Papuga falista – najpopularniejszy ptak domowy na świecie

Gdy angielski naturalista John Gould przybył w XIX w. do Australii, zakochał się w małych, kolorowych ptaszkach o żywym usposobieniu. Przywiózł je ze sobą do Europy w 1840 r., rozpoczynając prawdziwą modę na papugi faliste. Dziś jest to gatunek szczególnie polecany początkującym hodowcom ze względu przyjacielski charakter i stosunkowo małe wymagania. Ile żyje papuga falista i jak zapewnić jej najlepsze warunki do życia?

W stanie naturalnym domem papużki falistej (Melopsittacus undulatus) jest Australia. Gatunek próbowano wprowadzić do ekosystemów w innych częściach świata, ale powiodło się to wyłącznie w południowo-zachodniej Florydzie. Jego globalna liczebność stale rośnie i w kategoriach ochrony przyrody traktowany jest jako gatunek najmniejszej troski.

Papuga falista – co to za ptak?

Niewielki, bo mierzący zaledwie 18-20 cm, ptaszek zaliczany jest do podrodziny dam, należącej do szerszej rodziny papug wschodnich. Trudno go jednak pomylić z innymi papugami właśnie ze względu na rozmiar, ale także szpiczasty ogon i skrzydła oraz bardzo niezwykły deseń piór. Na grzbiecie i skrzydłach są one w większości czarne z żółtymi i zielonymi krawędziami, które założone jedna na drugą dają efekt falistych prążków – stąd nazwa gatunkowa. Spód ciała jest jasnozielony, zaś sterówki zielono-niebieskie. Dodatkowo ciemię i gardło są żółte, a po bokach głowy występują fioletowe plamki, które odbijają widziane przez ptaki promieniowanie UV i służą im do rozpoznawania się.

Jak rozpoznać płeć papugi falistej? Dymorfizm płciowy zaznacza się wyłącznie sezonowo – w okresie lęgowym woskówka (pogrubiona skóra u nasady dziobu) u samic zmienia barwę z niebieskiej na brązową. I to jedyna widoczna różnica między płciami. Przez większość roku pary papużek wyglądają jak bliźnięta i bardzo często widywane są razem. Papugi faliste łączą się bowiem w związki na całe życie i większość swego czasu spędzają w wędrownych stadach, podążając nieustannie za pożywieniem i wodą, nie zawsze łatwymi do znalezienia na australijskich pustkowiach. Po deszczach tworzą czasem grupy liczące tysiące osobników.

Papuga falista: kolory ptaków hodowlanych

W sklepach zoologicznych znajdziemy papugi faliste niebieskie, białe, a nawet szare i cynamonowe. Wszystko to wynik mutacji genetycznych aktywnie wspieranych przed hodowców. Podstawowe dwie grupy to papużki o białej bazie, które de facto mogą być białe, szare lub niebieski, oraz papużki o żółtej bazie, zazwyczaj żółte, zielone lub żółtozielone.

Obecnie wyróżnia się 32 podstawowe mutacje papug falistych. Biała to albinos, a pozostałe wiążą się z osłabieniem lub wzmocnieniem poziom barwnika (eumelaniny w piórach). Ich dalsze krzyżowanie umożliwia uzyskanie mutacji wtórnych o niestabilnym jednak charakterze.

Co może jeść papuga falista?

W naturze papużki faliste to prawdziwi oportuniści, którzy zaspokajają się tym, co znajdą. Podstawę ich diety stanowią nasiona zbierane z ziemi. Zręcznie obłupują je z pokryw, po czym połykają w całość lub po kawałkach. Wczesnym rankiem w miarę możliwości wypijają też duże ilości wody i urządzają sobie kąpiele. Jeśli warunki nie sprzyjają, do pojenia i toalety służy im rosa na trawie. O świcie są najbardziej aktywne, a gdy tylko nadejdą południowe upały chowają się w cieniu koron drzew i krzewów.

Oportunistyczne są również zwyczaje lęgowe, które zależą właśnie od podaży strawy. Papużki nie muszą szukać partnera na sezon, więc cierpliwie czekają w parach na deszcze, po których można mieć nadzieję na urodę i dostatek nasion. Samica składa wówczas 4-8 jaj, wysiaduje je ok. 18 dni, a po wykluciu o pożywienie dla młodych przez miesiąc dba ojciec. Później potomstwo opuszcza gniazdo.

Hodowane w niewoli papugi faliste są co do zasady większe niż te dzikie. Nie muszą one migrować za pożywieniem, więc nie ma potrzeby podsypywać im zbyt dużych ilości nasion, wyjątkowo bogatych w tłuszcze. Dla zdrowia pupili lepiej jest równoważyć strawę specjalnymi granulkami dla papug oraz codzienną porcją świeżych warzyw i owoców.

Ile lat żyje papuga falista?

Na wolności papużki faliste są trudne do obserwacji – szybkie, płochliwe i wędrowne nie dają naukowcom wielu szans na śledzenie. Zakłada się jednak, że żyją ok. 5-8 lat. W niewoli przy odpowiednich warunkach ich żywot może się znacznie wydłużyć; rekordzistom udało się doczekać nawet 20 lat.

To, ile żyje papuga falista, w dużej mierze zależy od diety, genetycznych predyspozycji, poziomu aktywności oraz towarzystwa. Specjaliści polecają dostarczać jej nie tylko zróżnicowanej świeżej strawy, która zastąpi dzikie byliny w środowisku naturalnym, ale także kość mątwy, będącą doskonałym źródłem wapnia dla ptaków. Poza tym papużki powinny być codziennie wypuszczane poza klatkę, aby mogły swobodnie ćwiczyć loty – to podstawa ich zdrowia.

Czy papuga falista może być sama? Nie powinna. Towarzyskie z natury ptaki bez kompana łatwo popadają w apatię i depresję i mogą nawet stać się agresywne wobec ludzi. Najlepiej jest więc hodować je parami w odpowiednio dużych klatkach, idealnie 60 x 60 x 180 cm, wyposażonych w intrygujące i zmieniające się często zabawki. Jeśli mimo wszystko zdecydujemy się na pojedynczą papużkę, trzeba z nią codziennie spędzać dużo czasu na zabawie.

Na szczęście, nie trzeba być bogaczem, aby stać się właścicielem papugi falistej. Cena u hodowców kształtuje się na poziomie od 20 zł za sztukę; o 10 złotych więcej zapłacimy w sklepach zoologicznych. Za parę można czasem wynegocjować zniżkę.

Czy papuga falista mówi?

Papużki faliste to ptaki śpiewające, komunikujące się podczas lotów wesołym świergotem. W domowej hodowli również dają się słyszeć, choć nie są przesadnie hałaśliwe. Obie płcie potrafią też imitować dźwięki słyszane w otoczeniu, w tym również ludzką mowę – trzeba je jednak w tym kierunku aktywnie trenować. Samiec papugi falistej jest znacznie bardziej „wymowny” i lepiej naśladuje nasze zgłoski. Rekordzista nauczył się nawet 1728 słów – najwięcej jak dotąd spośród wszystkich ptaków hodowlanych na świecie!

Papuga falista – najczęściej zadawane pytania

Dlaczego papuga falista skrzeczy?

Hałaśliwe, krzyczące popisy wokalne są zwykle dowodem dyskomfortu papugi. Może ona czuć się zagrożona lub jest po prostu zirytowana siedzeniem w klatce i domaga się wyjścia. Skrzeczenie bywa też objawem poczucia samotności.

Dlaczego papuga falista dziobie?

Oswajanie papużki falistej wymaga czasu i cierpliwości. Jeśli podejście hodowcy jest zbyt nachalne, pupil może buntować się, dziobiąc po rękach (nie są to z reguły poważne rany). Czasami papużki dziobią również, gdy domagają się czegoś.

Ile kosztuje papuga falista?

Ogromną zaletą papug falistych jest ich niska cena – 20-30 zł za sztukę. Więcej zapłacimy za klatkę oraz zabawki, które są w hodowli niezbędne. Ogólnie jest to jednak ekonomicznie niewymagające zwierzę domowe.