Niebezpieczna deszczówka? Zawiera „wieczne chemikalia”, które źle wpływają na nasze zdrowie
Według nowych badań woda deszczowa ma niebezpieczne poziomy „wiecznych chemikaliów”, które mogą wpływać na wzrost i rozwój, reprodukcję, czynność tarczycy i układ odpornościowy. Naukowcy z Uniwersytetu Sztokholmskiego odkryli PFAS w wodzie deszczowej niemal na całym świecie, w tym na Antarktydzie.
Czym są PFAS? PFAS (skrót od substancji perfluoroalkilowych i polifluoroalkilowych) to duża rodzina chemikaliów wytwarzanych przez człowieka, które nie występują w naturze. Są znane jako „wieczne chemikalia”, ponieważ nie rozkładają się w środowisku. Mają właściwości zapobiegające przywieraniu, dzięki czemu można je znaleźć w artykułach gospodarstwa domowego, takich jak opakowania żywności, elektronika, kosmetyki, kleje, papier, farby i naczynia kuchenne.
Według National Institutes of Health te „wieczne chemikalia” utrzymują się w środowisku tak długo, że ich okres półtrwania jest niemożliwy do oszacowania. Jedno z badań wykazało, że 97% Amerykanów ma mierzalny poziom PFAS we krwi. Od lat eksperci twierdzą, że najczęstszym sposobem narażenia na PFAS jest woda pitna.
Ale teraz naukowcy z Uniwersytetu Sztokholmskiego znaleźli je w wodzie deszczowej w większości miejsc na świecie – w tym na Antarktydzie. Bezpieczne poziomy wytycznych dla niektórych z tych wiecznych chemikaliów drastycznie spadły w ciągu ostatnich dwóch dekad z powodu nowego wglądu w ich toksyczność.
„W ciągu ostatnich 20 lat nastąpił zdumiewający spadek wartości wytycznych dotyczących PFAS w wodzie pitnej” – mówi Ian Cousins, główny autor badania i profesor na Wydziale Nauk o Środowisku Uniwersytetu Sztokholmskiego.
W przypadku jednej dobrze znanej substancji, „rakotwórczego kwasu perfluorooktanowego (PFOA)”, wartości wytycznych dotyczących wody spadły w USA 37,5 miliona razy.
Jakie zagrożenie dla naszego zdrowia stanowią „wieczne chemikalia”? Naukowcy twierdzą, że mogą mieć związek z problemami z płodnością, zwiększonym ryzykiem raka i opóźnieniami rozwojowymi u dzieci.
Chociaż zwykle nie pijemy wody deszczowej, zasila ona źródła, z których korzystają ludzie na całym świecie. Dlatego naukowcy z Uniwersytetu Sztokholmskiego twierdzą, że “istotne jest” szybkie ograniczenie stosowania tych substancji. Kluczowym wyzwaniem związanym z tymi chemikaliami jest ich trwałość, a nie toksyczność. Chociaż niektóre szkodliwe PFAS zostały wycofane przez producentów dwie dekady temu, utrzymują się w wodzie, powietrzu i glebie.
Badanie zostało opublikowane w zeszłym tygodniu w czasopiśmie „Environmental Science and Technology”.
Absolwentka Inżynierii Środowiska na Politechnice Warszawskiej. Specjalizuje się w technicznych i naukowych tekstach o przyrodzie, zmianie klimatu i wpływie człowieka na środowisko. W swoich artykułach łączy rzetelną wiedzę inżynierską z pasją do natury i potrzeby życia w zgodzie z otoczeniem. Uwielbia spędzać czas na łonie przyrody – szczególnie na Warmii, gdzie najchętniej odkrywa dzikie zakątki podczas pieszych wędrówek i wypraw kajakowych
Opublikowany: 24 sierpnia, 2024 | Zaktualizowany: 29 lipca, 2025
- Rosie Frost; "Rainwater everywhere on Earth unsafe to drink due to ‘forever chemicals’, study finds"; euronews.com; 2022-08-10;
