Najbardziej puszyste zwierzęta na świecie
Miękkie, puszyste futerko to dla człowieka przede wszystkim symbol przytulności. W przyrodzie jest ono jednak przede wszystkim sposobem na walkę z zimnem, często decydującym przetrwaniu w najtrudniejszych warunkach klimatycznych. Poznaj 10 najbardziej puszystych zwierząt na świecie.
Im gęstsze i dłuższe futerko, tym lepszą oferuje ochronę przed chłodem. Wśród najbardziej puszystych zwierząt znajdują się jednak również gatunki dogrzewane przez wełnę, a nawet pierze. I, jak łatwo zgadnąć, człowiek nie omieszkał się wykorzystać owej puszystości na własną, często bardzo egoistyczną korzyść.
Angielski królik angorski
Króliki rasy angora (Oryctolagus cuniculus domesticus) należą do najstarszych udomowionych gryzoni. Zainteresowanie ich hodowlą wiąże się ściśle z długą, wełnistą sierścią, która w przypadku angielskich królików angorskich sięga nawet 17-20 cm! Rasa nie pochodzi bynajmniej z Anglii, lecz z Turcji, ale po rozpowszechnieniu w Europie została „udoskonalona” w poszczególnych krajach.
Ogromną zaletą puszystej sierści angorskich królików jest delikatność włosia, które mierzy w średnicy zaledwie 14-16 mikrometrów – nadaje mu to tekstury podobnej do kaszmiru. Stało się to swego rodzaju przekleństwem, gdyż człowiek od setek już lat pozyskuje króliczą sierść, uciekając się nawet do tak barbarzyńskich metod jak skubanie zwierząt na żywo.
Kura jedwabista
Kolejna miss puszystości również jest mieszkanką ludzkich gospodarstw. Pochodząca z Chin kura jedwabista jest rasą kury domowej (Gallus gallus domesticus) o niezwykle długich piórach przypominających w dotyku jedwab lub satynę. Mogą one przyjmować różne odcienie łącznie z całkiem białym lub czarnym. Jako ciekawostkę dodajmy, że skóra i kości tej rasy są zawsze czarne.
Jedwabiste kury hodowane są jednak głównie jako ptaki ozdobne i domowe pupile. Charakteryzuje je bowiem wyjątkowo pogodny i przyjacielski temperament, a jajek znoszą zbyt mało – zaledwie ok. 3 tygodniowo. Gładkie pióra pozbawione są jednak haczyków typowych dla wszystkich piór okrywowych u ptaków, wskutek czego kury jedwabiste nie są w stanie latać, nawet na małe odległości.
Alpaka
Trzecim puszystym zwierzęciem, które spotkało się z żywym zainteresowaniem człowieka jest alpaka (Lama pacos). Ten południowoamerykański ssak z rodziny wielbłądowatych hodowany jest już na całym świecie dla swej wyjątkowej wełny, która ma podobne zastosowanie jak owcza wełna.
Niczym kury, alpaki są dziś zwierzętami całkowicie udomowionymi, niespotykanymi w stanie dzikim. Ich przodkami są natomiast wciąż przemierzające wysokie zbocza Andów wikunie oraz gwanako, spotykane na wysokości nawet 5700 m n.p.m. To właśnie surowy górski klimat zmusił wielbłądowate ssaki do rozwinięcia sierści, która nie tylko doskonale izoluje, ale również ma właściwości wodo- i ognioodporne. Z jednego zwierzęcia da się rocznie pozyskać do 4,5 kg wełny, która występuje aż w 52 naturalnych odcieniach.
Lis polarny
Do najrozkoszniejszych widoków w przyrodzie należą na pewno białe, puchate lisy polarne (Vulpes lagopus) spotykane w arktycznej części półkuli północnej. Ich ciała są niewielkie i dość zaokrąglone, co służy ograniczaniu strat cieplnych – między temperaturą wewnętrzną lisa a warunkami zewnętrznymi bywa czasem aż 100°C różnicy!
Futro lisa polarnego jest niezwykle gęste i wielowarstwowe i występuje również na łapach, co jest ewenementem pośród wszystkich psowatych na świecie. Wbrew pozorom nie jest ono jednak zawsze białe – na wiosnę i lato sierść zmienia barwę na szaro-brązową, aby lepiej wtopić się w tło krajobrazu pozbawionego śniegu. Jedynie niektóre lisy polarne, zwane niebieskimi, są niebieskie, szare lub brązowe przez cały rok kalendarzowy.
Makak japoński
Ochrony przed zimnem potrzebują również makaki japońskie (Macaca fuscata). Żaden innych ssak naczelny z wyjątkiem człowieka nie zamieszkuje tak bardzo wysuniętych na północ i tak zimnych regionów – w niektórych rejonach górskich co roku miesiącami leży tu pokrywa śnieżna. Z tego właśnie względu japońskie małpy, które spotkać można na wysokości ponad 3000 m n.p.m., rozwinęły wyjątkowo gęste i długie futra. Jedyne wyeksponowane na działanie żywiołów obszary to różowa twarz oraz… zad.
Makaki z Japonii żyją w stadach zdominowanych przez samice i słyną z wysokiej inteligencji społecznej. Uczą się od siebie praktycznych umiejętności, a dla rozrywki zażywają wspólnie kąpieli w gorących źródłach, a nawet lepią kule ze śniegu!
Wombat tasmański
Na drugim końcu świata, na południowym wybrzeżu Australii, żyją sympatyczne wombaty tasmańskie (Vombatus ursinus), mierzące nawet 120 cm długości i ważące ponad 30 kg. Wyglądem przypominają skrzyżowanie borsuka i niedźwiadka, a ich krępe ciała okala ciepłe, gęste i dość sztywne futerko o szarym kolorze. Wombaty są torbaczami i wychowują swoje młode w kieszeni umieszczonej na brzuchu, z wyjściem umieszczonym tuż pod krótkim ogonem matki.
Zwierzęta prowadzą nocny, samotniczy tryb życia, a większość dnia spędzają w swoich podziemnych norach. Czasami można je jednak spotkać w chłodniejsze poranki. Sposobność tą od wieków wykorzystywali Aborygeni zabijający wombaty za pomocą kijów. Mimo protestów tradycyjnych społeczności rząd Australii zakazał już na szczęście tych niehumanitarnych łowów. W lokalnych muzeach (i nie tylko) wciąż można jednak oglądać eleganckie futra z wombatów.
Manul stepowy
Wśród najbardziej puszystych zwierząt świata nie może oczywiście zabraknąć kota. Manul stepowy (Otocolobus manul) to jeden z mniejszych dzikich kotów, który wyglądem przypomina… kulkę. Zaokrąglone są nawet jego uszy, a całe ciało spowija długa i gęsta sierść o maskującej kolorystyce i zagęszczeniu sięgającym aż 9 tysięcy włosków na 1 cm2! Stanowi ona ochronę przed zmiennymi warunkami klimatycznymi panującymi w środkowej Azji, od Kaukazu po Góry Południowosyberyjskie. W wielu miejscach pokrywa śnieżna sięga tutaj 20 cm wysokości, a manule znajdują schronienie w szczelinach skalnych, gdzie polują na gryzonie.
Niestety, właśnie z powodu puszystego, pięknego futra, manule były przez lata zabijane w ilości nawet 10 tys. rocznie. Dopiero w latach 70 XX. w. znalazły się pod ochroną w Chinach oraz Związku Radzieckim. Na szczęście współczesna populacja jest stosunkowo duża, choć zagrażają jej pułapki zastawiane na inne zwierzęta oraz trutki pozostawiane przez farmerów przeciwko gryzoniom.
Jenot azjatycki
We wschodniej Azji spotkać można za to jenota azjatyckiego (Nyctereutes procyonoides), czyli drapieżnego ssaka z rodziny psowatych, który również zwrócił uwagę człowieka swoim niezwykłym zimowym futrem sięgającym nawet 12 cm długości.
Jenoty są wyjątkowe pod wieloma względami. Jako jedyni krewni psów, wilków i lisów potrafią chodzić po drzewach oraz zapadają w zimową hibernację. Zawleczone do Europy dla futer, jenoty azjatyckie zadomowiły się od Francji po Litwę i Łotwę i traktowane są dziś jako gatunek inwazyjny. Nic dziwnego, że polowania na puszyste jenoty są dozwolone, a ekskluzywne futro wciąż znajduje zastosowanie jako obramowanie kurtek i płaszczy. W 2005 r. w Chinach na ten właśnie cel hodowano ok. 1,5 mln jenotów.
Wełniak brunatny
Zaskakująco puszystą i włochatą małpą jest również wełniak brunanty (Lagothrix lagothricha) typowy dla tropikalnych lasów Kolumbii, Peru, Wenezueli, Brazylii i Boliwii. Dość duży (do 60 cm wzrostu) i masywny, wełniak ma całkiem nagą, czarną twarz, okoloną krótkim, ale wyjątkowo gęstym futrem w kolorach od szarości do żółci. Co ciekawe, każdy pojedynczy włosek wyposażony jest w białe paski, które odbijają barwy otoczenia i pozwalają małpom lepiej skrywać się w koronach drzew. Dodatkowo, wełnista sierść chroni przed ukąszeniami owadów, deszczem oraz słońcem.
Włókniaki mają niestety status narażonych na wyginięcie, gdyż ich siedliska kurczą się w zastraszającym tempie. Co gorsza, małpy są również wyłapywane przez ludzi, gdyż stanowią… popularne zwierzęta domowe.
Panda czerwona
Wśród najbardziej uroczych, puszystych zwierząt znajduje się panda czerwona (Ailurus fulgens), wbrew pozorom niespokrewniona wcale ze znaną pandą wielką. Jej gęste czerwono-brązowe futro upstrzone jest kontrastowymi białymi plamami na uszach, pyszczku i policzkach. Umaszczenie to doskonale spełnia funkcję kamuflażu wśród czerwonego mchu i jasnych porostów spotykanych w lasach Nepalu, Chin oraz Indii.
Najdłuższe włosy pandy czerwonej sięgają ponad 5 cm i są dość szorstkie. Miękki i puszysty jest natomiast podszerestek, który pozwala pandom przetrwać nawet w Himalajach na wysokości ponad 4000 m n.p.m. Niestety, mimo zakazów, tylko w Nepalu w latach 2008-2018 udało się skonfiskować ponad 120 skór czerwonych pand. Szczególnie cenione są puchate ogony, z których wytwarzamy… eleganckie kapelusze.
- „Fluffy animals” Animalia; https://www.animalia.bio/collections/fluffy-animals#google_vignette, 18/08/2024;
- “Furry Animals: 10 Fluffy Animals You'll Surely Love” Jessica Northtrup, https://www.animalhearted.com/blogs/animal-blog/fluffiest-animals, 18/08/2024;
- “The Top 10 Fluffiest Animals in the World!” AZ Animals, https://a-z-animals.com/animals/lists/fluffiest-animals-in-the-world/, 18/08/2024;
- „Wooly Monkeys” Monkey Sanctuary; https://www.monkeysanctuary.org/wp-content/uploads/2010/08/What-is-a-Woolly-Monkey.pdf, 18/08/2024;
- “Macaca fuscata” Animal Diversity Web, https://animaldiversity.org/accounts/Macaca_fuscata/, 18/08/2024;
- “Red panda” WWF, https://www.worldwildlife.org/species/red-panda, 18/08/2024;