Strzebla potokowa (Phoxinus phoxinus)
![By Zsoldos Márton (https://zsoldoseladokepek.freeblog.hu/) [CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons](https://www.ekologia.pl/wp-content/uploads/2023/03/Phoxinus_phoxinus_furge_cselle_max.jpg)
Występowanie
Strzebla potokowa zamieszkuje znaczny obszar Eurazji. W Europie nie jest spotykana jedynie na północy Skandynawii, na Półwyspie Iberyjskim, Apenińskim i na południu Półwyspu Bałkańskiego. W Azji jej zasięg rozciąga się przez cała Syberię po wschodnie krańce kontynentu.
Budowa zewnętrzna
Drobna ryba. Głowa mała. Oczy duże. Otwór gębowy półdolny. Zęby gardłowe dwuszeregowe. Ciało cylindryczne. Ścieśniony jest jedynie trzon ogona. Ubarwienie ciała zmienne, zależne od miejsca występowania, a także pory roku. Grzbiet przeważnie brunatnozielony lub złotawo zielony. Boki ciała oraz spód jaśniejsze. Brzuch zmienia barwę w okresie rozrodczym. Boki ciała pokryte szeregiem dużych, ciemnych plam. Ciało pokrywają drobne łuski. Linia boczna niepełna, przerywana. Trzon ogonowy jest długi. Płetwa ogonowa rozwidlona. Dymorfizm płciowy zaznacza się m.in. w wielkości płetw piersiowych, które u samców są szersze. W okresie rozrodczym samce intensywnie ubarwione. Płetwy piersiowe i brzuszne, gardło oraz brzuch czerwonawe. Wysypka perłowa występuje zarówno u samców jak i u samic.
Biologia
Preferuje rzeki o szybkim przepływie i czystej wodzie. Przebywa w miejscach z skalistym, kamienistym lub żwirowym dnie. W zimie przebywa w głębszych partiach. W okresie rozrodczym wędruje w górę rzeki. Do rozrodu przystępuje od kwietnia do czerwca, w płyciznach o żwirowym podłożu. Samica składa od 250 do 1 tys. ziaren ikry. Tarło jest porcyjne. Lepkie jaja przyczepiają się do kamieni oraz do roślinności. Średnica jaj wynosi około 1,5 mm. Wylęg następuje po 5-10 dniach. Dojrzałość płciową osiąga między pierwszym, a drugim rokiem życia. Towarzyska, przebywa w ławicach. Żywi się bezkręgowcami (skorupiakami, mięczakami, owadami oraz ich larwami) a także, choć w mniejszym stopniu pokarmem roślinnym. Żyje maksymalnie do 11 lat, z reguły jednak do 4-5. Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN). W naszym kraju gatunek pod ochroną.