Orlik grubodzioby (Clanga clanga)

Wygląd

Orlik grubodzioby należy do rodziny jastrzębiowate (Accipitridae). Sylwetka krępa. Ubarwienie ciała jest ciemnobrązowe. Dziób jest masywny. Tęczówka oczna jest ciemnobrązowa. Skrzydła są szerokie. Ogon jest krótki i zaokrąglony. Skoki są upierzone. Nogi są żółte. W locie dobrze widoczne są palce tworzone przez lotki. Obie płcie ubarwione są jednakowo. Osobniki młodociane są pokryte białymi plamkami. Gatunkiem podobnym jest nieco mniejszy orlik krzykliwy (Clanga pomarina).

Występowanie

Orlik grubodzioby gniazduje głównie w pasie klimatu umiarkowanego kontynentalnego i chłodnego od północno-wschodniej Polski, Białorusi i Ukrainy, wschodnie obszary krajów Nadbałtyckich i południowo-wschodnią Finlandię, przez południową Rosję i Północny Kazachstan, po północną Mongolię i Koreę. Zimuje wyspowo w południowej Europie, północno-wschodniej Afryce i południowej Azji. Notowany jest również w Afryce centralnej. W naszej awifaunie jest skrajnie nielicznym, wędrownym gatunkiem lęgowym.

Biotop

Orlik grubodzioby zamieszkuje nizinne kompleksy leśne w pobliżu terenów otwartych. Na gniazda wybiera zwykle wysokie drzewa. Poszukuje pożywienia na podmokłych i wilgotnych łąkach, terenach rolniczych, bagnach i innych otwartych obszarach. Migruje na duże odległości. Jego liczebność maleje. Na liście IUCN ma status gatunku narażonego na wyginięcie (kategoria VU). Zagraża mu utrata siedlisk oraz kłusownictwo. W naszym kraju jest pod ochroną ścisłą. Wpisany jest do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt oraz do Dyrektywy Ptasiej (Załącznik I).

Lęgi

Orlik grubodzioby przystępuje do rozrodu od kwietnia do czerwca. Gnieździ się na drzewie. Gniazdo zbudowane jest z gałęzi oraz patyków i wyścielone jest trawą i gałązkami. Tworzy pary monogamiczne na sezon lęgowy. Samica składa od 1 do 3 jaj, najczęściej są to dwa jaja. Inkubacja trwa około 6 tygodni. Wysiadywaniem jaj i opieką nad potomstwem zajmują się oboje rodzice. Młode stają się samodzielne po 60 dniach. Orlik grubodzioby żyje średnio ponad 20 lat.

Pokarm

Orlik grubodzioby żywi się zwierzętami kręgowymi (drobnymi ssakami, ptakami, gadami i płazami) oraz padliną. Swoje ofiary wypatruje głównie z powietrza.