Jak wygląda dzik?
Są takie zwierzęta, w których posturze zachowały się elementy pierwotnej natury. W całą pewnością zalicza się do nich dzik. Jak wygląda to stworzenie? Spotkanie z nim oko w oko w leśnej gęstwinie może napawać lękiem. Choć jest spokrewniony ze świnią domową i przypomina ją ze względu na budowę ciała, nie sposób pomylić te gatunki. Dowiedz się więcej o tej fascynującej zwierzynie, której przedstawicieli wcale nie tak trudno zobaczyć na własne oczy w ich naturalnym środowisku.
Charakterystyka dzika
Według popularnego wiersza jest dziki, zły a na dodatek ma ostre kły. A jaki jest naprawdę? Zwierzęta te są czujne i płochliwe. Dorosłe dziki wyglądają groźnie, ale niesprowokowane rzadko decydują się na konfrontację. Częściej po prostu oddalają się w swoją stronę. Samice z młodymi żyją w watahach, odyńce najczęściej wolą trzymać się osobno. Należą do dużych ssaków z rodziny świniowatych. Co więcej, są jedynymi jej dziko żyjącymi przedstawicielami w Europie.
Jaki gatunek dzika spotykamy w naszych lasach?
W naszych lasach żyją i żerują dziki odmiany euroazjatyckiej. Są na tyle charakterystyczne i popularne, że można uznać je za jeden z najlepiej rozpoznawalnych gatunków dzikich zwierząt w Polsce. Występują na terenie całego kraju. Wyglądają podobnie jak inne podgatunki żyjące na pozostałych kontynentach, jednak mogą różnić się wielkością, wagą, sierścią i kształtem niektórych części ciała. Rodzima odmiana jest częstym obiektem praktyk łowieckich. Chronione sezonowo są jedynie lochy.
Wygląd zewnętrzny
Aby odpowiedzieć na pytanie, jak wygląda dzik, należy zacząć od opisania jego masywnego ciała. Krępym, zaokrąglonym kształtem przypomina świnię, jednak ma w stosunku do niej silniej rozwinięty przód i niższy, zapadnięty zad. Tył dzikiej odmiany świniowatych zakańcza długi na ok. 30 cm, prosty ogon, zakończony kępą włosów, nazywaną chwostem. Największe okazy żyjących w lasach świniowatych mogą osiągać nawet 200 cm długości i masę ciała ponad 300 kg. Przeciętna waga osobników na różnych etapach życia kształtuje się następująco:
• warchlaki (pierwszy rok życia) 15–30 kg,
• przelatki (drugi rok życia) 35–70 kg,
• lochy 70–110 kg,
• odyńce ok. 200 kg.
Jak wygląda głowa dzika?
Na krótkiej, grubej i silnie umięśnionej szyi dzika osadzona jest duża głowa o wydłużonym kształcie. Wieńczą ją trójkątne, sterczące do góry, owłosione uszy. Oczy zwierzęcia są małe, rozstawione szeroko po bokach łba. Długi, zwężający się ryj wygląda podobnie jak u świni, jednak jest pokryty sierścią. Jedynie tarcza ryjowa, czyli końcowa część służąca m.in. do rycia, jest bezwłosa, a przy tym silnie unerwiona.
Mocne kopyta i kły
Wbrew pozorom masywny dzik może biegać bardzo szybko. A to za sprawą niezbyt długich, ale silne umięśnionych nóg, zakończonych czarnymi kopytami. Przednie nazywane są racicami, tylne raciczkami. Zwierzę wykorzystuje je do kopania i grzebania w ziemi, co ułatwia mu poszukiwanie pożywienia. Ryj samców wyposażony jest w kły, tym dłuższe, im starszy okaz. U dojrzałych odyńców oręż może wyglądać wyjątkowo groźnie. Lochy także je mają, u samic są jednak zdecydowanie mniejsze i nie tak widoczne.
Jaką sierść ma dzik?
Czarną skórę dzika pokrywają gęste włosy wełniste oraz twarda, elastyczna szczecina. To, jak wygląda, uzależnione jest od kilku czynników:
- pory roku – latem sierść jest jaśniejsza, zimą ciemniejsza,
- wieku osobnika – młode warchlaki mają płowe pręgi na rdzawobrunatnym tle,
- środowiska życia – zwierzęta mają zwyczaj tarzania się w błocie, dlatego ich umaszczenie nabiera koloru zbliżonego do gleby występującej na zajmowanym terenie.
Jak rozpoznać obecność dzika?
Jeśli zastanawiasz się, czy nie przebywasz na terytorium dzika, wystarczy, że dokładnie rozejrzysz się dookoła. Są to zwierzęta aktywne głównie wieczorami i nocą. W ciągu dnia odpoczywają w swoich barłogach, które wyglądają jak legowiska w zaroślach.
Przemieszczające się osobniki pozostawiają charakterystyczne, trapezowate tropy i rozryte połacie ziemi. Z daleka zwierzęta można usłyszeć, ponieważ wydają charakterystyczne dźwięki, takie jak chrząkanie i kwiczenie. Jednak lepiej nie podchodź zbyt blisko. Zwłaszcza locha pilnująca młodych może zaatakować, jeśli poczuje się zagrożona.
- Anna Rekiel, Instytut Nauk o Zwierzętach, SGGW w Warszawie; "Przedstawiciele rodziny Suidae – biologia i występowanie"; przegląd hodowlany nr 4/2021;
- PIOTR KAMYK, MAREK BABICZ, ANDRZEJ STASIAK, MAŁGORZATA SAŁYGA, ANNA MAZUR; "Wykorzystanie dzika europejskiego (Sus scrofa scrofa L.) w krzyżowaniu towarowym"; A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N – P O L O N I A VOL. XXIV, 20 SECTIO EE 2006;
- Baranowska M., Walkiewicz A.:; "Dzik jest zwierzęciem łownym, a czy może być hodowlanym."; Przegl. Hod., 8, 1995;