

Zespół badawczy wykorzystał zdjęcia satelitarne wraz z modelami hydrologicznymi i klimatycznymi do oceny wielkości powierzchni jezior. Odkryli, że 53 procent z nich skurczyło się w latach 1992-2020 z powodu rosnących temperatur, nadmiernego użytkowania przez ludzi, zmian opadów i odpływów oraz sedymentacji.

„To globalne przypisanie trendów [niedoboru wody w jeziorach] ma ważne implikacje dla zarządzania zasobami wodnymi, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że nawet 2,0 miliardy ludzi (jedna czwarta światowej populacji w 2023 r.) mieszka w basenach z dużymi zbiornikami wodnymi, w których występuje znaczna strata ilości wody” – napisali autorzy w badaniu.

Badanie wykazało, że zbiorniki wodne, takie jak Morze Martwe na Bliskim Wschodzie i Morze Aralskie w Azji Środkowej, kurczyły się z powodu niezrównoważonego użytkowania przez ludzi, podczas gdy rosnące temperatury miały wpływ na jeziora w Mongolii, Egipcie i Afganistanie.

Zmiany te mogą mieć skutki kaskadowe, w tym spadek jakości wody, wzrost toksycznych zakwitów glonów i utratę organizmów wodnych.
Jest też dobra wiadomość.

Nie wszystkie jeziora zmniejszają się; raport wykazał, że około jedna trzecia spadków jezior została zrekompensowana wzrostami w innych miejscach. W 24% zbiorników wodnych odnotowało znaczny wzrost magazynowania wody. Raport wykazał, że były to zwykle jeziora w mniej zaludnionych regionach, na północnych Wielkich Równinach Ameryki Północnej i na wewnętrznym Płaskowyżu Tybetańskim.

Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Science.