Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris)

Wygląd

Długość ciała wiewiórki pospolitej wynosi 20 -28 cm, długość ogona 20 -24 cm, waga waha się w granicach 200 -400 g. Uszy o długości 2,5 -3,5 cm ozdobione są na końcu charakterystycznymi pędzelkami. Długi, puszysty ogon pokrywają odstające włosy. Występuję dwie odmiany barwne – ruda i tzw. czarna. Ta pierwsza charakteryzuje się rudym futrem z lekko szarawymi bokami, futro drugiej odmiany ma kolor czarnobrunatny. Zdarzają się osobniki o ubarwieniu pośrednim. Brzuch i pierś wiewiórki pospolitej są białe. Zimą futro staje się gęstsze i nabiera popielatego odcienia.

Występowanie

Wiewiórka pospolita zasiedla leśne obszary Eurazji, od zachodniej Europy po wschodnią Rosję, Koreę i północną Japonię. W Polsce występuje w całym kraju, odmianę czarną spotyka się najczęściej w górach.

Tryb życia

Wiewiórka pospolita zamieszkuje lasy wszelkich typów, parki miejskie i inne większe zadrzewienia. Żyje samotnie, łącząc się w pary tylko na czas rui. Każdy osobnik posiada własne terytorium. Jest to gatunek aktywny w dzień. Zimą nie zapada w sen, ale szczególnie niekorzystną pogodę przeczekuje w kryjówkach, którymi są dziuple lub gniazda w kształcie kuli, zbudowane z gałązek i wyścielane mchem i porostami. Gniazda te, umieszczone w rozwidleniu gałęzi w pobliżu pnia, mają otwór wejściowy o średnicy ok. 5 cm i są zwykle zaopatrzone w płaski daszek. Niekiedy zajmuje opuszczone gniazda ptasie (dodając im daszek) lub skrzynki lęgowe. Doskonale wspina się po gałęziach i przeskakuje z drzewa na drzewo, w czym pomaga jej okazały ogon pełniący rolę spadochronu. Po ziemi porusza się skokami.

Odżywianie

Ulubiony pokarm wiewiórki pospolitej stanowią nasiona drzew iglastych i orzechy. Potrafi ostrymi siekaczami przegryźć skorupkę orzecha w ciągu kilku sekund. Nasiona z szyszek wydobywa kolejno językiem po uprzednim obgryzieniu łusek. Oprócz tego żywi się grzybami, które niekiedy suszy na gałęziach. Zjada także jagody, młode pędy i pączki drzew, owady, jaja ptasie i pisklęta. Jesienią zbiera zapasy na zimę (orzechy i żołędzie), które rozmieszcza w licznych spiżarniach – dziuplach, gniazdach i wygrzebanych przez siebie dołkach w ziemi.
 

Rozmnażanie i rozwój

W czasie rui samiec wiewiórki pospolitej ugania się za samicą wykonują imponujące skoki między gałęziami. W ciągu roku mają miejsce 2 -3 mioty. Ciąża trwa 38 -39 dni. Młode, nagie i ślepe, rodzą się w okresie od kwietnia do sierpnia. W jednym miocie jest ich od 3 do 7. Otwierają one oczy po ok. 4 tygodniach, a laktacja trwa 8 tygodni. Młode rozpoczynają samodzielne życie w wieku ok. 10 tygodni, a dojrzałość płciową uzyskują pod koniec pierwszego roku życia. Wiewiórka żyje ok. 10 lat.