Trawy ozdobne są ogrodniczym fenomenem – tradycyjnie skojarzone z sielskim krajobrazem swobodnej roślinności, stały się jednym z najpopularniejszych ozdób nowoczesnych aranżacji zielonych. Wysokie i niskie, zielone i kolorowe, trawy ozdobne odznaczają się podziwu godną długowiecznością i łatwością wkomponowywania się w niemal każdy zagon.

- Jakie stanowisko wybrać dla trawy ozdobnej?
- Trawy ozdobne - zimno i ciepłolubne
- Jaką wybrać wysokość?
- Najpopularniejsze trawy ozdobne do ogrodu
- Jak dbać o trawy ozdobne
- Trawy ozdobne - zastosowanie w ogrodzie
Co ciekawe, pod handlową nazwą „traw ozdobnych” sprzedaje również rośliny, które z botanicznego punktu widzenia nie należą do traw. Mowa tu na przykład o turzycowatych, sitowatych czy rześciowatych. Naturalnie, biologiczna nomenklatura współczesnych ludzi niewiele zwykle interesuje, bowiem liczy się przede wszystkim estetyczny efekt osiągany w ogrodzie – rozproszenia źdźbeł czy łodyg, kwiatostanów, imponującej gęstości, a nierzadko i wysokości.
Jakie stanowisko wybrać dla trawy ozdobnej?
Ogromna większość traw ozdobnych preferuje stanowiska słoneczne, ale są gatunki, które poradzą sobie także w zacienionych zakątkach ogrodu, np. kłosówka miękka oraz wełniasta, kostrzewa okazała, mozga trzcinowata, prosownica rozpierzchła czy rajgras wyniosły. Generalnie służy im także umiarkowanie żyzna gleba, choć znowu – gatunki pochodzące z piaszczystych pustkowi, takie jak kostrzewa sina, ostnica pierzasta i olbrzymia czy trzęślica modra będą bez problemów rosnąć w suchych miejscach i na uboższym podłożu. Jeśli na zagonie ziemia jest gliniasta i woda ma tendencję do zalegania, warto zdecydować się na bardziej tolerancyjne pod tym względem gatunki typu miskant chiński czy arundo trzcinowate. Z kolei mozga trzcinowata, manna mielec, trzcinnik ostrokwiatowy oraz oczeret jeziorny wręcz preferują glebę podmokłą, np. wokół jeziorka. Dobór odpowiedniego gatunku do warunków panujących w ogrodzie to pierwszy i najważniejszy krok do sukcesu – na optymalnym stanowisku trawy ozdobne rosną bez problemów i rzadko są nękane przez choroby.
Trawa włosowata różowa, fot. pixabay.com

Kortaderia pampasowa osiągająca do 2.5 metra wysokości; źródło: pixabay.com
Trawy ozdobne - zimno i ciepłolubne
Przed podjęciem wyboru o konkretnych gatunkach traw warto też przeanalizować ich preferencje klimatyczne. Ciepłolubne trawy lepiej radzą sobie latem, nawet w czasie suszy i upałów, ale zaczynają rosnąć dość późno. Pierwszych oznak aktywności można oczekiwać dopiero w maju, a pełnego wzrostu aż w sierpniu. Na zimę zwykle brązowieją i wymagają ścinania do wysokości ok. 20 cm wczesną wiosną.Jaką wybrać wysokość?
Dalszym kryterium wyboru konkretnego gatunku trawy jest oczywiście finalny wzrost, który może wahać się w granicach od 25 do 500 cm! Łatwo sobie wyobrazić, że w niektórych miejscach zagonów czy trawników potrzebne są wysokie źdźbła, podczas gdy w innych, zwłaszcza obrzeżach czy skarpach, idealnie prezentują się małe kępy traw. Do tych ostatnich należą zwłaszcza kostrzewy – popielata, pstra, nitkowata czy Gautiera, a także kłosówka miękka, dmuszek jajowaty czy spartyna grzebieniasta. Są to gatunki nieprzekraczające zwykle 50 cm wysokości. Do traw średnich, dorastających 1 metra, zaliczamy mozgę trzcinowatą, rozplenicę japońską, a także mannę mielec oraz turzyce – zwisłą, palową czy sztywną. Wreszcie, do najwyższych gatunków, które bez problemu przerosną płot, należą miskant chiński i cukrowy, kortaderia pampasowa, oczeret jeziorny czy ostnica olbrzymia. Warto pamiętać, że wysokie trawy ozdobne rosną nie tylko na wysokość, ale również wszerz, więc miejsce dla nich powinno być starannie przemyślane.
Kostrzewa – trawa ozdobna średnia; źródło: pixabay.com
Najpopularniejsze trawy ozdobne do ogrodu
Wybór traw ozdobnych jest zawrotny i z pomocą eksperta można znaleźć gatunek, którego wzrost, barwa i charakterystyka idealnie dopełnią aranżacji. Do najpopularniejszych okazów spotykanych w ogrodach, które można kupić z czystym sumieniem bez konsultacji, należą jednak:- Kortaderia pampasowa – Cortaderia selloana; zwana również trawą pampasową; dorastająca do 2,5 m wysokości. Cechą charakterystyczną są białe, kremowe i różowe pióropusze na końcach, które pojawiają się we wrześniu i potrafią przetrwać całą zimę. Najczęściej kupowane odmiany to wysokie „Remorino”, srebrzysta „Argentea” oraz kwitnąca na różowo „Rosea”.
- Miskant chiński – Miscanthus sinesis; o wąskich żywo-zielonych liściach i różowo-brązowych kwiatach pojawiających się w październiku. Do najpopularniejszych kultywarów należy dorastający do 4 merów Miscanthus x giganteus oraz intensywnie rozprzestrzeniający się Miscanthus sacchariflorus, o wysokości 2,5 m, który potrafi szybko zapełnić pusty zagon.
- Rozplenica japońska - Pennisetum alopecuroides, w języku angielskim zwana trawą-fontanną ze względu na piękny kształt kęp, które przypominają wodotrysk dzięki wyginającym się na boki kwiatostanom na kształt kłosów, często o różowym zabarwieniu. Ogrodnicy szczególnie cenią sobie odmianę „Hameln” o szybkim tempie wzrostu (do 1 m) i kwiatach pojawiających się już w czerwcu; „Fireworks” z biało-zielonymi liśćmi, które jesienią przebarwiają się na czerwono czy „Moudry” o bardzo długich kwiatostanach w ciemnej barwie, które znakomicie prezentują się zwłaszcza zimą.
- Kostrzewa popielata – Festuca glauca; niska trawa o pięknej kępiastej strukturze i sino-zielonym kolorze. W czerwcu i lipcu pojawiają się na niej brązowiejące wiechy. Ciekawostką jest karłowata odmiana „Glaucangha” dorastająca zaledwie do 10 cm oraz "Silbersee" z srebrzystobiałymi źdźbłami.
- Mozga trzcinowata – Phalaris arundinacea; rodzima bylina wiechlinowata osiągająca w warunkach naturalnych do 3 m wysokości. W ogrodach hoduje się zwłaszcza odmianę „Picta” o pięknych biało-zielonych liściach, głównie do użytku nad jeziorkami.
- Owies wiecznie zielony - Helictotrichon sempervirens; piękna szaro-niebieska trawa w zawartych kępach, o wyjątkowej odporności na mrozy. Osiąga do 1 m wysokości i tworzy imponujące, rozłożyste kwiatostany – okres kwitnienia przypada od czerwca do sierpnia.

Różowe źdźbła rozplenicy japońskiej; źródło: pixabay.com
Jak dbać o trawy ozdobne
Choć z wyglądu wydają się wrażliwe, trawy ozdobne należą do mało kapryśnych i wytrzymałych roślin. Podlewa się je jedynie w trakcie suszy oraz zaraz po posadzeniu, a nawożenie zalecane jest jedynie w przypadku, gdy roślinom wyraźnie źle się darzy – najlepiej w postaci organicznego kompostu podsypywanego na zagon na wiosnę.Trawy ozdobne zwykle dają się łatwo rozmnażać poprzez podział kępy. Czynność tą wykonuje się na wiosnę, w okresie, gdy większość gatunków nie wykazuje jeszcze żadnej aktywności. Po wykopaniu i rozdzieleniu kępy, rozsadza się jej kawałki i obficie podlewa przez kilkanaście dni.
Trawy ozdobne - zastosowanie w ogrodzie
Trudno jest przecenić znaczenie traw ozdobnych w krajobrazie przydomowym. Wnoszą one nie tylko ciekawy kontrast, ale także teksturę i mobilność – żadna inna roślina nie wygląda tak ciekawie w podmuchach wiatru. Wysokie i rozłożyste trawy potrafią działać jak parawan, zapewniając prywatność na tarasie czy funkcjonując wręcz jako żywopłot. Mniejsze gatunki doskonale ożywiają skalne ogródki i służą często optycznemu rozdzielaniu poszczególnych części ogrodu. Wybór kolorowych odmian pozwala przy tym stworzyć trawiastą mozaikę, które cieszy oczy nawet zimą!Istnieją też trawy ozdobne zadarniające, zwłaszcza kostrzewy i turzyce, którymi da się pokryć pustą przestrzeń jako alternatywę dla trawnika – bez konieczności koszenia, podlewania i nawożenia. Wreszcie, mniejsze i średnie trawy uprawiać można także w donicach jako przepiękną ozdobę tarasu czy patio. Łatwość uprawy i wartość estetyczna traw ozdobnych to argumenty, które powinny przekonać każdego ogrodnika!
Agata Pavlinec
Bibliografia
- “https://extension.illinois.edu/grasses/understanding.cfm”; data dostępu: 2018-08-08
- “https://www.americanmeadows.com/perennials/ornamental-grass/how-to-choose-the-best-ornamental-grasses”; data dostępu: 2018-08-08
- “https://www.rhs.org.uk/advice/Profile?pid=434”; data dostępu: 2018-08-08
- “https://www.thespruce.com/pruning-grooming-controlling-ornamental-grasses-2736707”; data dostępu: 2018-08-08