Protel (Proteles cristata)

Wygląd
Protel należy do rodziny hienowate (Hyaenidae). Pysk jest ciemnobrązowy. Grzywa ciemna. Uszy są duże, spiczaste. Ubarwienie ciała szare, żółto białe, w ciemne pręgi. Przednie kończyny są nieco dłuższe od tylnych. Ogon jest krzaczasty. Dymorfizm płciowy nie występuje. Gatunkiem podobnym do protela jest hiena pręgowana (Hyaena hyaena).
Występowanie
Dwa podgatunki protela zamieszkują odrębne, izolowane obszary w południowej i we wschodniej Afryce. Zasięg występowania podgatunku południowego P. c. cristata obejmuje RPA, Lesotho, Namibię, Botswanę, Zimbabwe, południowo-zachodni Mozambik, południową Zambię i południową Angolę. Podgatunek wschodni P. c. septentrionalis występuje w północnej Tanzanii, Kenii, Południowym Sudanie, Somalii, Etiopii, Dżibuti, Erytrei, północno-wschodnim Sudanie i południowo-wschodnim krańcu Egiptu. Na liście IUCN ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC). Wpisany jest do konwencji CITES (załącznik III).
Tryb życia
Protel zamieszkuje otwarte przestrzenie suchej sawanny. Unika zarówno obszarów leśnych, jak i pustyń. Dwie izolowane populacje tego gatunku rozdzielone są szerokim pasem zwartych lasów. Prowadzi nocny tryb życia. Dzień spędza w norach. Jest zwierzęciem terytorialnym. Żyje samotnie bądź w parach.
Odżywianie
Protel żywi się w głównej mierzę bezkręgowcami (owadami i ich larwami). Od czasu do czasu żywi się drobnymi kręgowcami (ptakami i ich jajami oraz małymi ssakami).
Rozmnażanie i rozwój
Protel jest gatunkiem monogamicznym. Do rozrodu przystępuje raz w roku. Gody odbywają się między czerwcem a lipcem. Ciąża trwa 89-90 dni. Samica rodzi od 2 do 4 młodych. Opiekę nad potomstwem pełnią oboje rodzice. Laktacja trwa do czwartego miesiąca. Młode rodzą się nagie i ważą 200-350 g. Pozostają pod opieką rodziców do w pierwszego roku życia. Protel osiąga dojrzałość płciową między 18 miesiącem a drugim rokiem życia. W niewoli żyje do 13 lat.