Borowik klinowotrzonowy (Cyanoboletus pulverulentus)

Wstęp
Borowik klinowotrzonowy to szeroko rozpowszechniony na świecie, ale rzadki i ginący w Polsce grzyb z rodziny borowikowatych. Otrzymał status R czyli potencjalnie zagrożony na krajowej Czerwonej Liście. Jego miąższ błyskawicznie nabiega granatowym lub czarnym niczym atrament kolorem, stąd dawna nazwa polska (czerniejący) i współczesna angielska (ink-stain bolete).
Sezon
Borowik klinowotrzonowy zawiązuje w Polsce owocniki dość długo, gdyż od lipca do października.
Występowanie
Rozmieszczenie borowika klinowotrzowego w skali całej kuli ziemskiej budzi pewne kontrowersje z uwagi na stan badań. Podawano go z Europy, Japonii, Korei, obu Ameryk i Australii. Dawniejsze informacje o występowaniu w USA mogą się jednak odnosić do podobnych gatunków podgrzybków i borowików. Borowika klinowotrzonowego spotyka się najczęściej pod jego mikoryzowymi partnerami: dębami i bukami, rzadko sosnami.
Wygląd
Owocniki borowika klinowotrzowego charakteryzują się – jak wskazuje nazwa gatunkowa – zwężającym się ku nasadzie trzonem, jaskrawo żółtymi porami oraz bardzo zmienną barwą i kolorem kapelusza. Przybiera on wielorakie odcienie rdzawych, oliwkowych, siwych albo orzechowych brązów.
Rurki krótkie, błyszczące, w kolorze cytrynowym, ściśnięte szybko ciemnieją, nader wrażliwe na uszkodzenia.
Kapelusz brązowy o czerwonawym bądź kasztanowym odcieniu, z aksamitną i stosunkowo suchą skórką.
Trzon smukły, okryty delikatnymi kosmkami oraz ziarkami, ale nigdy nie siatkowaty. Na całej niemal długości orzechowo brązowy, pod kapeluszem bardziej złocisty. Uciśnięta lub przekrojona nóżka szybko sinieje.
Miąższ złocisty, po przekrojeniu momentalnie czernieje lub błękitnieje, długo pozostaje jędrny, dopiero u najstarszych owocników wysycha. Smak łagodny, aromat miły.
Wysyp zarodników oliwkowo brązowy.
Spory borowika klinowotrzonowego (b. wrażliwego) gładkie, cylindryczne lub jajowate, pozbawione pór rostkowych, osiągają 10-16 × 4-6 µm. Podstawki mierzą 22-35 na 6-9 µm.
Grzybiarze-amatorzy mogą mylić borowika klinowotrzonowego z kilkoma pospolitszymi, smacznymi i zdrowymi podgrzybkami Xerocomus, zwłaszcza: zajączkiem X. subtomentosus, złotawym X. chrysenteron i brunatnym X. badius. Na wschodnich wybrzeżach USA występuje bardzo podobny borowik oliwkowozarodnikowy Boletus oliveisporus. Łudząco podobny do borowika klinowotrzonowego bywa borowik korzeniasty Caloboletus radicans, gdyż równie prędko sinieje, lecz ma mocniej rozdęty, wyraźniej korzeniasty trzon.
Właściwości
Borowik klinowotrzonowy jest smaczny, ale akumuluje w sobie mnóstwo arsenu. Dlatego uznano go za grzyb niejadalny. Poza tym borowik ten zasługuje na ochronę z powodu rzadkości.
Zastosowanie
Obecnie brak. zastosowania borowika klinowotrzonowego.