Krzyżówka (Anas platyrhynchos)

Nazywany/a też: kaczka krzyżówka

Krzyżówka, fot. Robert Adami/Shutterstock
Krzyżówka jest bardzo powszechnym gatunkiem kaczki. W wyglądzie, szczególnie w okresie rozrodczym, zaznacza się u niej silny dymorfizm płciowy, co oznacza, że samica i samiec różnią się od siebie znacząco. Przede wszystkim ubarwienie samca jest bardziej kontrastowe. W upierzeniu godowym głowa samca jest ciemna, natomiast jej boki są ciemnozielone, z charakterystycznym metalicznym połyskiem. Barwa ta przechodzi również na szyję. Grzbiet samca gotowego do rozrodu jest popielato-brązowy. Samica natomiast przez cały rok odznacza się brązowym upierzeniem całego ciała z ciemnymi plamami na grzbiecie. Poza okresem rozrodczym samiec wygląda podobnie jak samica, jest jednak od niej większy i ma dłuższy dziób. Zarówno samica jak i samiec posiadają na skrzydłach tzw. lusterka, które mają barwę ciemnoniebieską i wyraźniej zaznaczone są u samca. Długość ciała krzyżówki wynosi od 49 cm w przypadku samic do 63 cm u samców. Masa ciała waha się od 0,8 do 1,5 kg, natomiast rozpiętość skrzydeł od 75 do 100 cm.
  1. Występowanie
  2. Biotop
  3. Lęgi
  4. Pokarm
  5. Systematyka
  6. Galeria zdjęć

Występowanie

Krzyżówka jest bardzo rozpowszechnionym gatunkiem ptaka, który zasiedla prawie całą półkulę północną, z wyjątkiem jej najbardziej mroźnych, okołobiegunowych terenów. Spotkać ją można w całej Europie i Ameryce Północnej, a także w Grenlandii, Islandii, a nawet w północnej Afryce. Krzyżówka odbywa także jesienne migracje w nieco cieplejsze obszary Europy południowo-zachodniej, zaś te z Ameryki Północnej wędrują do Meksyku. W Polsce krzyżówka jest powszechna, można ją zaobserwować przy niemal każdym zbiorniku i cieku wodnym.
Czy wiesz, że...Kaczka krzyżówka w locie może osiągać prędkość do 90 km/h.

Biotop

Krzyżówka powszechnie występuje przy stawach i rzekach, ponieważ są to najbardziej odpowiednie dla niej tereny, bogate w spożywany przez nią pokarm. Poza nimi zasiedla także wilgotne lasy, obszary rolnicze. Krzyżówkę spotkać można również w okolicach rzek płynących przez wielkie aglomeracje miejskie, np. na Wiśle w Warszawie. A to z racji tego, iż krzyżówka jest gatunkiem synantropijnym i przystosowanym do życia w pobliżu człowieka. Gniazda krzyżówka zakłada najczęściej bezpośrednio na ziemi, przy brzegach wód, osłoniętych wysokimi trawami.

Lęgi

Krzyżówka przystępuje do lęgów raz w roku, na przełomie marca i kwietnia. Wówczas samiec przybiera szatę godową oraz następuje dobieranie się osobników w pary. Samica składa 8-13 jaj i wysiaduje je sama przez okres 30 dni. Samiec przez kilka pierwszych dni wysiadywania trzyma się blisko gniazda, potem jednak nie uczestniczy już w opiece nad młodymi. Samica wodzi je, karmi i opiekuje się nimi przez 2 miesiące. Po tym czasie potomstwo staje się już samodzielne, lecz jeszcze niegotowe do rozrodu. Dojrzałość płciową krzyżówka osiąga następnej wiosny.

Pokarm

Krzyżówkę określa się jako gatunek wszystkożerny, ponieważ odżywia się zarówno owadami, larwami, żabami, wodnymi roślinami oraz ich korzeniami. Zdarza się także, że ich ofiarami padają drobne gryzonie, jak myszy polne.
Krzyżówka, fot. Robert Adami/Shutterstock Krzyżówka, fot. Robert Adami/Shutterstock

Galeria zdjęć

Krzyżówka, fot. Robert Adami/ShutterstockKrzyżówka, fot. Robert Adami/Shutterstock
Krzyżówka-samiec, fot. Marlon Trottmann/ShutterstockKrzyżówki, fot. Albert Beukhof/Shutterstock

Systematyka

Domena:Eukarionty
Królestwo:Zwierzęta
Podtyp:Kręgowce
Gromada:Ptaki
Rodzina:Kaczkowate
Rodzaj:Anas
Gatunek:Krzyżówka
Indeks nazw polskich - gromada Ptaki
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź