Osioł azjatycki (Equus hemionus)

Wygląd
Osioł azjatycki należy do rzędu nieparzystokopytne (Perissodactyla). Reprezentowany jest przez pięć podgatunków (w tym jeden wymarły). Barwa ciała w brązowych odcieniach. Spód ciała płowy lub biały. Ubarwienie ciała zmienia się wraz z porą roku. W lecie sierść jest czerwonobrązowa, w zimie staje się jaśniejsza, żółtobrązowa. Od szyi do ogona, wzdłuż grzbietu biegnie ciemny pas z jasnymi krawędziami. Uszy są krótkie. Dymorfizm płciowy jest nieznaczny. Samce są większe od samic.
Występowanie
Największa i najbardziej stabilna populacja osła azjatyckiego zamieszkuje południową Mongolię i północne Chiny. W Iranie, Turkmenistanie i Indiach istnieją niewielkie, izolowane populacje tego gatunku. Podgatunek syryjski wyginął. Osioł azjatycki został reintrodukowany m.in. na granicy Turkmenistanu i Uzbekistanu. Dawniej jego zasięg występowania rozciągał się między Półwyspem Arabskim, Bliskim Wschodem i Azją mniejszą, a centralną Azją: Mongolią, Chinami i Półwyspem Indyjskim. Osioł azjatycki wpisany jest do konwencji CITES (załącznik I i II). Globalnie gatunek ten na liście IUCN ma status zagrożenia wysokiego ryzyka wymarcia (kategoria EN). Dla obszaru śródziemnomorskiego jest gatunkiem bliskim zagrożenia (kategoria NT). Głównym zagrożeniem jest kłusownictwo (zabijany jest dla mięsa, skóry, części ciała stosowanych w medycynie ludowej), a także utrata siedlisk (na rzecz zwierząt hodowlanych oraz pod uprawy).
Tryb życia
Osioł azjatycki zamieszkuje głównie azjatyckie stepy z niską roślinnością, półpustynie i pustynie na równinach i obszarach górskich. Zazwyczaj przebywają w pobliżu stałych źródeł wody. Chętnie migrują – potrafią odbywać bardzo dalekie wędrówki. Obecnie dzikie osły zostały wyparte przez nadmierny wypas na obszary o gorszej jakości siedlisk. Osioł azjatycki prowadzi dzienny tryb życia. Jest zwierzęciem towarzyskim. Samice żyją w stadach z młodymi. Samce żyją samotnie, pilnując grupy lub dołączają do grup kawalerów.
Odżywianie
Osioł azjatycki jest zwierzęciem roślinożernym. W jego diecie dominuje trawa, ponadto żywi się ziołami i krzewami.
Rozmnażanie i rozwój
Osioł azjatycki przystępuje do rozrodu od kwietnia do października. Jest gatunkiem poligynicznym. Ciąża trwa 11-12 miesięcy. Samica rodzi jedno młode. Źrebię po urodzeniu waży ok. 25 kg. Laktacja trwa od 6 do 8 miesięcy. Po 1-2 latach młode samce opuszczają grupę. Osioł azjatycki osiąga dojrzałość płciową w drugim roku życia, jednak do rozrodu przystępuje między trzecim a piątym rokiem życia. W niewoli żyje do 20 lat, na wolności krócej, do 14 lat.