Gekon murowy (Tarentola mauritanica)

Pospolicie występująca w krajach śródziemnomorskich niewielka jaszczurka o żółto-szarym ubarwieniu. Często spotykana na ścianach domostw, gdzie stanowi atrakcje dla turystów.
Wygląd
Gekon murowy to średniej wielkości jaszczurka o krępym ciele, które jest spłaszczone grzbietowo-brzusznie, połowę długości stanowi ogon. Oczy bez powiek (są one zrośnięte i przezroczyste), tęczówka w kolorze złotym, źrenica pionowa. Kończyny dobrze wykształcone, na spodzie palców przylgi, które umożliwiają mu wspinaczkę nawet po całkiem gładkich powierzchniach. Jedynie 3 i 4 palec zakończony jest pazurem. Ubarwienie zmienne najczęściej w różnych odcieniach szarego, niekiedy brązowawe. Na tym tle mogą występować niekiedy plamiste, ciemniejsze wzory a młodych wyraźne pręgi na ogonie. Ubarwienie zależy nie tylko od indywidualnych cech danego osobnika, ale także od pory dnia i tak w ciągu dnia są ciemniejsze niż w nocy.
Występowanie
Gekon murowy zamieszkuje południowo-zachodnia Europę (część Hiszpanii, Włoch i Francji oraz kraje bałkańskie i Grecja) a także północna Afrykę (m. in. Maroko, Egipt, Libia). Spotykany ponadto na Krecie, Sycylii, Korsyce, Sardynii, Malcie a także na Wyspach Kanaryjskich i Balearach.
Środowisko i tryb życia
Gekon murowy jest spotykany w zróżnicowanym środowisku, przeważnie są to skały, suche wybrzeża morskie, usypiska kamieni, różnego rodzaju mury a także bezpośrednio w budynkach mieszkalnych lub gospodarskich. Zamieszkuje także rzadsze gaje oliwne oraz zdziczałe sady, plantacje czy ogrody. Jest najczęściej spotykanym gatunkiem gekona w krajach Śródziemnomorskich. Jest aktywny przeważnie w nocy, kiedy poluje. Dzień spędza w kryjówce lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie, w zależności od panujących temperatur wygrzewa się w promieniach słońca lub przebywa w cieniu. Gatunek terytorialny, samce zazdrośnie strzegą swoich rewirów łowieckich. Z uwagi na obfitość pokarmu w pobliżu domostw, często terytoria te są na tyle małe, że występuje w dużym zagęszczeniu.
Rozmnażanie
Przeważnie w czerwcu lub lipcu samica gekona murowego składa dwa jaja, umieszczając je w kryjówce (np. szczelina skalna). Okres inkubacji zmienny, w zależności od panujących warunków może wynosić od 5 tygodni do ponad 3 miesięcy. Młode mają niespełna 4-5 cm.
Pokarm
Gekon murowy poluje na wszelkiego rodzaju owady i pajęczaki o odpowiedniej wielkości. Najczęściej są to różne gatunki ciem, szarańczaków oraz pająków. W miarę możliwości dieta jest uzupełniana o oseski gryzoni czy tez niewielkie jaszczurki (w tym młode własnego gatunku).