Dzierzba rudogłowa (Lanius senator)

Wstęp

Dzierzba mniejsza od szpaka (Sturnus vulgaris). Ma status zagrożenia najmniejszej troski (kategoria LC na liście IUCN). W naszym kraju jest skrajnie nielicznym wędrownym gatunkiem lęgowym, rzadko zalatującym.

Wygląd

Tęczówka oczna ciemna. Dziób krótki, ciemny, mocny, haczykowaty. Głowa duża, okrągła. Czoło i maska czarne. Ciemię, potylica oraz kark rude. Sylwetka krępa. Spód biały. Ogon dość długi, czarny, z białymi krawędziami. Trzecia oraz czwarta lotka wydłużone. W locie widoczne (choć nie u wszystkich podgatunków) białe plamy na skrzydłach oraz biały kuper. Dymorfizm płciowy jest słabo zaznaczony. Samce są intensywniej ubarwione. Wierzch ciała czarny, dół grzbietu szarawy. Samice są podobne do samców, choć są bledsze, wierzch ciała jest brunatnoszary. Osobniki młodociane są szarobrązowe, wierzch, boki ciała oraz pierś są u nich łuskowane, a boki szyi są rdzawobrązowe.

Występowanie

Gniazduje na obszarze Śródziemnomorskim Europy i północnej Afryki oraz na Bliskim Wschodzie. Najdalej na wschodzie spotykana jest w Iranie. Występuje również wyspowo w Niemczech i Polsce. Zimuje w Afryce na południe od Sahary w pasie od zachodnich wybrzeży po Etiopię na wschodzie.

Biotop

Preferuje otwarty i różnorodny krajobraz. Zamieszkuje krzewy i zagajniki na otwartych przestrzeniach śródziemnomorskich łąk i suchych skalnych zboczy. Spotykana także w luźnych lasach z wieloma polanami i na skrajach lasów.

Lęgi

Gnieździ się na drzewie. Gniazdo jest w formie czarki (zbudowane z mchów, korzonków, traw, piór i włosia). Przystępuje do jednego lęgu w roku. Samica składa 5-6 zielonkawych bądź żółtawych, brązowo plamkowanych (głównie przy tępym biegunie) jaj. Czas wysiadywania (przez samice) wynosi 14-16 dni. W tym czasie samiec dostarcza jej pożywienie. Młode opuszczają gniazdo po 19-20 dniach. Oboje rodzice karmią pisklęta.

Pokarm

W jej diecie znaleźć można bezkręgowce (owady) oraz zwierzęta kręgowe (gady, małe ptaki, drobne ssaki). Tak jak inne dzierzby, choć rzadziej, „magazynuje” pokarm nabity na ciernie lub kolce krzewów. Pożywienia wypatruje z czatowni oraz w locie.