Cyranka zwyczajna (Spatula querquedula)

Nazywany/a też: cyranka

Cyranka zwyczajna - samiec i samica, fot. shutterstock
Cyranka zwyczajna to dosyć mała kaczka, mniejsza od krzyżówki. W kraju jest nielicznym, wędrownym gatunkiem lęgowym. W locie dobrze widoczne białe pasy skrzydłowe. Ponadto u samców jasny spód dobrze kontrastujący z ciemną głową i piersią. Jest dosyć skrytym ptakiem.
  1. Wygląd
  2. Występowanie
  3. Biotop
  4. Lęgi
  5. Pokarm
  6. Systematyka
  7. Galeria zdjęć

Wygląd

Tęczówka oczna brązowa. Dziób szary, dosyć długi. Szyja krótka. Nogi ciemne, krótkie. Dymorfizm płciowy jest dobrze zaznaczony. Samce w szacie godowej mają głowę ubarwioną brązowo-purpurowo. Pierś brązowa. Głowa oraz pierś z delikatnym białym rysunkiem. Brew biała, wyraźna, sięgająca do boków karku. Barkówki wydłużone, spiczaste o czarno-białym ubarwieniu. Boki ciała jasnoszare, z delikatnym falistym rysunkiem. Jasny spód. W szacie spoczynkowej przypominają samice. Te są skromniej ubarwione, podobne do samic cyraneczek, choć dziób u cyranek zwyczajnych jest szarawy (u cyraneczek z pomarańczowożółtą nasadą), a na kantarku mają białą plamę. Głowa, boki szyi oraz pierś kreskowane. Podbródek jasnokremowy. Na wiechu łuskowany rysunek, z jaśniejszą obwódką piór. Osobniki młodociane podobne do samicy, choć z ciemniejszym spodem.
Czy wiesz, że...Cyranka zwyczajna  jest coraz rzadziej spotykana, w związku z utratą siedlisk poprzez koszenie czy przez osuszanie miejsc jej występowania.

Występowanie

Cyranka zwyczajna zamieszkuje środkowy pas klimatu umiarkowanego niemal całej Eurazji, od zachodnich krańców Europy, po wschodnie wybrzeża Azji. Rzadko zalatuje za koło podbiegunowe. Zimuje w południowo-wschodniej Azji oraz w północnej i centralnej Afryce.

Biotop

Cyranka zwyczajna zasiedla słodkowodne zbiorowiska o silnie zarośniętych brzegach. Spotykana w dolinach rzecznych, starorzeczach, na mokradłach, stawach, podmokłych łąkach, płytkich jeziorach.

Lęgi

Cyranka zwyczajna gnieździ się na ziemi, w pośród roślinności. Gniazdo wyściela roślinnością i piórami puchowymi. Przystępuje do jednego lęgu w roku, przypadającego w maju. Samica składa od 8 do 10 (maksymalnie 14) jasnych jaj. Czas wysiadywania (przez samicę) wynosi 21 do 23 dni. Opiekę nad potomstwem sprawuje samica. Po ponad miesiącu młode stają się lotne. Dojrzałość płciową osiąga w pierwszym roku życia.

Pokarm

W diecie cyranki zwyczajnej znaleźć można pokarm zwierzęcy (żywi się zarówno kręgowcami - płazami, rybami jak i bezkręgowcami - owadami, skorupiakami, mięczakami) oraz roślinny (pędy, nasiona, korzenie, liście), który zdobywa z powierzchni, rzadziej spławikuje (zanurzając przód).
Cyranka zwyczajna - samiec i samica, fot. shutterstock Cyranka zwyczajna - samiec i samica, fot. shutterstock

Galeria zdjęć

Cyranka zwyczajna - samiec i samica, fot. shutterstockCyranka zwyczajna -samica, fot. shutterstock
Cyranka zwyczajna, fot. shutterstockCyranka zwyczajna -samiec, fot. shutterstock

Systematyka

Domena:Eukarionty
Królestwo:Zwierzęta
Podtyp:Kręgowce
Gromada:Ptaki
Rodzina:Kaczkowate
Rodzaj:Spatula
Indeks nazw polskich - gromada Ptaki
A B C D E F G H I J K L Ł M N O Q P R S Ś T U V W X Y Z Ż Ź