IPCC ostrzega przed punktami krytycznymi klimatu. To na zawsze zmieni nasze życie

Klimatolodzy są coraz bardziej zaniepokojeni, że globalne ocieplenie wywoła punkty krytyczne w naturalnych systemach Ziemi, które doprowadzą do powszechnej i prawdopodobnie nieodwracalnej katastrofy. Jedynym rozwiązaniem są natychmiastowe i zdecydowane działania, ograniczające emisję gazów cieplarnianych.

Skutki będą prawdopodobnie znacznie bardziej poważne, niż większość ludzi zdaje sobie sprawę ‒ sugeruje wstępny raport czołowych światowych naukowców zajmujących się klimatem. Badacze zwracają uwagę, że życie może się diametralnie zmienić w nadchodzących dziesięcioleciach, nawet jeśli emisje gazów cieplarnianych zostaną poddane pewnej kontroli.

Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu przygotowuje przełomowy raport, który zostanie opublikowany etapami latem tego i przyszłego roku.

Projekt raportu IPCC wyciekł do Agence France-Presse, która poinformowała o swoich ustaleniach. Projekt ostrzega przed szeregiem progów, po przekroczeniu których powrót do zdrowia po załamaniu klimatu może stać się niemożliwy. „Życie przyrodnicze na Ziemi może powrócić do normalności po drastycznej zmianie klimatu, ewoluując w nowe gatunki i tworząc nowe ekosystemy… dla ludzi scenariusz nie jest już tak optymistyczny” ‒ ostrzega.

Punkty krytyczne są wyzwalane, gdy temperatura osiąga pewien poziom, przy czym jedno uderzenie szybko prowadzi do serii kaskadowych zdarzeń z ogromnymi reperkusjami. Na przykład, gdy rosnące temperatury prowadzą do topnienia wiecznej zmarzliny w Arktyce, rozmarzająca gleba uwalnia metan, potężny gaz cieplarniany, który z kolei powoduje jeszcze większe ogrzewanie planety.

Inne punkty krytyczne to topnienie polarnych pokryw lodowych, co katastrofalnie podniosłoby poziom mórz, oraz nagłe przekształcanie lasów deszczowych Amazonii na sawanny.

Bob Ward, dyrektor ds. Polityki i komunikacji w Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment w London School of Economics, powiedział: „Naukowcy zidentyfikowali kilka potencjalnych regionalnych i globalnych progów lub punktów krytycznych w klimacie, poza którymi skutki są nieodwracalne. Mogą wywołać ogromne reakcje społeczne i gospodarcze, takie jak przesiedlenia ludności i konflikty, a zatem stanowią największe potencjalne zagrożenia związane ze zmianą klimatu. Punktami zwrotnymi powinny być skutki zmiany klimatu, o które decydenci martwią się najbardziej, ale często są one pomijane w ocenach naukowców i ekonomistów, ponieważ są trudne do oszacowania”.

Simon Lewis, profesor nauk o zmianach globalnych na University College London, powiedział: „Nic w raporcie IPCC nie powinno być zaskoczeniem, ponieważ wszystkie informacje pochodzą z literatury naukowej. Ale jasne przesłanie IPCC jest takie, że coraz bardziej dotkliwe fale upałów, pożary, powodzie i susze zbliżają się do nas, co ma tragiczne skutki dla wielu krajów. Do tego dochodzi kilka nieodwracalnych zmian, często nazywanych punktami krytycznymi, na przykład tam, gdzie wysokie temperatury i susze uniemożliwiają przetrwanie części amazońskiego lasu deszczowego”.

„Dokładny czas występowania punktów krytycznych i powiązań między nimi nie jest dobrze zrozumiany przez naukowców, więc były one niedostatecznie zgłaszane w poprzednich ocenach IPCC. Tym razem dosadny język IPCC jest mile widziany, ponieważ ludzie muszą wiedzieć, o co toczy się gra, jeśli społeczeństwo nie podejmie działań w celu natychmiastowego ograniczenia emisji dwutlenku węgla.” ‒ dodał.

W oświadczeniu IPCC napisał, że nie komentuje treści projektów raportów, dopóki prace nadal trwają. Oficjalny raport ma zostać opublikowany dopiero w lutym 2022 roku ‒ podała AFP.