Aksis czytal (Axis axis)

Wygląd
Aksis czytal należy do rodziny jeleniowate (Cervidae). Jest średniej wielkości jeleniem. Ubarwienie ciała jest brązowawe. Wzdłuż grzbietu biegnie ciemna pręga. Na grzbiecie i po bokach występują białe cętki. Gardło, wnętrze uszu, podbrzusze oraz wewnętrzna strona nóg są jasne. Kończyny są dosyć długie i smukłe. Ogon jest biały i krótki. Występuje dymorfizm płciowy. Samce są większe od samic i posiadają poroże. Poroże jest duże, lirowate (mierzy 76-89 cm), z trzema odgałęzieniami.
Występowanie
Aksis czytal występuje na półwyspie Indyjskim (w Indiach, południowym Nepalu, Bhutanie, południowym Bangladeszu) i na Sri Lance. Został sztucznie wprowadzony do lasów Australii, Teksasu i na Hawaje. Próbowano nieskutecznie introdukować go w Chorwacji.
Tryb życia
Aksis czytal zamieszkuje obszary pokryte mozaiką lasów i obszarów otwartych. Zależnie od potrzeb wykorzystuje różne siedliska. Obszary otwarte są dla nich bezpieczniejsze ze względu na łatwość dojrzenia potencjalnych drapieżników (głównie tygrysów), a lasy dają schronienie w gorętszej i bardziej suchej porze roku. Aksis prowadzi dzienny tryb życia. Na liście IUCN ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC).
Odżywianie
Aksis czytal jest zwierzęciem roślinożernym. Żywi się liśćmi, pędami, gałązkami, kwiatami i owocami.
Rozmnażanie i rozwój
Aksis czytal do rozrodu przystępuje przez cały rok. Żyje w dużych stadach. Tworzy grupy składające się z kilkudziesięciu samic, potomstwa i kilku samców. Samica rodzi jedno, rzadziej dwa młode. Ciąża trwa 210-238 dni. Młode po urodzeniu waży 3 kg. Od szóstego tygodnia młode zaczyna jeść pokarm stały ale do szóstego miesiąca życia karmione jest mlekiem. Dojrzałość płciową osiąga po pierwszym roku życia. Na wolności żyje do 15 lat. W niewoli dożywa do 20 lat.