Intensywne rolnictwo jest największą przyczyną spadku liczby ptaków w Europie

Naukowcy stwierdzili, że stosowanie pestycydów i nawozów w intensywnym rolnictwie jest największą przyczyną malejącej liczby ptaków w Europie.

W porównaniu z poprzednim pokoleniem nad kontynentem przelatuje 550 milionów ptaków mniej, a ich spadek jest dobrze udokumentowany. Jednak do tej pory nie było znane względne znaczenie różnych presji na ich populacje.

Zespół ponad 50 badaczy, analizując dane zebrane przez tysiące naukowców-obywateli w 28 krajach przez prawie cztery dekady, odkrył, że to przede wszystkim intensywne rolnictwo odpowiada za spadek populacji ptaków o ponad jedną czwartą od 1980 r..

Najbardziej ucierpiały ptaki, które żywią się bezkręgowcami, w tym jerzyki, pliszki żółte i muchołówki plamiste. „To coś więcej niż dymiący pistolet” – powiedział Richard Gregory, starszy naukowiec zajmujący się ochroną przyrody w RSPB i jeden z głównych autorów badania.

W badaniu opublikowanym w Proceedings of the National Academy of Sciences przeanalizowano, w jaki sposób 170 gatunków ptaków zareagowało na cztery powszechne presje spowodowane przez człowieka, w tym intensyfikację rolnictwa, zmianę pokrywy leśnej, urbanizację i kryzys klimatyczny.

Gatunki użytków rolnych doświadczyły najbardziej gwałtownego spadku, a ich liczba zmalała o 56,8% od rozpoczęcia badań. Liczebność ptaków żyjących w miastach spadła o 27,8%, a wśród ptaków żyjących w lasach spadek wniósł 17,7%.

Jednak we wszystkich kontekstach intensywne rolnictwo, które rozwija się w całej Europie, zostało zidentyfikowane jako główny czynnik spadku, a masowy ubój bezkręgowców jako szkodników tworzy „kaskadę troficzną” w górę łańcucha pokarmowego.

Urbanizacja, również nasilająca się w całej Europie, została uznana za kolejny najważniejszy czynnik wywierający presję na populacje ptaków. Gregory powiedział, że wiele miast stale traci małe, zielone działki, na rzecz nowoczesnej architektury.

„Wiemy, że populacje wielu ptaków miejskich – jerzyków, oknówek domowych, wróbli domowych, szpaków – żyjących w tych środowiskach, notuje silny spadek liczebności, spowodowany, jak sądzimy, problemami związanymi z zaopatrzeniem w żywność, ale także budową domów i to, jak modernizacja usuwa ich naturalne miejsca gniazdowania na tych obszarach” – powiedział Gregory.

Stwierdzono, że północne, preferujące zimno gatunki ptaków również znajdują się pod silną presją, a ich liczba spadła o 39,7% w wyniku wzrostu temperatur w Europie. Badanie wykazało, że zmieniające się temperatury miały zarówno zwycięzców, jak i przegranych, a liczba gatunków preferujących ciepło z południa spadła tylko o 17,1%.

Bez szybkich zmian w praktykach rolniczych „stawką jest los europejskich populacji ptaków” – twierdzą autorzy badania, które zostało opublikowane w poniedziałek w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences.