Trzewikodziób jest jedynym współcześnie żyjącym przedstawicielem rodziny trzewikodzioby (Balaenicipitidae). Jest to ptak bardzo charakterystyczny. Dziób jest szeroki, masywny i haczykowato zakończony, Barwa dzioba żółtawa lub cielista, w szare plamy. Głowa jest duża. Oczy są stosunkowo duże. Tęczówki oczne są bladożółte lub szarawe. Ubarwienie ciała jest szaropopielate, z zielonym połyskiem. Skrzydła są długie i szerokie. Nogi są smukłe i długie. Nie ma wyraźnych różnic między obiema płciami, choć samice są mniejsze od samców.

1. Występowanie
2. Biotop
3. Lęgi
4. Pokarm
5. Systematyka
6. Galeria zdjęć

Występowanie

Trzewikodziób zamieszkuje centralną Afrykę: Republikę Centralnej Afryki, Sudan Południowy, zachodnią Etiopię, Ugandę, zachodnią Kenię, Rwandę, Burundi, zachodnią Tanzanię, południową Demokratyczną Republikę Konga i północną Zambię.

Biotop

Trzewikodziób występuje na obszarach podmokłych, słodkowodnych bagnach, rozlewiskach rzek, skrajach zbiorników wodnych i zalanych polach uprawnych. Preferuje miejsca porośnięte niską roślinnością - głównie różnymi gatunkami trzcin, traw i ciborą papirusową. Prowadzi samotny tryb życia. Jest zwierzęciem o aktywności nocnej. W okresie rozrodczym jest silnie terytorialny. Jego liczebność maleje. Zagraża mu utrata i zanieczyszczenie siedlisk, a także nielegalny handel. Trzewikodziób na liście IUCN ma status gatunku narażonego na wyginięcie (kategoria VU). Wpisany jest do konwencji CITES (załącznik II).

Lęgi

Trzewikodziób jest monogamiczny. Do rozrodu przystępuje raz w roku. Gnieździ się na ziemi lub na pływającej roślinności. Obie płcie budują gniazdo (w formie kopca) z materiałów roślinnych (roślin wodnych). Samica składa od 1 do 3 białawych jaj. Zwykle jednak przeżywa tylko jedno pisklę. Czas wysiadywania jaj wynosi ok. 30 dni. Wysiadywaniem i opieką nad potomstwem zajmują się oboje rodzice. Po 13-14 tygodniach młode opuszczają gniazdo. Trzewikodziób osiąga dojrzałość płciową między trzecim a czwartym rokiem życia. Żyje do 50 lat.

Pokarm

Trzewikodziób żywi się zwierzętami kręgowymi (w głównej mierze rybami, ponadto płazami, gadami, ptakami i drobnymi ssakami), bezkręgowcami (mięczakami) oraz padliną.