Karlik drobny (Pipistrellus pygmaeus)
![Karlik drobny, By Evgeniy Yakhontov (Page - Image) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/03/Pipistrellus_pygmaeus01_max.jpg)
Wygląd
Jak wskazuje jego nazwa gatunkowa − karlik drobny jest najmniejszy ze wszystkich nietoperzy występujących w Europie. Jego futerko jest rudobrązowe, czasem złotawe zarówno na pyszczku jak i na grzbiecie, uszy mają trójkątny kształt i są stosunkowo małe. Cechą charakterystyczną jest także występowanie niewielkiego garbu pomiędzy jednym i drugim nozdrzem. Samce posiadają dodatkowo gruczoły policzkowe o kolorze pomarańczowym, które uwydatniają się podczas okresu rozrodczego.
Występowanie
Karlik drobny to gatunek powszechny w całej Polsce, poza Sudetami, gdzie spotkać go można nieco rzadziej niż na przykład na wschodzie i północy kraju. Zasięg jego występowania poza granicami Polski także jest imponujący – karlika drobnego zaobserwować można nie tylko w całej Europie, ale także w Afryce Północnej oraz Azji Środkowej. Zamieszkuje zarówno lasy, pobliża zbiorników wodnych jak i miasta. W naszych Tatrach odnotowano jego obecność na wysokości 1100 m n.p.m.
Tryb życia
Karlik drobny cechuje się największą aktywność wieczorem i nad ranem. Ich kryjówki mieszczą się w dziuplach drzew, ale także w pobliżu osad ludzkich, na przykład w szczelinach wieżowców, na strychach kościołów i innych budowli. Karliki prowadzą raczej osiadły tryb życia − po znalezieniu odpowiedniej kryjówki, potrafią być z nią związane przez wiele sezonów, migrują na niewielkie odległości. Po zajęciu swoich zimowych kryjówek w połowie listopada, wchodzą w stan hibernacji i trwają w nim do marca.
Odżywianie
Karliki drobne należą do tych nietoperzy, które wylatują na żer stosunkowo wcześnie, tuż po zachodzie słońca. Zdecydowanie lepiej czują się jako łowcy na zadrzewionych terenach, a na bardziej otwartych przestrzeniach żerują po zapadnięciu zmroku. Często polują także nad zbiornikami wodnymi. Karlik drobny żywi się przede wszystkim małymi ćmami, pająkami, komarami czy muchami, które łapie w locie.
Rozmnażanie i rozwój
Karlik drobny gody rozpoczyna z końcem lipca i trwają one nawet do listopada (choć zwykle kończą się w połowie września). Wtedy samce znakują swoje terytoria specyficzną wydzieliną pomarańczowych gruczołów policzkowych, które w tym czasie są dosyć mocno uwydatnione. Dodatkowo podczas lotu wydają z siebie dźwięki, za pomocą których wabią samice. W tym samym czasie samice tworzą ogromne kolonie rozrodcze w swoich kryjówkach, których liczebność może wynosić nawet ponad tysiąc osobników. Co ciekawe, zapłodnienie nie następuje od razu po akcie kopulacji. Nasienie jest „przechowywane” w drogach rodnych samicy do wiosny i wtedy dopiero dochodzi do właściwego zapłodnienia. Młode − na ogół 2 − rodzą się w czerwcu. Po 3 tygodniach od urodzenia są w stanie latać, a po 6 tygodniach są zupełnie samodzielne. Wtedy też ogromna kolonia rozpada się i dorosłe osobniki powoli wchodzą w kolejny okres rozrodczy. Nietoperze te żyją 12-16 lat.