Pieczarka winnoczerwona (Agaricus semotus)

Wstęp

Pieczarka winnoczerwona jest jednym z najmniejszych grzybów należących do rodziny pieczarkowatych. Jest jadalna, ale smakowo zdecydowanie ustępuje innym pieczarkom. W Polsce jest dość pospolita, jednak rzadko zbierana przez grzybiarzy ze względu na swoje niewielkie rozmiary.

Sezon

Pierwsze okazy pieczarki winnoczerwonej pojawiają się w lipcu. Grzyb ten rośnie do początku jesieni, a ostatnie sztuki można znaleźć pod koniec września.

Występowanie

Pieczarka winnoczerwona występuje w lasach iglastych, liściastych i mieszanych. Czasami rośnie również na obrzeżach lasów i przy brzegach leśnych dróg. Najczęściej można ją znaleźć na nizinach i w niższych partiach gór. Najchętniej porasta tereny pagórkowate, o glebie gliniastej i bogatej w wapń. Może rosnąć pojedynczo lub w niewielkich grupach po kilka sztuk. Występuje głównie na terenie Europy.

Wygląd

Owocnik pieczarki winnoczerwonej osiąga średnicę od 2 do 6 cm. U młodych okazów ma kształt półkulisty, z czasem staje się łukowaty. Najstarsze osobniki mają kapelusze rozpostarte i płaskie. Owocnik pieczarki winnoczerwonej ma długo podwinięty i ostry brzeg. Najczęściej przybiera barwę białą, chociaż czasami trafiają się egzemplarze w kolorze kremowym lub ochrowożółtym. U młodych okazów pokryty jest łuseczkami o odcieniu różowym, fioletowym lub winnoczerwonym. U starszych grzybów łuseczki stają się jaśniejsze i najczęściej przybierają barwę żółtą.

Blaszki pieczarki winnoczerwonej są szerokie i ściśle ułożone. Mogą mieć gładkie lub delikatnie kosmkowate ostrza. Na końcach są wolne i nie przyrastają do trzonu. U młodych osobników mają biały kolor, z czasem zmieniają barwę na różową. U najstarszych okazów blaszki są purpurowobrązowe.

Trzon pieczarki winnoczerwonej może osiągać wysokość od 4 do 6 cm. i grubość od 0,5 do 0,8 cm. Ma walcowaty kształt, ze zgrubieniem na środku. Początkowo jest pełny, ale wraz z wiekiem grzyba zaczyna robić się pusty i łatwo jest go wyłamać. Otoczony jest białym, błoniastym, cienkim pierścieniem, który u starszych egzemplarzy zanika. Powyżej pierścienia jest całkowicie gładki. Poniżej widoczne są na nim drobne włókienka. Może mieć biały lub różowofioletowy kolor. Starsze okazy stają się żółty w okolicach podstawy. Pod wpływem nacisku trzon zmienia barwę na żółtą w ugniatanym miejscu.

Miąższ pieczarki winnoczerwonej jest biały. Po przecięciu lub pod wpływem uszkodzeń delikatnie żółknie lub zmienia zabarwienie na pomarańczowe. Ma łagodny, słaby smak i intensywny zapach przypominający anyż lub migdały.

Pieczarkę winnoczerwona łatwo pomylić z innymi małymi pieczarkami: pieczarką malutką oraz pieczarką liliowoczerwoną. Odróżnić je można po kolorach kapelusza – u pieczarki liliowoczerwonej jest on purpurowy, a u pieczarki malutkiej ma barwę żółtą. Ponadto pieczarka malutka ma blaszki w intensywnym różowym kolorze i nie rośnie w lasach (jej główne miejsca występowania to łąki i pastwiska).

Właściwości

Pieczarka winnoczerwona jest grzybem jadalnym. W smaku nie dorównuje jednak innym pieczarkom. Głównie składa się z wody, ale znajdują się w niej również białka i błonnik oraz śladowe ilości witamin i pierwiastków mineralnych.

Zastosowanie

Pieczarka winnoczerwona może być spożywana w taki sam sposób jak inne pieczarki – można ją smażyć, piec, gotować i dusić. Nadaje się także jako dodatek do zup i sosów. Najlepiej spożywać ją połączoną z innymi pieczarkami, wtedy jej smak wydaje się lepszy.