Niemrawiec prążkowany (Bungarus multicinctus)

Niemrawiec prążkowany występuje również pod nazwami niemrawiec chiński i niemrawiec tajwański. Jest to gatunek jadowitego węża, który występuje na terenach środkowych i południowych Chin oraz Azji Południowo-Wschodniej. Gatunek został po raz pierwszy opisany przez naukowca Edwarda Blytha w 1861 roku. Średnia długość wynosi od 1 do 1,5 m i. Ma charakterystyczne ubarwienie – jest czarny lub niebiesko-czarny z wieloma białymi paskami na ciele. Niemrawiec prążkowany zamieszkuje głównie tereny podmokłe w całym swoim rozmieszczeniu geograficznym, chociaż występuje także w innych typach siedlisk.

Występowanie

Niemrawiec prążkowany występuje na całym Tajwanie (w tym na archipelagach Matsu i Kinmen), Hongkongu, Myanmarze (Birma), Laosie i północnym Wietnamie. Można go również spotkać w Tajlandii.

Biotop

Chociaż można go spotkać na wysokościach do około 1500 metrów, znacznie częściej jest spotykany na wilgotnych obszarach nizinnych. Preferowane siedlisko to subtropikalne, bagienne regiony w Azji. Niemrawce prążkowane przebywają również chętnie w zaroślach, lasach, polach rolnych oraz terenach przylegających do wody, takich jak rzeki, strumienie, pola ryżowe i rowy. Czasami można go również zobaczyć na wsiach i na obszarach podmiejskich. Czasami występuje także w innych siedliskach.

Wygląd

Niemrawiec prążkowany to duży gatunek węża, o średniej długości od jednego do półtora metra długości, choć rekordowe osobniki mogą osiągać nawet prawie dwa metry długości (1,85 m). Ciało jest smukłe i wydłużone. Łuski są gładkie i błyszczące, z wyraźnie zaznaczonym grzbietem kręgosłupa. Kolor całego ciała może wahać się pomiędzy czarnym a ciemnoniebieskim. Wzdłuż całego ciała rozmieszczone są białe lub kremowe prążki. Zazwyczaj niemrawiec prążkowany ma na sobie 21-30 pasów. Zasada jest prosta – im większy i dłuższy dany osobnik, tym więcej ma prążków. Ogon jest krótki i szpiczasty. Ma czarny kolor i od siedmiu do jedenastu pasków. Brzuch węża jest zwykle biały, ale może być też białawy lub kremowobiały. Głowa ma czarny lub granatowy kolor, jest szeroka i owalna oraz lekko spłaszczona, odróżnia się od reszty ciała. Oczy są małe i czarne z czarnymi źrenicami, które są ledwo zauważalne, ponieważ zlewają się z resztą oczu. Nozdrza są duże, co nie jest typowe w przypadku węży. Kły są małe, nieruchome i znajdują się w przedniej części górnej szczęki. Młode osobniki tego gatunku mają zwykle białawe plamy na dolnej stronie głowy. Cechą pozwalającą na odróżnianie gatunków węży, poza różnicami w ubarwieniu, jest liczba łusek pokrywających ciało. Niemrawiec prążkowany ma piętnaście rzędów łusek grzbietowych w środkowej części ciała i niepodzielną łuskę odbytową. Samce różnią się od samic liczbą łusek. Samce mają od 200 do 231 łusek brzusznych i od 43 do 54 niepodzielnych łusek podogonowych, podczas gdy samice mają od 198 do 227 łusek brzusznych i od 37 do 55 łusek podogonowych.

Rozmnażanie i rozwój

Nie ma zbyt wielu informacji na temat rozrodu tego gatunku. Wiadomo, że niemrawce prążkowane są jajorodne. Sezon godowy trwa między sierpniem a wrześniem. Samice składają zwykle od trzech do piętnastu jaj w jednym lęgu, chociaż zdarzają się wyjątkowo duże lęgi, aż do dwudziestu jaj. Jaja składane są późną wiosną lub wczesnym latem, zwykle w czerwcu. Okres inkubacji trwa długo, młode węże wylęgają się zwykle około półtora miesiąca później. Młode osobniki mają około dwadzieścia pięć centymetrów długości. Niemrawce pręgowane żyją od kilku do kilkunastu lat. Najstarszy odnotowany gatunek przeżył w niewoli ponad trzynaście lat.

Biologia

Niemrawiec pręgowany jest gatunkiem aktywnym w nocy. Jest przy tym nieśmiały i spokojny. W ciągu dnia chowa się pod kamieniami lub w dziurach. Jest aktywny od kwietnia do listopada. Okres zimowy (między grudniem a marcem) spędza w stanie hibernacji. Jest to gatunek jadowity. Jad niemrawca prążkowanego składa się z neurotoksyn pre- i postsynaptycznych (znanych m.in. jako α-bungarotoksyny i β-bungarotoksyny). Miejscowe objawy pogryzienia to lekkie swędzenie i odrętwienie. Objawy ogólnoustrojowe pojawiają się na ogół od jednej do sześciu godzin po ukąszeniu. Objawy mogą także obejmować obustronne opadanie powiek, podwójne widzenie, dyskomfort w klatce piersiowej, ogólny ból, osłabienie kończyn, ataksję, glossolizę, utratę głosu, dysfagię, widzenie tunelowe i trudności w oddychaniu. W przypadku poważnego ugryzienia może wystąpić zahamowanie oddychania, w ekstremalnych przypadkach prowadzące nawet do śmierci.

Odżywianie

Niemrawiec prążkowany zwykle żywi się rybami, ale czasem poluje także na inne gatunki węży, w tym mniejsze osobniki własnego gatunku. Składnikami jego diety są również gryzonie, żaby i jaszczurki.