Glista ludzka (Ascaris lumbricoides)

Występowanie

Glista ludzka to najczęstszy pasożytniczy nicień na świecie. Światowa organizacja zdrowia podaje, że glistnica dotyczy około 25 % światowej populacji ludzkiej. Do zachorowań dochodzi zwykle w krajach o niskim poziomie higieny. Askarioza najczęściej występuje w centralnej Afryce i Azji Południowo-wschodniej. W niektórych regionach odsetek zachorowań przekracza 80 %.

Budowa

Glista ludzka ma ciało wydłużone i obłe. Przód i tył ciała zwężone. Barwa ciała kremowa lub bladoróżowa. Jama gębowa jest niewielka. Otwór gębowy otoczony jest 3 wargami (jedną wargą grzbietową oraz dwoma wargami przybrzusznymi). Dymorfizm płciowy jest wyraźny. Samce są mniejsze od samic, a ich tylna część ciała jest zagięta. U samców występują chitynowe wyrostki (spikule). U nicieni pasożytniczych budowa ciała jest wyraźnie związana z środowiskiem występowania. Robaki pasożytnicze musiały się dostosować do skrajnych warunków układu pokarmowego innych zwierząt. Ich ciała odporne są na brak tlenu oraz kwasy i zasady występujące w jelitachorganizmu.

Biologia

Glista ludzka to organizm rozdzielnopłciowy. Rozmnaża się płciowo. Zapłodnienie jest wewnętrzne. Dojrzała samica żyje w jelicie cienkim. Dziennie samica składa do 200 tys. jaj. Jaja wraz z kałem żywiciela wydostają się na zewnątrz. Do rozwoju zarodkowego niezbędne są odpowiednie warunki (m.in. środowisko tlenowe). Larwy mogą przetrwać w osłonkach jajowych do ponad 5 lat. Człowiek może zarazić się poprzez zjedzenie niedomytych owoców i warzyw, na których są jaja, a także pijąc brudną wodę. W przypadku dzieci przez oblizywanie brudnych rąk. Po połknięciu larwa uwalnia się z osłon jajowych. Larwy przenikają do układu krwionośnego, później do wątroby, serca, następnie do płuc. Przez pęcherzyki płucne i dalej przez oskrzeliki, oskrzela przechodzą do tchawicy i przez krtań do żołądka. Z żołądka wędrują do jelita cienkiego gdzie uzyskują dojrzałość płciową. Pełny rozwój trwa ok. 2 miesięcy. Dorosłe żyją ok 18 miesięcy. Zdarza się że może migrować do innych rejonów ciała (do nerek, mózgu czy trzustki). Te migracje powodują zwykle najniebezpieczniejsze powikłania chorobowe.