Zdeformowane płazy

W Stanach Zjednoczonych coraz częściej znajduje się zdeformowane żaby, chociaż do dziś nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyn tego zjawiska.  O populacji kalekich żab znalezionych w północnej Kalifornii donosi National Geographic.

Chociaż zdeformowane osobniki zdarzają się u różnych gatunków zwierząt, przeważnie jest to zjawisko marginalne, wynikające najczęściej z wad genetycznych lub rozwojowych. Jednak przypadek kalekich płazów zdecydowanie odbiega od tego schematu. Wszystko zaczęło się  w 1995 roku w Minnesocie, gdy podczas wycieczki na mokradła uczniowie znaleźli dużo żab które nie miały kończyny, palców a ich oczy bywały nieproporcjonalne. Mimo, że od razu zaczęto szukać przyczyny tego zjawiska, do tej pory nie udało się jednoznacznie jej określić, wiadomo tylko że nie deformacje nie są skutkiem wad genetycznych.

Do tej pory zdeformowane płazy znaleziono w 35 stanach USA oraz w 3 prowincjach Kanady. Niepokojąca jest także skala zjawiska – średnio aż 8% osobników w populacji jest zdeformowanych, chociaż w niektórych jeziorach czy stawach aż 67% znalezionych osobników było kalekich. Wśród przyczyn zjawiska wymienia się m in. zanieczyszczenia wód środkami chemicznymi, zwiększone promieniowanie ultrafioletowe docierające do ziemi w okresie wiosny (newralgiczny okres rozwoju żab) czy wreszcie porażenie przez niektóre gatunki pasożytów. Wydaje się, że w zależności od populacji w grę mogą wchodzić różne przyczyny, niekiedy występujące razem.

Jedną z populacji takich zdeformowanych żab znaleziono niedawno w północnej Kalifornii. Według naukowców w tym przypadku przyczyną zjawiska jest masowe pojawienie się w wodzie nowych gatunków pasożytów ryb, które zawleczono tu z Azji wraz z importowanymi gatunkami ryb akwariowych. Wraz z falą upałów w 2006 i 2008 roku wyschła cześć zbiorników gdzie zazwyczaj rozmnażały się płazy. W efekcie znacznie większa ilość płazów opanowała w trakcie godów pozostałe zbiorniki, co sprzyjało szybkiemu rozprzestrzenianiu się pasożytów. To właśnie cysty pasożytów wnikające do ciał kijanek odpowiadały za liczne deformacje, będące efektem uszkodzenia różnych tkanek. Najczęściej znajduje się żaby ze zdeformowanymi tylnymi kończynami (nieprawidłowy kształt lub ich brak). Żaba pozbawiona oka (jak ta na fotografii) to jeden z dwóch znanych przypadków. Obok deformacji, pasożyty odpowiadają za zwiększoną śmiertelność żab, zarażone osobniki są słabsze, mniejsze i często nie są w stanie przetrwać zimy.

Pasożyty i inne czynniki wpływające na deformację są tylko jedna z przyczyn znacznego spadku liczebności wielu populacji płazów. Płazy na całym świecie są zagrożone degradacją siedlisk oraz śmiertelnymi infekcjami wywoływanymi przez grzyby.