Kwiatoterapia, czyli czy esencje mogą leczyć?

Nie ma chyba na świecie osoby, której widok rozkwitłych kwiatów i ich upojna woń nie poprawiałyby wyraźnie nastroju. Angielski homeopata, dr Edward Bach, rozwinął ten potencjał w system leczniczy stosowany na świecie już od niemal stu lat. Na czym polega kwiatoterapia i w jakich przypadkach może pomóc?

Dr Edward Bach ukończył medycynę, zyskał licencję w Cambridge i przez długie lata pracował w Szpitalu Homeopatii w Londynie. Tam właśnie zetknął się z teorią niemieckiego lekarza Samuela Hahnemanna, ojca homeopatii. W ramach poszukiwań własnych metod leczniczych spędził całą wiosnę i lato 1930 r. na badaniu esencji kwiatowych, po czym zaczął stosować je u swoich pacjentów. W swojej pracy Bach nie opierał się o fakty naukowe, ale polegał na własnej intuicji. Raczej niż na zawartości związków czynnych skupiał się na spirytualnym oddziaływaniu kwiatów, sugerując, że źródłem wszelkich chorób są wewnętrzne wojny toczące się w osobowości pacjenta.

Na czym polega kwiatoterapia?

Esencje kwiatowe dr Bacha w ciągu dekad zyskały sobie na popularności i stały się znane w wielu krajach świata – można je kupić również w Polsce. Są to silnie rozcieńczone roztwory składające się z wody i brandy w proporcji 1:1. Substancje aktywne, czyli wyciągi z kwiatów, obecne są w tej mieszance w ilościach mikroskopijnych, tak, że nie da się wyczuć ich smaku ani zapachu. Zdaniem twórcy kwiatoterapii zabiegi lecznicze mają bowiem polegać na transmisji energii obecnej w kwiatach, nie zaś chemicznych związków.

Dr Bach wierzył w teorię pamięci wody, pseudonaukowej hipotezy, według której woda gromadzi i przechowuje informacje o substancjach, z którymi miała kontakt. Do swoich pierwszych eksperymentów kwiatowych Bach używał krople rosy, które pod wpływem słońca miały pochłaniać energię obecną w kwiatach. Oprócz zbierania rosy z kwiatów do przygotowania esencji wykorzystuje się również metodę wygotowywania gałązek i liści przez okres 30 minut. I w tym przypadku napar ma zdaniem Bacha zatrzymywać w sobie „wibracje” roślinne.

Należy podkreślić, że kwiatoterapia nie jest częścią homeopatii, gdyż opiera się na zupełnie innych zasadach. Alkoholowych esencji (zawartość alkoholu sięga w nich 25-40%) jest razem 38, a każda ma ściśle opisane wskazania.

Na co ma pomagać kwiatoterapia?

Zgodnie z teorią dr Bacha wszystkie nasze choroby fizyczne mają mieć korzenie w jednym z siedmiu problemów psychologicznych. Są to: strach, niepewność, niedostateczne zainteresowanie teraźniejszymi okolicznościami, samotność, nadwrażliwość na wpływy i idee, przygnębienie lub rozpacz oraz nadmierne troskliwość o dobrobyt innych osób.

Według Bacha pozytywna wibracja z kwiatów przekazywana jest do kropli. Podana pacjentowi działa na poziomie energetycznym pozwalając osiągnąć świadomą i podświadomą równowagę. Redukując negatywne uczucia, esencje kwiatowe łagodzą emocjonalne i psychologiczne problemy, dzięki czemu możliwa jest fizyczna regeneracja.

Każdy pacjent w zależności od fizycznych objawów i ich psychologicznych przyczyn powinien stosować indywidualną kombinację kropli – przyjmować je należy od kilku tygodni do kilku miesięcy. W ramach terapii Bacha istnieje jeden złożony preparat nazwany „Rescue Remedy”, czyli lek ratunkowy. Jest on kompozycją pięciu esencji – śniedka baldaszkowatego, posłonka rozesłanego, niecierpka gruczołowatego, śliwy wiśniowej oraz powojnika pnącego – i polecany jest w stanach silnego stresu jako pierwsza pomoc.

Inne przykładowe wskazania do zastosowania kwiatoterapii w kontekście pojedynczych esencji:
•    osika – strach przed nieznanym;
•    pąk kasztanowca – niezdolność do uczenia się na własnych błędach;
•    cykoria – samolubna, zachłanna miłość, potrzeba bycia aprobowanym przez innych;
•    dzikie jabłko – nienawiść w stosunku do samego siebie, złe mniemanie o swoim ciele;
•    goryczka – pesymizm, zniechęcenie po porażce;
•    wrzos – egotyzm i egocentryzm;
•    kroplik – nieśmiała, nerwowa osobowość;
•    sosna – poczucie winy;
•    werbena – perfekcjonizm;
•    dzika róża – rezygnacja, apatia;
•    dziki owies – niepewność co do kierunku w życiu.

Jak stosuje się kwiatoterapię? Przeciwwskazania

Esencje dr Bacha sprzedawane są w postaci kropli w buteleczkach z pipetą. Odmierza się je w zalecanej ilości i rozpuszcza w szklance wody i pije bądź aplikuje bezpośrednio na skórę w miejscach, gdzie odczuwalny jest puls – na nadgarstkach, skroniach i za uszami.

Terapia ma być całkowicie bezpieczna dla kobiet ciężarnych, karmiących piersią, dzieci oraz seniorów – ilość alkoholu w jednej dawce „lekarstwa” jest praktycznie bagatelna (LaTorre, 2006). Nie poleca się jednak kropli osobom walczącym z nałogiem alkoholicznym, gdyż pokusa obcowania z nierozcieńczonymi kroplami może być zbyt silna.

Co o kwiatoterapii mówi nauka?

Kwiatoterapii poświęcono już kilka pogłębionych badań naukowych, które analizowały potencjalną skuteczność esencji dr Bacha w kontekście różnych problemów zdrowotnych, przede wszystkim zaburzeń psychologicznych oraz dolegliwości bólowych. Żadne z nich nie wykazało, aby kwiatoterapia była skuteczna. Poprawa stanu u badanych pacjentów nigdy nie przewyższyła pozytywnych rezultatów uzyskanych w próbie z placebo.

Oficjalnie nie ma więc żadnych przesłanek uzasadniających zastosowanie kwiatoterapii. Nie zmienia to jednak faktu, że niektóre osoby po wypróbowaniu kropli dr Bacha faktycznie poczują się lepiej. A ponieważ leczenie esencjami nie wydaje się stwarzać żadnych poważnych zagrożeń dla zdrowia, każdy kto czuje się zaintrygowany teorią o wibracjach kwiatów, może wypróbować działanie kwiatoterapii na własnej skórze.

Kwiatoterapia – najczęściej zadawane pytania

Na czym polega kwiatoterapia?

Woda, która miała kontakt z określonymi roślinami, rozcieńczana jest w wodnym roztworze brandy. Taka esencja ma według dr Bacha utrwalać energetyczne wibracje kwiatów.
    
Jak przyjmuje się esencje kwiatowe dr Bacha?

Krople przyjmuje się doustnie, rozcieńczone w szklance wody, lub aplikuje na skórę.

Czy kwiatoterapia jest skuteczna?

Badania naukowe nie potwierdziły, aby kwiatoterapia była skuteczniejsza niż placebo.