Czy fruczak gołąbek jest pod ochroną?
Zapylające owady to niezwykle ważne osobniki w naszym ekosystemie. Należą do nich motyle zawisakowate przypominające kolibry. Urokliwe istoty goszczą w polskich ogrodach i parkach letnią porą, kiedy to pojawiają się odpowiednie dla nich warunki do bytowania i składania jaj. Jednym z nich jest fruczak gołąbek. Czy jest pod ochroną, jak chronić jego populację i dlaczego jest mylony z ptakiem z rodziny kolibrowatych? Czytaj dalej, a poznasz odpowiedzi na powyższe pytania.
Fruczak gołąbek – co łączy go z kolibrem?
Koliber w polskim ogrodzie? Dostrzegając istotę unoszącą się nad kwiatami, masz do czynienia nie z ptakiem zamieszkującym strefy tropikalne, lecz wędrującym motylem z rodziny zawisakowatych. Oba osobniki mają mnóstwo cech wspólnych, przez które łatwo je pomylić. Wystarczy wspomnieć o podobnej budowie ciała oraz prędkości poruszania skrzydłami. Klimat panujący w Europie nie sprzyja jednak najmniejszym ptakom świata, przez co ich obecność w naszym klimacie jest wykluczona.
Zwierzęta te łączy również kwestia nadzoru. Czy fruczak gołąbek jest pod ochroną? Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (ICUN) przypisuje mu status gatunku najmniejszej troski. Podobnie jak w przypadku kolibra, jego populacja powinna być kontrolowana przez miłośników przyrody. To dlatego, że odgrywa istotną rolę m.in. w zapylaniu.
Jak zachowuje się fruczak gołąbek?
Dłużniec gwiaździk, jak nazywany jest również motyl zawisakowaty, to niewielka istota o pomarańczowych i szaro-brązowych skrzydłach. Warto wiedzieć więcej na temat sposobu jego funkcjonowania w środowisku. Owad ma ssący aparat gębowy, który służy do pobierania pokarmu. Fruczak gołąbek je, unosząc się w powietrzu. Za pomocą długiej ssawki pobiera nektar z ogrodowych pelargonii, wiciokrzewu, lawendy i innych kwiatów o długich oraz wąskich kielichach.
Duża częstotliwość ruchów skrzydeł w ciągu minuty (aż 5 tysięcy uderzeń) daje mu możliwość niemalże nieruchomego utrzymywania się w powietrzu. Błyskawicznie jest w stanie pobrać pokarm nawet ze stu kwiatów. W tym celu przemierza łąki, parki, ogrody i ukwiecone ogrody. Owad podczas lotu wykorzystuje zjawisko wewnętrznej produkcji ciepła, endotermii. Dzięki rozgrzaniu ciała do odpowiedniej temperatury w krótkim czasie może pokonywać długie dystanse.
Występowanie fruczaka gołąbka
W Polsce w ciągu jednego roku można spotkać dwa pokolenia tych owadów. Pierwsze pojawia się w maju i czerwcu, przybywając z południa. Natomiast od sierpnia do października mamy do czynienia z jego potomstwem. Wraz z przyjściem mroźniejszych dni fruczaki gołąbki migrują do cieplejszych krajów w poszukiwaniu ochrony i odpowiednich do życia warunków. Część z nich stara się przezimować na miejscu. Ostre mrozy są jednak śmiertelnym zagrożeniem dla polskich kolibrów. Tylko nielicznym osobnikom udaje się przeżyć.
Fruczaki gołąbki z łatwością pokonują długodystansowe loty. Osiągają nawet 50 km/h. Należą do owadów prowadzących dzienny tryb życia. Zwinność i czujność pomagają im reagować na wszelkie zagrożenia. Dostrzeżenie ich może być trudnym zadaniem, ale jest skuteczny sposób, aby przyciągnąć osobniki o szaro-brązowych i pomarańczowych skrzydłach do ogrodu. Zagoszczą tam, gdzie rosną bogate w nektar rośliny, takie jak petunia, pelargonia, malwa, budleja.
Czy fruczak gołąbek jest pod ochroną? Jak zadbać o jego populację?
Owady z rodziny zawisakowatych to szeroka populacja niezagrożona wyginięciem. Fruczak gołąbek nie jest zatem pod ochroną. Chwytanie motyli pozostaje jednak zabronione. Entuzjaści owadzich hodowli mogą zaś przyciągnąć skrzydlatych gości do ogrodu pełnego kwiatów. Warto to zrobić ze względu na urok bezkręgowców, ale też na rolę, jaką odgrywają w środowisku. To dzięki nim zapylane są rośliny uprawne, ozdobne, jak i również dziko rosnące.
Owady zapylające są sojusznikami całego środowiska naturalnego. Aby zwabić je do ogrodu, warto unikać stosowania agrochemii. Powszechnym zjawiskiem, z którym należy walczyć, jest również wypalanie traw przyczyniające się do likwidacji pożytecznych mikroorganizmów oraz zwierząt. To nieliczne działania wspierające populację fruczaka gołąbka, a także innych istot, które mogą być pod ochroną.
Fruczak gołąbek, a ochrona – pytania i odpowiedzi
Czy fruczak gołąbek jest zagrożony?
Owad jest sklasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski. Czy w takim razie fruczak gołąbek jest pod ochroną? Nie, lecz wskazana jest kontrola jego populacji.
Jak chronić fruczaka gołąbka?
Sadzenie roślin bogatych w nektar, ograniczenie agrochemii – to przykładowe działania, które wpływają korzystnie na populację owadów.
Jaką rolę pełni fruczak gołąbek?
Dłużniec gwiaździk należy do owadów zapylających. Dzięki niemu możliwy jest wzrost roślin hodowanych w ogrodzie i na polach, a także rosnących dziko.
- "Colour Learning in the Hawkmoth Macroglossum Stellatarum"; Almut Kelber; Journal of Experimental Biology 199(Pt 5):1127-31; data dostępu: 10-07-2023;
- "Hummingbird Hawk-‐moth"; https://iwt.ie/wp-content/uploads/2017/09/Hummingbird-Hawk-moth.pdf; data dostępu: 10-07-2023;
- "MIGRACJE W ŚWIECIE MOTYLI"; Marzena Werbelska, Krzysztof Pabis; Wszechświat, t. 115, nr 7̶ 9/2014;
