Szczeżuja chińska (Sinanodonta woodiana)

Występowanie

Pierwotny zasięg występowania szczeżui chińskiej obejmuje dorzecza rzeki Amur i Jangcy we wschodniej Azji. W Europie spotykana obecnie niemal we wszystkich krajach. W Polsce gatunek ten pojawił się w latach 80. XX w. Jest szeroko rozpowszechniona w kraju i szybko zwiększa zasięg występowania. Została zawleczona przypadkowo.

Budowa

Szczeżuja chińska należy do rodziny skójkowate (Unionidae). Muszla jest w zarysie owalna lub kolista. Ubarwienie muszli jest różnorodne, od ciemnobrunatnego, przez rdzawe, miodowe do oliwkowego. Muszla jest krucha. Skrzydełko wyraźne. Wierzchołki są silnie uwypuklone. Powierzchnia wierzchołków jest szeroko pofałdowana. Wewnętrzna warstwa muszli pokryta jest nieregularnymi inkrustacjami. Linie przyrostu są wyraźnie zaznaczone. Dymorfizm płciowy nie jest zaznaczony. Z czasem muszle samic stają się bardziej wypukłe. Larwy są asymetryczne, trójkątne.

Biologia

Szczeżuja chińska zamieszkuje różnorodne środowiska słodkowodne: wolno płynące rzeki, kanały, starorzecza, jeziora, stawy rybne. Przebywa na dnie. Preferuje dno piaszczyste, muliste lub gliniaste. W ciągu roku może przystępować do rozrodu kilkukrotnie. Jest organizmem rozdzielnopłciowym, może u niej występować także hermafrodytyzm. Dojrzewanie gamet rozpoczyna się na wiosnę. Jaja wędrują do zewnętrznych płatów skrzeli. Plemniki uwalniane są przez syfon do wody, gdzie z prądem dostają się do skrzeli. Z zapłodnionych jaj rozwija się larwa (glochidium), prowadząca pasożytniczy tryb życia. Samica może inkubować do 200 mln glochidiów. Wyrzut larw do wody trwa od wiosny do lata. Larwa rozwija się w zewnętrznych płatach skrzeli ryb z rodziny karpiowatych. Może przyczepić się również do skóry i płetw. Rozwój glochidium trwa od 5 do 14 dni. Po przeobrażeniu małże uwalniają się z cyst i opadają na dno. Dojrzałość płciową osiąga między pierwszym a drugim rokiem życia, przy długości ciała 30-40 mm. Szczeżuja chińska żyje do 14 lat. Żywi się glonami, detrytusem i zooplanktonem, który odfiltrowuje z wody.