To ludzie przyczynili się do skurczenia się populacji niedźwiedzi
Ekologia.pl Wiadomości Wpływ człowieka na środowisko To ludzie przyczynili się do skurczenia się populacji niedźwiedzi

To ludzie przyczynili się do skurczenia się populacji niedźwiedzi

Ocieplający się klimat doprowadził do skurczenia się populacji niedźwiedzi ‒ wynika z badań przeprowadzonych przez polskich naukowców.  Pośrednio, ułatwiając ludzką ekspansję, ale też bezpośrednio utrudniając im hibernację.

amica niedźwiedzia brunatnego w Tatrzańskim Parku Narodowym (Autor zdjęcia: Adam Wajrak)

amica niedźwiedzia brunatnego w Tatrzańskim Parku Narodowym (Autor zdjęcia: Adam Wajrak)

12 tysięcy lat temu niedźwiedzie przemieszczały się po całym kontynencie europejskim. Z czasem jednak zasięg gatunku skurczył się do dzisiejszych pofragmentowanych populacji. Zdaniem naukowców ten zanik zbiegł się z ekspansją człowieka, ale też z ocieplaniem się klimatu.

Niedźwiedzie brunatne zamieszkują w szerokim zakresie klimatu, od suchych pustyń do chłodnej arktycznej tundry. Dlaczego więc podniesienie się temperatury miałoby na nie negatywny wpływ? Okazuje się, że hibernacja, w trakcie której samice rodzą młode, jest tym najbardziej wrażliwym okresem. Wbrew intuicji, samice niedźwiedzi zużywają więcej energii podczas hibernacji gdy jest cieplej, co oznacza, że przedtem muszą dłużej żerować by zgromadzić większe zasoby tłuszczu. Porównując dane na temat rozrodu samic niedźwiedzi na całym świecie, badacze odkryli, że rzeczywiście tempo rozrodu jest niższe w wyższych temperaturach.

Wcześniejsze badania wskazywały, że ocieplanie się klimatu wraz z presją ludzkich populacji wspólnie wpływały na wymieranie wielkich ssaków. W najnowszych badaniach, zespołowi naukowców udało się oddzielić rolę ocieplenia klimatu od wpływu ludzkiej ekspansji na zanikanie niedźwiedzi w Europie.

“Wykorzystaliśmy informacje z ponad 3400 stanowisk archeologicznych, z których wydobyliśmy dane na temat obecności niedźwiedzi” mówi Jörg Albrecht, prowadzący badania. „Na tej podstawie mogliśmy zrekonstruować zmiany zasięgu populacji niedźwiedzi w przeciągu ostatnich 12 000 lat”. Oczywiście takie dane są niepełne i zawierają znaczne luki. „Aby uzupełnić te luki, zbudowaliśmy model metapopulacyjny, symulujący lokalne wymieranie i rozprzestrzenianie się niedźwiedzi ” dodaje Kamil Bartoń z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Metody te są bardzo intensywne obliczeniowo, ale dzięki dostępowi do superkomputerów poprzez system PLGrid  obliczenia zajęły tylko kilka dni zamiast lat”.

Wyniki badań wskazują, że wzrastające zimowe temperatury znacząco wpłynęły na zmniejszenie się zasięgu tego gatunku. „Jednakże, pokazaliśmy też, że ludzie silnie sprzyjali tym procesom, jako że prześladowania niedźwiedzi były powszechne w ludzkich kulturach północnej półkuli już wiele tysięcy lat temu” dodaje Richard Bischof z Norweskiego Uniwersytetu Nauk o Życiu.

Badania przeprowadzone zostały przez międzynarodowy zespół naukowców z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, Norweskiego Uniwersytetu Nauk o Życiu oraz Uniwersytetu w Rostocku w Niemczech. Badania były finansowane  przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (projekt GLOBE www.globeproject.pl) w ramach Polsko-Norweskiej Współpracy Badawczej.

Ekologia.pl
Bibliografia
  1. https://www.iop.krakow.pl/aktualnosci_1_31,2017.html;
4.6/5 - (5 votes)
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments