Korkoząb pozrastany (Phellodon confluens)
Wstęp
Korkoząb pozrastany (sarniak pozrastany) to wymarły w Polsce przedstawiciel kolcownicowatych Bankeraceae. Jak większość korkozębów jest to grzyb niejadalny, ze względu na swój gorzki smak.
Sezon
Korkoząb pozrastany (sarniak pozrastany) zawiązuje owocniki od września po listopada.
Występowanie
Korkoząb pozrastany (sarniak pozrastany) preferuje lasy liściaste i mieszane z udziałem dębów. Zasięg trudny do określenia z racji wielkiej rzadkości tego gatunku.
Wygląd
U korkozęba pozrastanego podobnie jak u jego krewniaków owocniki zwykle zrastają się po kilka ze sobą.
Kapelusz korkozęba pozrastanego (sarniaka pozrastanego) jest cienki, płaski lub płasko wklęsły, o filcowatej, jedwabiście połyskującej i wyraźnie strefowanej powierzchni. Z wiekiem owocnika mocno zmienia się kolor kapelusza: początkowo kremowo biały, potem przypominający kawę z mlekiem, wreszcie ciemnobrunatny, na koniec smoliście czarny.
Obłócznia (warstwa rodzajna, hymenofor) o gęsto wyrosłych, mocno sterczących, białawo-szarych kolcach, długich do 2mm. Uciśnięta odbarwia się, po czym ciemnieje.
Trzon długości od 20 do 55 mm. Grubości od 3 do 10 mm. W kolorze kawowo brązowym, ciemnobrązowym lub brunatnym. Bywa pozrastany. Powierzchniowo filcowaty.
Miąższ owocników koloru szaro popielatego, strefowany, twardy, cienki, w dotyku łykowaty lub korkowaty. Zapach mocny, przyjemny, przypomina maggi; za to smak słaby, nieokreślony.
Wysyp zarodników biały. Spory niemal idealnie kuliste w kształcie, z niewielkimi kolcami, hialinowe, mierzą po 3,5-4,5 µm.
Właściwości
Jak większość korkozębów korkoząb pozrastany jest grzybem niejadalny wskutek gorzkiego smaku, tudzież twardego, nie rokującego nadziej na sprawne zasuszenie miąższu.
Zastosowanie
Zastosowanie korkozęba pozrastanego jest nie znane. Nie powinien być wykorzystywany z racji bliskości wymarcia.
- Gumińska B., Wojewoda W. 1985.; "Grzyby i ich oznaczanie."; PWRiL, Warszawa.;
- Kujawa A., Gierczyk B. 2011.; "Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część IV. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2008."; Przegląd Przyrodniczy, 22(1): 17-83.;
- Mirek Z. 2006. (ed.); "Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski."; Instytut Botaniki PAN im. W. Szafera, Kraków.;
- Niemelä T., Kinnunen J., Renvall P., Schigel D. 2003.; "Phellodon secretus (Basidiomycota), a new hydnaceous fungus from northern pine woodlands."; Karstenia, 43(2), 37-44.;
- Parfitt D., Ainsworth A., Simpson D., Rogers H., Boddy L. 2007; "Molecular and morphological discrimination of stipitate hydnoids in the genera Hydnellum and Phellodon."; Mycological Research, 111(7): 761-777.;
- Snowarski M. 2010.; "Grzyby. Seria: Spotkania z przyrodą."; Wyd. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.;
- Wojewoda W. 2003.; "Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski."; Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.;
- Wojewoda, W., Ławrynowicz, M., 2006.; "Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce."; Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków.;
