Kolczak obłączasty (Hydnum repandum)

Wstęp

Kolczak obłączasty jest grzybem jadalnym. Kolczak obłączasty pospolity występuje w Polsce.

Sezon

Rośnie od lipca do listopada.

Występowanie

Grzyb kolczak obłączasty występuje na obu półkulach w strefie umiarkowanej. Znaleźć go można we wszystkich typach lasów. Szczególnie lubi gleby o dużej ilości wapnia. Rośnie gromadnie, rzadziej pojedynczo.

Wygląd

Kapelusz kolczaka obłączastego ma średnicę 4-15 cm. Jest twardy i zarazem kruchy. Na początku jest wypukły, później płaski z podgiętym, powyginanym brzegiem. Ma barwę od jasnopłowej, przez kremowoochrową, aż po pomarańczową. Powierzchnia kapelusza jest gładka i naga, tylko czasami delikatnie omszona.

Kolce na początku są krótkie i bladożółte, później osiągają długość do 6 mm i mają podobne do kapelusza zabarwienie. Dorosłe grzyby kolczaki obłączaste mają zaokrąglone i stożkowate kolce, natomiast stare spłaszczone, dające się łatwo oderwać.

Trzon ma długość do 7 cm i grubość 1-4 cm. Trzon jest rzadko centralny (ekscentryczny), cylindryczny. Rozszerza się u dołu. Ma barwę białawą lub kremowożółtą, czasami posiada rdzawe plamy.

Miąższ kolczaków ma przyjemny zapach i kwaskowaty smak. Jest kruchy. Barwy białej do białożółtawej.

Zarodniki kolczaków obłączastych są prawie kuliste, z krótkim dziobkiem. Wysyp zarodników biały.

Właściwości

Kolczak obłączasty jest grzybem jadalnym. Kolczak obłączasty bywa wykorzystywany w leczeniu chorób. Bogaty w repandiol jest stosowany w terapii onkologicznej i przeciwnowotworowej. Substancje, które zawiera, zwiększają też wytrzymałość fizyczną i zmniejszają zmęczenie. Oprócz tego grzyby te mają działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz obniżają poziom złego cholesterolu. Wykorzystywane są się m.in. w stanach zapalnych żołądka i chorobie wrzodowej.

Zastosowanie

Tylko młode owocniki mają przyjemny smak i zapach. Stare owocniki charakteryzują się gorzkim i kwaskowatym smakiem. Ze względu na twardą konsystencję kolczak obłączasty zalicza się do grzybów ciężkostrawnych. Posiada więc słabą wartość konsumpcyjną. Nadaje się do suszenia, konserwowania, smażenia, duszenia i gotowania. Kolczaka można marynować w occie. Wtedy gorące kolczaki umieszcza się w wymytych i wyparzonych słoikach, a do każdego dodaje liście laurowe, pieprz, ziele angielskie i ostrą paprykę. Całość zalewa się gotująca zalewą.

Kolczaka obłączastego można też ugotować w bulionie lub śmietanie. Innym sposobem na jego przyrządzenie jest duszenie. Podczas przygotowywania potraw dobrze nasiąka smakami innych składników. Nadaje się również do zamrożenia.

Kolczak obłączasty – pytania i odpowiedzi

Jak wygląda grzyb kolczak?

Wyróżnia go kapelusz z powierzchnią gładką i nagą, tylko czasami delikatnie omszoną w kolorze białawym, kremowym, żółtawym lub bladopomarańczowym. Pod kapeluszem znajdują się kolce do długości maksymalnie 6 mm, które u dorosłych okazów są zaokrąglone i stożkowate, a w przypadku starszych — spłaszczone, dające się łatwo oderwać.

Czy kolczak jest grzybem jadalnym?

To smaczny grzyb jadalny o lekko orzechowym smaku i chrupkiej konsystencji. Bywa porównywany do kurki i jego dodatkową zaletą jest to, że prawie nigdy nie bywa robaczywy. Nadaje się do suszenia i przyrządzania konserw.

Z jakimi gatunkami można pomylić grzyby kolczaki?

Ze względu na barwę i fakturę kapelusza kolczaka do złudzenia może przypominać pieprznika jadalnego, kurkę. Dopiero charakterystyczne dla tego pierwszego kolce, rozwiewają wątpliwości. Oprócz tego można pomylić ten grzyb z jadalnym kolczakiem rudawym.

[ “@context”: “https://schema.org”, “@type”: “FAQPage”, “mainEntity”: [{ “@type”: “Question”, “name”: “Jak wygląda grzyb kolczak?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Wyróżnia go kapelusz z powierzchnią gładką i nagą, tylko czasami delikatnie omszoną w kolorze białawym, kremowym, żółtawym lub bladopomarańczowym. Pod nim znajdują się kolce do długości maksymalnie 6 mm, które u dorosłych okazów są zaokrąglone i stożkowate, a w przypadku starych — spłaszczone, dające się łatwo oderwać.” ] },[ “@type”: “Question”, “name”: “Czy kolczak jest grzybem jadalnym?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “To smaczny grzyb jadalny o lekko orzechowym smaku i chrupkiej konsystencji. Bywa porównywany do kurki i jego dodatkową zaletą jest to, że prawie nigdy nie bywa robaczywy. Nadaje się do suszenia i przyrządzania konserw.” ] },[ “@type”: “Question”, “name”: “Z jakimi gatunkami można pomylić grzyby kolczaki?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Ze względu na barwę i fakturę kapelusza kolczak do złudzenia może przypominać pieprznika jadalnego, kurkę. Dopiero charakterystyczne dla tego pierwszego kolce, rozwiewają wątpliwości. Oprócz tego można pomylić ten grzyb z jadalnym kolczakiem rudawym.” ] }] }