Górniczek (Eremophila alpestris)
![Górniczek zwyczajny. By Daniel Pettersson (https://www.fagelfoto.se) [CC BY-SA 2.5 se], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/03/Eremophila_alpestris2_max.jpg)
Wstęp
Ptak nieco większy od wróbla. W naszym kraju jest gatunkiem regularnie przelotnym i zimującym. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN).
Wygląd
Dziób krótki. Tęczówka oczna ciemna. U tego gatunku występuje zmienność osobnicza. Ptak charakterystyczny ze względu na żółto-czarne (lub biało-czarne) ubarwienie głowy. Dodatkowo u obu płci występują czarne „różki” tworzone przez dwa małe piórka wystające z ciemienia. Na głowie czarna maska, u niektórych podgatunków łącząca się z czarną półobrożą na piersi. Ubarwienie wierzchu ciała szarobrązowe, spód biały. Boki ciała rdzawobrązowo kreskowane. Ogon dosyć długi, z czarnymi krawędziami. Dziób i nogi czarne. Pomimo, iż dymorfizm płciowy jest słabo zaznaczony, to samce są większe od samic, mają dłuższe różki, a rysunek na głowie jest u nich wyraźniejszy. U osobników młodocianych rysunek na głowie słabiej zaznaczony, a wierzch ciała w biało-czarne kropki.
Występowanie
Występuje na obszarze półkuli północnej. Zamieszkuje niemal całą Amerykę Północną. W Eurazji spotykany jest na północnym skraju kontynentu – od zachodniej Skandynawii po Kamczatkę, ponadto Bałkany, Bliski Wschód oraz obszary wyżynne i górskie Azji Centralnej. W związku z tak znacznym obszarem występowania wyróżnia się u górniczka wiele podgatunków. Osobniki zamieszkujące północ zasięgu migrują na południe, populacje zamieszkujące łagodniejszy klimat koczują blisko miejsc gniazdowania.
Biotop
Zasiedla obszary bezleśne arktycznej tundry, w górach piętro alpejskie powyżej linii lasu i rzadziej wyżynne równiny.
Lęgi
Gatunek monogamiczny. Gnieździ się w zagłębieniu ziemi. Gniazdo pokryte jest piórami i roślinnością. Wyprowadza 1 bądź 2 lęgi w roku. Samica składa od 3 do 5 jaj, przy kolejnym lęgu 2-3 jaja. Czas wysiadywania wynosi od 10 do 14 dni. Młode opuszczają gniazdo po podobnym czasie, ale dopiero po kilku kolejnych dniach stają się lotne. Samodzielność uzyskują po miesiącu.
Pokarm
Pożywia się pokarmem roślinnym (nasionami traw), a także bezkręgowcami (owadami, pajęczakami, mięczakami). Pokarm zdobywa na ziemi.